Pamiętam, gdy w szkole podstawowej miałam zeszyt z napisem "Dziś nie robię nic". Długo się nad nim zastanawiałam, aż uznałam że musi być to tekst motywacyjny.

Dawno temu na matematyce nauczyciel raz mnie zapytał, gdy jakoś zamyśliłem się nad rozwiązaniem zadania: - Marian, coś się nie zgadza? - Nie, nic. - Nic się nie zgadza? 😅

Istnieje też w polskim zaprzeczenie czasu przyszłego w znaczeniu niezaprzeczonego czasu przeszłego: Szła sobie spokojnie i jak się nie przewróci! = Szła sobie spokojnie i się przewróciła

uwieeeelbiam

Czekałam długo na taki odcinek i czuję, że teraz będę mogła zabłysnąć w towarzystwie😆 Żart przedni i chętnie przekazałabym go dalej, ale najpierw muszę się nauczyć jak go powtórzyć😅 Miłego wieczoru dla Ciebie i wszystkich czytających komentarze❤️

Tak, angielski jest bardzo logiczny... zwłaszcza zasady wymowy słów:)

Znam ten dowcip, który pojawił się na końcu odcinka, ale i tak się zaśmiałam :D

Mateuszu, przy okazji newsa Demi Lovato o tym, że jest osobą niebinarną, pojawiło się mnóstwo tekstów po polsku, których autorzy używali form neutralnych typu „zrozumiałom”. Chętnie posłuchałbym na ten temat, taka luźna sugestia.

Moją zmorą w każdym języku są pytania przeczące. Nigdy nie wiem jak na nie odpowiedzieć

po japońsku też jest podwójna negacja: - 何もない (nanimo nai) - nic nie ma - 誰もいない (daremo inai) - nikogo nie ma - 誰も私のこと好きじゃない (daremo watashi no koto suki janai) - nikt mnie nie lubi - 何も欲しくない (nanimo hoshiku nai) - nic nie chcę tutaj mechanizm jest bardzo prosty, dodając も (mo) robiny z kogoś nikogo: - dare - kto ale daremo - nikt - nani - coś ale nanimo - nic - doko - gdzie ale dokonimo - nigdzie a forma ない (nai) albo いない (inai) pochodzi od czasowników aru (rzeczy nieożywione) i iru (rzeczy ożywione) oznaczających być, istnieć, albo po prostu negację także, jak widać, nawet tak odległy język od polskiego ma cechy wspólne

Świetne wideo! Dla mnie (jestem Niemką) język polski jest logiczny, tylko negacja😵 nie ma sensu. Ale wiem, że Polacy myślą tak samo z języka niemieckiego. Pozdrawiam z Berlina ☘️☘️

To prawda, jako ludzie nie jesteśmy do końca logiczni i racjonalni (psychologia dowodzi), więc nasz język też nie powinien. Z drugiej strony widzę duży sens w podwójnym zaprzeczeniu. To dlatego, że „nie” może się łączyć z poszczególną częścią zdania lub cały zdaniem. Rozważmy: nie nie umiem, tylko mi się nie chce. Pierwsze nie przeczy całe zdanie, a drugie tylko „umiem”. To pozwala nam wyrażać głębsze zależności między faktami i intencjami. Sam postrzegam, że „nie mam” to nie tylko to, że nie mam. Manie i niemanie to dwie różne czynności i dlatego nie mogę mieć niczego. Nic mogę nie mieć, ale mogę nie mieć pieniędzy, ale mieć telefon. Dlatego i „nic” i „nie” są potrzebne. :) Pojawiło się tam też „niegdzie” i tu musze zwrócić ci uwagę, że „niegdzie” znaczy coś zupełnie coś innego niż „nigdzie”, bo „nie” to nie samo co „ni”. W języku polskim nie jest już to tak jasne jak w rosyjskim (nie zwrócilem na to uwagi póki go nie poznałem). Nieco to coś, a nico to nic. iekiedy to nie nigdy. Tak samo, niegdzie (wciąż pojawiające się w wyrażeniu gdzie niegdzie) to gdzieś. A może to rusycyzmy? Nie mam pojęcia.

Ja bardzo lubię potrójne zaprzeczenie "nikt nic nie wie". :)

Ten żart na końcu wygrywa 😂

"Czego to ludzie nie wymyślą?" to dla mnie jest zaprzeczenie. To jakby pytać "Czy jest coś, co może nie zostać wymyślone przez ludzi?".

Jest jeszcze w polszczyźnie podwójne potwierdzenie, które wbrew zasadom logiki oznacza zaprzeczenie: "Dobrze, dobrze!"

Spanish is even quirkier regarding double negation: whether you need it or not depends on word order. E.g.: "Nadie (nikt) me (mnie) quiere (kocha)" is the same as "No (nie) me (mnie) quiere (kocha) nadie (nikt)" x) Dzięki za twoje super filmiki!

Moja hipoteza w kwestii tego, dlaczego mówimy raczej "czego to ludzie nie wymyślą", zamiast np. "co to ludzie wymyślą": O ile mi wiadomo, tak się mówi, jak ktoś zrobił coś zaskakującego. A więc nabiera się wrażenia, że ludzka pomysłowość jest tak wielka, że powinniśmy się raczej zastanawiać, czego człowiekowi nie uda się wymyślić, gdyż będzie to lista krótsza niż lista rzeczy, które ludzie będą jeszcze mogli wymyślić.

Najgorsze jest to, że np. właśnie "nikt mnie nie lubi" może zostać zamienione (może?) z "wszyscy mnie nie lubią". Wydaje mi się że powszechnie te dwa zdania uznaje się za identyczne pod względem sensu (mylę się?), co jest zastanawiające ze względu na to, że ten sens się nie zmienia przy zmianie 'nikogo' na przeciwieństwo - 'wszystkich'.

Juliusz J. Herlinger jako swoją alternatywę dla samochodu zaproponował "samojazd". Mnie się osobiście podoba, wszakże przyrostek "-jazd" jest już w słowie "pojazd". Tak więc jak ktoś powie, że mówi się "samochód", bo w przeciwnym razie mówilibyśmy "samojezd", co za bardzo by się kojarzyło ze słowem "samojedź", czyli "ludożerca", to nie czuję się przekonany.

Oj strasznie mnie rozbawiło, kiedy powiedziałeś, że niebezpiecznie wkraczamy na teren filozofii :D Super odcinek, uwielbiam cię słuchać! ^^

Świetny film! Dziękuję. Żart na końcu wyborny! Podwójne zaprzeczenie spotkałam także we włoskim. Zdanie "Nie mam nic" ma identyczną budowę po włosku: "Non ho niente". Włosi są jednak mniej konsekwentni, bo już zdanie "Nikt nie ma [czegoś]" brzmi "Nessun ha" - przeczenia przed czasownikiem brak! 🤷 Do zaś!

Jako niedoszła polonistka (studia skończyłam i wyjechałam do Francji) uwielbiam polski jezyk

No, ten kawał na końcu, wyśmienity! Uwielbiam takie zabawy językowe :D

Gdy zacząłem uczyć się japońskiego moja radość była bezgraniczna, gdy dowiedziałem się, że tam również korzysta się z podwójnych zaprzeczeń dokładnie tak jak po polsku.

Nie cierpię języka polskiego, jako przedmiotu w szkole, ale twój kanał to jest jakieś cudo, które mogę oglądać cały czas. Dzięki ci za to, co robisz!

Podwójne zaprzeczenie występuje nie tylko w języku polskim, ale i np. we włoskim czy francuskim. Np.: Po francusku domyślnie zaprzeczenie się tworzy, otaczając czasownik (w przypadku czasowników zwrotnych - zaimek zwrotny i czasownik posiłkowy, a w czasach złożonych - czasownik posiłkowy) aż dwiema partykułami przeczącymi - "ne" i "pas" (np. "Je n'appelle pas" - "nie wołam", "Je n'ai pas appellé" - "nie wołałem", "Je ne m'appelle pas" - "Nie nazywam się", "Je ne m'ai pas appellé" - "Nie nazywałem się"). Z kolei słów "jamais" (nigdy), "rien" (nic) czy "aucun" (żaden) używa się zamiast "pas", np. "Je n'était jamais ici" - "Nigdy tu nie byłem" "Je n'ai rien" - "Nie mam nic" "Je n'en vu aucun" - "Nie widziałem żadnego z nich" Do tego jeszcze "pas" może być zastąpione przez np. "personne" ("osoba", ale też, zwłaszcza w połączeniu z "ne", "nikt") i "que" (różne rzeczy, np. "co" jako zaimek względny, "że" czy też "niż", a w zaprzeczeniu również "tylko", np. "Il n'est qu'une armoire" - "To tylko szafa"), ale - przynajmniej z tego, co wymieniłem - nie są to słowa, które same z siebie oznaczają zaprzeczenie, tylko kontekstowo. Z kolei po włosku mamy np. "non avere mai paura", czyli "nigdy się nie bój" (a dosłownie "nigdy nie miej stracha", analogicznie do np. niemieckiego czy francuskiego właśnie).

Mnie też śmieszy

Śniłeś mi się dzisiaj. Wchodzę na youtube, a tu nowy odcinek. Przypadek?

Dzięki za zrobienie odcinka na ten temat. Kiedyś właśnie się zastanawiałem dlaczego nie mówimy tak jak np. w języku angielskim „tu jest nic”, tylko „tu NIE ma NIC”, czyli „tu jest wszystko?”.

Podwójne przeczenie występuje nie tylko w językach słowiańskich, ale generalnie w indoeuropejskich. Wbrew pozorom, w angielskim też, choć może niekoniecznie w standardowej wersji języka, skąd - o ile wiem - zostało wyrugowane sztucznie. Polecam np. taki fragment z piosenki "Ain't Got No, I Got Life" z musicalu Hair: Ain't got no home, ain't got no shoes Ain't got no money, ain't got no class Ain't got no friends, ain't got no schooling Ain't got no wear, ain't got no job Ain't got no money, no place to stay Ain't got no father, ain't got no mother Ain't got no children, ain't got no sisters above Ain't got no earth, ain't got no faith Ain't got no touch, ain't got no god Ain't got no love Ain't got no wine, no cigarettes Ain't got no clothes, no country No class, no schooling No friends, no nothing Ain't got no god Ain't got one more

Podwójne zaprzeczenie jest tak naprawdę dosyć powszechne, w portugalskim czy hiszpańskim też takie coś funkcjonuje, wcześniej tutaj ktoś wspomniał o japońskim. Pojedyncze jest chyba stosunkowo świeżym pomysłem, co można wywnioskować z różnicy między niderlandzkim a afrikaans. W niderlandzkim kiedyś występowało podwójne ale zaniknęło, jest ono natomiast nadal obecne w afrikaans - bo afrikaans jest takim trochę skansenem językowym i stanowi obraz języka niderlandzkiego jakim mówili Holendrzy w czasach gdy zaczęli kolonizować Południową Afrykę 😀 Podczas gdy w Holandii niderlandzki rozwijał się w swoim tempie, w Południowej Afryce trochę się zatrzymał na tamtym etapie (choć oczywiście też się rozwijał po swojemu - np. poprzez liczne zapożyczenia których nie ma w niderlandzkim). Nieco podobnie jest z portugalskim w Brazylii i z amerykańską odmianą angielskiego :3 zwłaszcza jeśli chodzi o wymowę.

1:07 - najśmieszniejsze w tym kontekście jest to, że we współczesnej polszczyźnie istnieje słowo *nieco* (dziwnie przypominające ową konstrukcję "ni + co" która miała się przekształcić w słowo "nic"), które jednak nie stanowi synonimu dla wyrażenia całkowitego braku lecz jest raczej odpowiednikiem słowa "trochę" 😊

Jak zawsze świetny odcinek, a ten żart na koniec był świetny. Swoją drogą kocham to intro i już ono samo wprawia mnie w dobry nastrój :)

"Nikt go nienawidzi" - czyli, że A: "każdy/nikt go nie znosi" czy, że B: "nie ma nikogo, kto by go nienawidził"? Bezpieczniej do opcji A byłoby powiedzieć "Każdy go nienawidzi", a do opcji B "Żaden go nienawidzi(?)", chyba xd

Znam ten dowcip, ale z zakończeniem "Ta, jasne...". Swoją drogą, w angielskim funkcjonuje analogiczny, o tym, że podwójne zaprzeczenie daje potwierdzenie, ale podwójne potwierdzenie nie daje zaprzeczenia. Głos z tyłu sali: Yeah, sure...

Wiele razy się zawieszałem i zastanawiałem nad sensem tych stwierdzeń. Świetny film!

Chciałem tylko napisać że robi Pan świetną robotę ❤️

Zmora cudzoziemców mozolnie próbujących pojąć logikę naszego pięknego języka 😂 Jak zwykle świetny i merytoryczny materiał. 👏 Dziękuję za systematyczne poszerzanie moich horyzontów myślowych. 😊 P.S. Kasia Klich śpiewa: BĘDĘ ROBIĆ NIC, NIC BĘDĘ ROBIĆ... P.P.S. Ten żart też mnie bawi. 😁

Dobry, wartościowy materiał ❗ 🙂 Dodam od siebie, że nienegująca negacja potrafi wystąpić ze względu na kontekst sytuacyjny. I tak austriacki Filozof Ludwig Wittgenstein, który tworzył we wspomnianej przez Pana Mateusza angielszczyźnie. na początku swoich notatek zatytułowanych "Rozważania o religii" pisze mniej więcej tak: "Myślicie, że gdy wyrażam niewiarę w sąd ostateczny, to przeczę? Wyobraźcie sobie, że siedzimy w okopie, właśnie nadlatuje bombowiec wroga, a ja mówię, że nie wierzę w to, co się dzieje. I co dalej myślicie, że przeczę?" 😎 A jeśli kogoś interesuje większa dawka filozofii, to zapraszam do siebie, ostatnio wrzuciłem obszerny film o kwestii sokratejskiej. Pokazuję, że wbrew obiegowym opiniom, różnym popularyzatorom filozofii, historycy ludzkich poszukiwań mądrości, nie są w stanie ustalić poglądów Sokratesa. 🙂

Super odcinek, dzięki za wyjaśnienie :)

W węgierskim jest identycznie z tym zaprzeczeniem, wyczuwam spisek ;)

Wytłumaczenie jest proste : Polak nie rozumie słowa "nie", dlatego trzeba je powtarzać dwa razy w każdym zdaniu, inaczej nie zadziała :)

Ten kawał też opowiadałam i też mnie śmieszy. Bardzo ciekawy odcinek.

Dobry kawał:))) i kawał dobrej roboty;)

O! A ja zawsze sobie tłumaczyłem, ze "samochód" bo silnik sam chodzi, a nie ze pojazd sam jezdzi.

Co do angielskiego i zaprzeczenia pojedynczego, to ponoć (tak ktoś mi opowiadał, osobiście nie czytałam) w książce "Alicja po drugiej stronie lustra" Lewisa Carolla jest taka sytuacja, że Alicja patrzy w lustro i mówi "I see nobody" po czym ktoś (już nie pamiętam kto) mówi coś w stylu, że jak możesz widzieć nikogo?

W języku kaszubskim jest słowo "niżóden". Dzięki odcinkowi dowiedziałem się, dlaczego tak mówimy :)

Bardzo lubię Twoje odcinki - sama jestem językoznawczynią, więc na ogół znam te ciekawostki, ale jesteś bardzo charyzmatyczny i przyjemnie mi Ciebie słuchać 😊 Może nagrałbyś odcinek o feminatywach? O tym, jak to wyglądało kiedyś, a jak teraz, skąd się bierze niechęć do ich używania i przekonanie, że "dziwnie brzmią". Myślę, że to dość modny ostatnio temat :D

Z tą "logicznością" jest jednak, jak mi się wydaję, inny problem. Otóż mówiąc "logiczny" mamy lub możemy mieć dość często na myśli, o ile uczyliśmy się w szkole logiki, "prostą" logikę rachunku zdań, którego składnia to zmienne zdaniowe (p,q,r...), funktory (koniunkcja, alternatywa, równoważność, implikacja logiczna itd.), znaki pomocnicze (np. nawiasy), definicje i... to wszystko z rzeczy najważniejszych. Tak przedstawiona "logiczność", dodatkowo spłaszczona do nieformalnego rozumienia co najwyżej kilku dwuelementowych relacji (zasady sprzeczności, wyłączonego środka czy negacji) nie może w żaden sposób adekwatnie ujmować tak skomplikowanego tworu jakim jest język. Można wręcz powiedzieć, iż ocenom "logiczności" bądź "nielogiczności" określonych zdań odpowiada logika, która, z perspektywy logiki jako nauki ścisłej, logiką nie powinna być nazywana, a jeśli, to jakąś jej prymitywną lub głęboko naiwną odmianą. Myślę, że argument "logiczności" ma w języku potocznym charakter tylko, choć w niektórych sytuacjach "aż", retoryczny. W toku rozmowy, wymiany zdań, dążenia do szybkiego zrozumienia danego sensu, itp. mówimy "to jest nielogiczne", próbując wyrazić bądź to niezrozumienie, bądź wydać krytyczną opinię na jakiś temat. Droga powstania w języku polskim podwójnego zaprzeczenia i samo podwójne zaprzeczenie nie tylko nie muszą być nielogiczne, wręcz odwrotnie, mogą odsłaniać skomplikowane meandry logiki, której pojęcie wymaga znajomości bardzo wielu mechanizmów, działających w każdym aspekcie i ściśle logicznie.

Bardzo fajny odcinek! Dzięki!

"Nie" ugrzeczniające jest tak podchwytliwe, że ktokolwiek z niego korzysta od razu trafia na moją czarną listę 😅

Zobaczyłabym odcinek o twoim pięknym, wyraźnym, schludnym mówieniu. Jakieś ćwiczenia na dykcję?

Angielski jest „logiczny”, bo go sztucznie ulogiczniono w oświeceniu. Kiedyś podwójne przeczenie było powszechne, dziś zostało tylko w mowie potocznej.

Jakiś czas temu tym tematem wywołałam burze mózgów na polskim. Pani nie wiedziała o co chodzi, ja z resztą też xD. Najwidoczniej tak to weszło w krew, że nawet sie o rym nie myśli. A swoja droga czy wyrażenie "bynajmniej nie pozwole ci tego zrobić" też bedzie podwójna negacją?

Dla mnie "samochód" oznacza, że już nie koń będzie chodził, żeby nas gdzieś zawieźć, tylko pojazd będzie chodził za niego ;)

W Zamościu i okolicach (woj. lubelskie) mówią: „dawno Cię widziałem” albo „dawno już byłem w kinie”. Bardzo dziwnie to brzmi 🙃 Czy jeszcze gdzies w Polsce występuje taki regionalizm?

To w opozycji do tematu tego filmu rzucę tylko moim ulubionym "no ano tak" ;)

Pozdrawiam gorąco :D

Hej, mógłbyś zrobić odcinek o zasadach interpunkcji? W szkole nigdy nie kładziono na to aż takiego nacisku, więc nadal nie wiem w wielu sytuacjach jak coś oprzecinkować (+ do tego dochądzą wszystkie oboczności itp.). Zazwyczaj stawiam przecinki tam, gdzie mam przerwę w myśleniu, ale czasem tak szybko myślę, że nawet przecinek wydaje mi się zbędny xd. Innym razem za dużą pauzę odczuwam pomiędzy stwierdzeniami, żeby nie postawić tam przecinka. Wiem na przykład, że przed "lub" się nie stawia przecinków, ale w mowie wydaję mi się, że to zawsze tu pojawia się pauza u mówiącego, czego nie da się zaznaczyć w piśmie i co zawsze mi autokorekta poprawia.

Trzeba sobie zadać pytanie. Czy język polski musi być logiczny? Ba, jest nawet przez to możemy sobie pozwolić na sporą plastyczność. O tym problemie również wspomniał Emil Cioran, który zauważył, że odkąd przerzucił się z języka rumuńskiego na język francuski, to ciężej mu było w tym francuskim tworzyć. Chodziło mu o charakterystyczną precyzyjność języka francuskiego i plastyczność języka rumuńskiego.

Jeśli nie mam Nietzschego, to może mam kogoś innego?

W hiszpańskim jest jeszcze śmieszniej, bo czasami się używa podwójnej negacji, a czasami nie. Zależy od tego jak ułożymy zdanie. Nikt tego nie widzi. Nadie lo ve. Nie widzi tego nikt. No lo ve nadie. Albo jakoś tak to było 😅 Sam sie trochę w tym gubię, więc zwykle staram się składać zdania z pojedynczym zaprzeczeniem. 😂

"dobrze, dobrze" moja pierwsza mysl: to mial byc ten zart? 3 sekundy pozniej: ahh to tak, rzeczywiscie zabawne

No, i to jest super odcinek!

Żart z moich studiów polonistycznych: czym się różni królik od zająca? Podstawą slowotworczą

Świetny film!

Z tego co wiem, to "samochód" został wyłoniony z konkursu ogłoszonego a gazecie.

Jezu... dzisiaj myślałam o podwójnej negacji...........

Wartościowy film!

Samojezd? Oczywiście. Przecież przez bardzo krótki czas funkcjonowały w polskim trzy rzeczowniki utworzone zgodnie z jednym, logicznym schematem, a mianowice: samojezd, samolot, samopływ. I komu to przeszkadzało? Czy słowa samochód, samolot i statek są pod jakimś względem (językowym) od nich lepsze? Wątpię. Ale tego już nie cofniemy. Pozdrawiam

Co ciekawe, odnosząc się do języka angielskiego i "braku podwójnego zaprzeczenia", mówimy wyłącznie o podręcznikowym języku angielskim. Bo jak zauważymy, w slangu i mowie codziennej, podwójne zaprzeczenia też występują, szczególnie jeżeli spojrzymy na slang afroamerykański. "I don't have anything with me" "I didn't do nothing". "He isn't no musician". A szczególnie widać to przy słowie "ain't", po którym bardzo często występuje wyraz "no". "She ain't no fool" - she is not no fool? Dwa zaprzeczenia, jedno po drugim? Może jednak podwójne zaprzeczenie nie jest wyłącznie wymysłem Słowian

Mnie też śmieszy ten kawał :D

Jak odpowiadać na pytania przeczące?

W języku angielskim potocznym też istnieje podwójne zaprzeczenie - ain't no.

WALNĘŁAM W POWIADOMIENIE

Można by jeszcze powiedzieć "I haven't got anything", czyli "nie mam czegokolwiek"

Monty Python miał rację - kiedyś byli rycerze mówiący "ni"

Dlaczego. Ja ominąłem oni ominęli Oni ominą ja ominę?

Czy to prawda, że za czasów II RP były podchody do wprowadzenia słowa samojedź, ale to nie przeszło, bo się za bardzo kojarzyło z samojadem, czyli kanibalem, ludojadem?

Niedojda, niechluj, nieborak, niezguła, niemota, niedorajda. Nie idzie odjąć nie, żeby uzyskać antonim. Podobnie jak w słowie Niemiec.

Ależ się na końcu zaśmiałam! Przy okazji nie znalazłby się może czas na rozwinięcie jakoś tego tematu pod względem filozofii? To może być dosyć ciekawe

Z tym , ze to "dobra dobra" wymaga odpowiedniego tonu przy wymawianiuu Nie mozna tego tak neutralnie odklepac.

Mnie też śmieszy. :)

Jak nie logiczne jak to podstawy logiki przecież.

W japońskim mamy nawet potrójne i poczwórne zaprzeczenia.

2:40 u Orzeszkowej są wschody zamiast schodów.

Niżeden, ciekawe. To jakiś inny raj ? :P

Czyli potwierdzenie?

Mnie też śmieszy, chociaż stary 😉

We włoskim jest podwójne zaprzeczenie

Czy nigdy nie czułeś, że nikt cię nie śledził?

I don't have anything

Szanowny Panie Mateuszu, dlaczego zostały usunięte Pańskie filmy o polskiej grzeczności językowej? :(

Oglądam i słucham dzisiejszych mediów i KZfaqrów, i uszy więdną jak ludzie mówią. Dosłownie " Nie robię nic". I nie podoba mi się to. Już nie wspominam o tonażu ludzie wymawiających dźwięcznie spółgłoski na końcach wyrazów, to jakaś istna plaga.

Zamiast "nie mam niczego" powinno być "nie mam czegokolwiek"

1:32 w kaszubskim co ciekawe mówi się "niżóden"

Nie mam Nietzschego… :/

Mnie śmieszy, no jaszka 🤣