Czy wiecie że nazwa sumak pochodzi od aramejskiego summāqā czyli czerwony?
Пікірлер: 121
@Oda19532 жыл бұрын
Prosta, smaczna, zdrowa salatka - przystawka z sumakiem: cebula pokrojona w piørka i posolona oraz posypana sumakiem. Niesamowity smak, pasuje do mies, ryb, kanapek. Polecam
@magorzatawayda48592 жыл бұрын
W tym roku na wakacjach zrobiłam turecką sałatkę pasterską - Coban salatasi (nazwa napisana bez znaków tureckich) z ogórków, pomidorów, cebuli dymki, zielonej papryki i garści ziół: posiekanej świeżej mięty oraz natki pietruszki. Przyprawiłam sokiem z cytryny, oliwą i łyżeczką mielonego sumaku przywiezionego z Turcji. Nie wiedziałam, że nasz rodzimy sumak octowiec jest jadalny. Cieszę się, że już wiem! Dziękuję za kolejną porcję wiedzy! Serdecznie pozdrawiam!
@pawelm54932 жыл бұрын
Stare sumaki podobają mi się oglądane od spodu - dzięki częstym rozgałęzieniom pod sporym kątem i często z tylko dwiema gałęziami w węzłach tworzą piękną strukturę, trochę przypominają tu stare japońskie klony. Jesień w tym roku faktycznie niesamowita - w Krakowie w październiku tylko jedna noc lekkich przymrozków, więc za oknem stara leszczyna zamiast zrzucić zielone liście teraz jest cała żółto - pomarańczowa.
@_zir_2 жыл бұрын
zawsze podobała mi się ta roślina, wszystko wokół żółte, ona czerwona
@kleomenes2022 жыл бұрын
Sumak to tzw. roślina pionierska - ma niskie wymagania glebowe i klimatyczne, rośnie praktycznie na wszystkim, nawet na skałach. Rośnie szybko, odrasta bardzo licznie z korzeni, dzięki czemu kruszy skałę i przygotowuje glebę pod rozwój innych roślin. Do tego żyje krótko, 20, najwyżej 30 lat, a więc szybko robi miejsce następnym pokoleniom. Sporo gałęzi na starszych drzewach co roku usycha, więc ten materiał stale opada na ziemię i tam się rozkłada, dzięki czemu wzbogaca glebę. Do tego jest roślina miododajną, chętnie odwiedzaną nie tylko przez zapylacze ale i inne owady latające, a liczne nasiona przyciągają ptaki, zwłaszcza sójki. Mają popękaną korę, dzięki czemu żyje w niej mnóstwo owadów. U mnie sumaki rosną prawie od 20 lat, przycinałem je aby wyglądały jak akacje, obecnie w wybranych miejscach rosną już kilkuletnie następne drzewka, bo te stare za kilka lat uschną, a chcę, żeby ptaki i owady miały na czym żerować. Jak dla mnie to fantastyczne drzewa.
@tomaszpaasz58582 жыл бұрын
Sumaka szyszki do podkurzacza i wiosną odymić pszczołę, waroza bałamutna" opada, sprawdzone, działa ;)
@pasiekaniemalipy2 жыл бұрын
Byle w masce bo razu pewnego mój kolega struł się dymem bardziej niż dręcz:)
@tomaszpaasz58582 жыл бұрын
@@pasiekaniemalipy tak, dziękuję za uwagę, absolutnie nie wdychać bo bałamutniejemy z warozą. Pozdrawiam :)
@luczaj1002 жыл бұрын
rewelacja
@ewadronzek4232 жыл бұрын
Jest inwazyjny, ma bardzo dużo odrostów. Dawniej pozyskiwano z niego barwniki. Pozdrawiam🌷
@domowetrunki-przepisy2 жыл бұрын
Rośnie to koło mnie, ale nie wiedziałem jak się nazywa, dzięki Panu już wiem.
@holy8832 жыл бұрын
Owoce są lekko kwaśne i dosyć smaczne. Lubię je. No i pięknie przebarwia się jesienią.
@barciak78402 жыл бұрын
Sumak octowiec to cenna roślina dla pszczelarzy, ponieważ jest mocno oblatywana przez pszczoły podczas kwitnienia. Suche "szyszki" służą jako paliwo do podkurzacza i ten dym działa na dręcza pszczelego czyli warrozę - największą zmorę pszczelarzy.
@jansaddam38292 жыл бұрын
Nie wiedziałemo tym, aż któregoś roku,moje pszczoły zaczęły nad nim pracować - byłem w szoku i postanowiłem jednak zostawić kilka odrostów, bo faktycznie - mnoży się, jak to tylko możliwe... :D
@SlodkiFistah2 жыл бұрын
właśnie planuje spróbować w przyszłym roku, podobno w grudniu należy zbierać "szyszki" na paliwo do podkurzacza, czy to prawda?
@barciak78402 жыл бұрын
@@SlodkiFistah nie słyszałem żeby w grudniu.
@krystynaprzybysz86212 жыл бұрын
czekam Panie doktorze na dalsze odcinki Pozdrawiam
@andreaberg53092 жыл бұрын
Dziękuję ,bardzo interesujące .Teraz skorzystam z tego drzewka.
@jozefrudawiec34062 жыл бұрын
To wyruszę na poszukiwania sumaka, dzięki ŁŁ robię eksperymenty z wszystkimi dostępnymi jadalnymi roślinami. Większość tej wiedzy raczej zostawiam na przyszłość, ale dobrze jest mieć taką wiedzę, bo nie wiadomo co przyszłość przyniesie.
@wrotyczszafir2 жыл бұрын
Hej! Dzięki za ten odcinek 👍👍👍. Mam takie swoje miejsce na ziemi gdzie mieszkam w przyczepie w prawdzie ale...3/4, miesiące w roku! i tam mam ścianę z Sumaka ! Uwielbiam go! Kiedy kwitnie na wiosnę aż brzęczy od owadów! A potem sypie się do wszystkiego! A teraz wiem o nim wszystko dzięki Tobie! Jeszcze roślinki moje to Wrotycz i brzoza! Poproszę coś o Wrotyczu - bardzo przydatna roślinka - Pozdrawiam Cieplutko 👍🌞
@annamrozek87472 жыл бұрын
O w rotyczu interesujący odcinek zrobił Świętej Pamięci Adolf Kudlinski. Zajrzyj na jego kanał.
@wrotyczszafir2 жыл бұрын
@@annamrozek8747 Dzięki za wskazówkę! Stosuję wrotycz ale ciągle mało o nim ! Pozdrawiam 🌞👍
@joannamakosa6852 жыл бұрын
Jak zawsze super ciekawie.
@mothernature35622 жыл бұрын
Bardzo ciekawy film dziękuję i pozdrawiam 👍
@maniekgroch39232 жыл бұрын
gorąco pozdrawiam więcej takich filmików
@zwykyczowiek22742 жыл бұрын
Bardzo dziękuję panu za opisanie sumaka, warto posłuchać mądrej osoby i nie bać się potem próbować nowych roślin :)
@mr.cogito71672 жыл бұрын
"i nie bać się potem próbować nowych roślin" hmmm, druga mysz cieszy się serem.
@joannapaczkowska23042 жыл бұрын
Pozdrawiam ❤️
@mieszkopierwszy25282 жыл бұрын
Ja mam takie hobby, że włóczę się po zaroślach i w miarę możliwości niszczę rośliny inwazyjne. Wiem, że to tylko zabawa bo sam niewiele zdziałam i powinna być to zorganizowana akcja. Ale przynajmniej aktywnie spędzam czas na świeżym powietrzu. Zbierałem co rok owoce dzikiej róży i widzę, że za parę będę miał problem ze zbiorami jeśli nic się nie zmieni. Na mojej liście wrogów jest m.in sumak octowiec, orzech włoski oraz najbardziej niebezpieczny i agresywny gatunek tzn. rosa multiflora. O najeźdźcy w postaci nawłoci kanadyjskiej nawet nie wspominam bo w Małopolsce walka wydaje się przegrana. Pewnie naraziłem się miłośnikom przyrody ale niech tam...jestem roślinnym rasistą i ksenofobem. Przy okazji podrzucam panu Łuczajowi temat na kolejny filmik: rubus laciniatus.
@kruczek46462 жыл бұрын
Dlaczego ktoś miałby się czepiać?😀 trochę to walka z wiatrakami.. Ja tępię z ogrodu wszelkie inwazyjne rośliny i edukuję sąsiadki. Z zainteresowaniem obserwujemy próby pozbycia się przez nielubianego sąsiada rdestowca. Ten to ma zabawę 😂
@G12GilbertProduction2 жыл бұрын
Jabłonki też pan wycina?
@mieszkopierwszy25282 жыл бұрын
@@G12GilbertProduction Nie rozumiem tej ironii. Jabłoń domowa nie jest gatunkiem inwazyjnym a jabłoń dzika jest gatunkiem flory polskiej.
@cezaryczech3817 Жыл бұрын
@@G12GilbertProduction Niewiedza nie boli
@cezaryczech3817 Жыл бұрын
Polecanie do uprawy, bądź jakiekolwiek zachwalanie roślin, które są oficjalnie uznane za inwazyjne, a więc szkodliwe w naszym naturalnym środowisku, jest dzialaniem nieetycznym i szkodliwym. Powinniśmy zalecac upartym zakopywanie barier korzeniowych i inne zabezpieczenia. Wymienić wszystkie trudno, ale takich gatunków jak nawłoć, czeremcha amerykańska , czy rdestowce nalezy unikać jak ognia.
@irenaz.66052 жыл бұрын
Mam owce kameruńskie, one bardzo lubią liście sumaka a nawet korę obgryzają .
11 ай бұрын
u mojej babci się zasiało i rośnie już wszędzie. Po wycięciu odbija w 4 innych miejscach i rośnie bardzo szybko. Rzeczywiście jesienią wygląda bardzo ładnie, jednak jest mega inwazyjny, i z tego co widzę problematyczny. Zagłuszył całkowicie maliny i aronię w ogrodzie, bo rósł jak chciał i przejął teren ;-)
@joansca41212 жыл бұрын
witam i pozdrawiam
@jackusplackus2582 жыл бұрын
Hm..mój 15to letni sumak w te wiatry tydzień temu się poddał i legł jak kłoda,nawet szkoda. Jak się okazało uszkodzenie kory kosiarką jak miał 3lata,niby się zabliznilo a jednak nie bez osłabienia. Jedno co mogę powiedzieć,drewno w przekroju ma piękne słoje,nie jest jakieś wytrzymałe więc poza wyglądem na niewiele się zda. Może coś z korzeni wiosna wyrośnie. Pozdrawiam.
@tareerat24022 жыл бұрын
Odbije ... na 100% ... tego pięknego dziadostwa ni jak nie idzie się pozbyć. Poszukaj filmów na YT.
@jackusplackus2582 жыл бұрын
@@tareerat2402 Pewnie tak,bo jak trawy nie kosiłem za często to wylazilo gdzie popadnie,a że aby ten jeden miał stać to kosiłem bez litości. Inwazyjny to jest jak diabli,jak zacząłem wyciągać korzenie bo już przy koszeniu niektóre przeszkadzały,to przy trzeciej pełnej taczce dałem se spokój,bo trawnik wyglądał jak po odwiedzinach stada dzików.
@stanisawsuder16952 жыл бұрын
Panie Łukaszu. Dziękuj pan że tak się stało. Mam działkę pod Krakowem, Masłomiąca i posadziłem kilka Sumaków. Dopiero po dobrych kilkunastu latach, przekonałem się jak wielki zrobiłem błąd. Jego potoczna nazwa to: " ZEMSTA SĄSIADA". Walczę już trzeci rok aby go całkowicie usunąć z działki. Tak więc pana wiedza nie do końca jest prawdziwa na tematy poruszane w swoich "opowieściach".
@luczaj1002 жыл бұрын
cóż to jest 3 lata, na pewno Pan go zniszczy
@stanisawsuder16952 жыл бұрын
@@luczaj100 pan jesteś cynikiem, nie ogrodnikiem!
@larrydzemorsky1777 Жыл бұрын
To myślałem, że złota jesień to przełom października i listopada. Też zależy od roku, ale jak pamiętam moje najlepsze zdjęcia, to faktycznie drzewa najlepiej wyglądały, kiedy jesień była zimna w nocy, ciepła w dzień (brak chmur), a rano było zawsze mgliście.
@tareerat24022 жыл бұрын
Sumak, sumakiem a materiału o chrzanie jak nie było tak nie ma. Panie profesorze ... proszę wpisać sobie w kalendarz na przyszły rok bo będzie awantura.
@piotrpietron58172 жыл бұрын
Zemsta sąsiada 😁
@luczaj1002 жыл бұрын
trochę tak
@danutakruk40712 жыл бұрын
❤🙂
@janszajwaj47872 жыл бұрын
👍🏻
@plelektryk Жыл бұрын
W Turcji to normalna przyprawa. U nas drzewko ozdobne o cechach chwasta strasznego:)
@mariannakowalska37352 жыл бұрын
Łukaszu spójrz na kolor nieba. To jest turkusowy cudowny kolor.
@ogrodnik1302 жыл бұрын
To ja mam chyba samca bo pierwsze słyszę o owocach na sumaku🤣🤣
@Grzegorz21092 жыл бұрын
Drewno sumaka octowca ma nieprawdopodobnie piękny rysunek.
@andrzej52812 жыл бұрын
Trafiło się niebo czyste od smug chemicznych. Ja już dawno nie widziałem nieba bez złowrogich smug!
@kamilw57172 жыл бұрын
Jakich smug?
@jansaddam38292 жыл бұрын
@@kamilw5717 Na szybach okien... :D
@grazkawogrodzie2 жыл бұрын
U mnie właśnie takie niebo też było trzy dni temu a to rzadkość w dzisiejszych czasach.. i takich dni w roku było "aż "cztery. Pozdrawiam i życzę choć pogody Ducha.
@magorzatap.47392 жыл бұрын
Haha! Sumak jest inwazyjny tylko w obszarze kwartału ulic, bo przez asfalt korzenie nie przejdą... XD Też mi się podobał, ale na szczęście mnie koleżanka w porę ostrzegła. Dwojga złego tuja lepsza, ale tylko dlatego, że łatwiej się rozmyślić j pozbyć się jej ;)
@gadkizdabrowkiizjukeja86182 жыл бұрын
Sumak Nazywany zemsta sąsiada. I wg mnie jest to roślina inwazyjna
@elzbietagegotek3442 жыл бұрын
Sumaka trzeba pilnować żeby nie zakrzaczył okolicy. Ma on dość płytki system korzeniowy i od korzeni odbijają młode rośliny.
@jacekczon63212 жыл бұрын
Roślina niezłomna. Wycinam co roku i co roku sumaka więcej.
@adrianmax822 жыл бұрын
Na wiki opisany jako " sumak odurzający" - czy to ten sam gatunek? jaka jest geneza tej nazwy? Osobnik przedstawiony na filmie ma nieregularny pokrój - na tym samym poziomie znajdują się grubsze i cieńsze gałęzie. Mój sumak natomiast zafascynował mnie, ponieważ (jeżeli w ogóle) zawsze rozgałęzia się na dwie gałęzie - co odzwierciedla jego wiek - jest to piękna estetyczna forma. Czy to ten sam gatunek? Czy ktoś robił "indian lemonade" lub inaczej praktycznie wykorzystuje owoce sumaka? Jeśli tak to w jaki sposób i do czego?
@janbiskup15292 жыл бұрын
Siema Łukasz
@tomaszwojciechowski77542 жыл бұрын
:))
@mr.cogito71672 жыл бұрын
W Am Północnej jest poison sumac, może i smaczne, ale lepiej omijać z daleka.
@janpek30932 жыл бұрын
Trujacy sumak w ameryce polnocnej to jes bylina i nic nie ma wspolnego z sumakiem poza pdobienstwem w nazwie
@mr.cogito71672 жыл бұрын
@@janpek3093A co ciekawe to, że Toxicodendron vernix (poison sumac) ma tak mało polskich odnośników.
@luczaj1002 жыл бұрын
on wygląda zupełnie inaczej
@mr.cogito71672 жыл бұрын
@@luczaj100 Zgadzam się. Zbieżność nazw. Pistacje też należą do tej rodziny. Ale pistacje nie omijał bym z daleka.
@mr.cogito71672 жыл бұрын
@@janpek3093 Czyli polski sumak nie jest byliną? A ja byłem przekonany, że to fenerofit.
@wiktoriafratczak21112 жыл бұрын
Sumak jadowity jeszcze pokutuje w świadomości chociaż to już inny rodzaj teraz
@atomaszfarbaa16502 жыл бұрын
Miałam to zaraz pod domem... Zawsze rzucałam w matke uschniętymi szyszkami hehe Szkoda że brat wyciął
@wujciowariatuncio57022 жыл бұрын
heh, a mi się wydaje że w mojej okolicy nie było aż tak bardzo czerwonolistnie, kiedyś bywały bardziej kolorowe jesienie edit: ja z Podlasja :-]
@herkulesx90212 жыл бұрын
Łukaszu mam pytanie,czy tego Sumaka jak się przycina to sok który wydobywa się z niego,gdy dostanie się do rany odkrytej hast trujący,bo kiedyś tak słyszałam,czy to prawda,bo to drzewo rośnie przed oknami mojego bloku, dziękuję za filmik, pozdrawiam z całego serducha 👍😁✋
@luczaj1002 жыл бұрын
według mnie to nieprawda i odnosi się tylko do sumaków z grupy Toxicodendron, a nasz sumak ma nawet młode liście jadalne po ugotowaniu
@herkulesx90212 жыл бұрын
@@luczaj100 dziękuję Łukaszu z całego serducha za szybką odpowiedź,a ja przepraszam że dopiero odpisuje,pozdrawiam serdecznie, miłego dzionka 😁👍👋🌹
@Ines0902 жыл бұрын
Witam:) wiosną spotkałam w ogrodzie sumaka, podobnej wielkości do tego z filmu, który usechł zupełnie, bez widocznej gołym okiem przyczyny... Mógł przemarznąć? taki duży? co się mogło wydarzyć?
@jackscott8642 Жыл бұрын
Wszystkie sumaki octowce w Polsce mają jadalne kwiatostany, czy są jakieś odmiany które są trujące i jak odróżnić jedne od drugich ?
@luczaj100 Жыл бұрын
Owocostany, to są nasionka, w firmie kwiatu są niedojrzałe
@jackscott8642 Жыл бұрын
@@luczaj100 Czy te owoce sumaka we wszystkich gatunkach tej rośliny w Polsce są jadalne ?
@czanki2 жыл бұрын
czy to ten sam sumak, który choćby w Iranie kupowałem jako przyprawę?
@luczaj1002 жыл бұрын
pokrewny gatunek, w Iranue Rhus coriaria, a tu Rhus typhina
@adamtobiasiewicz25562 жыл бұрын
Sumak octowiec rodzina nanerczowate na południu Europy rośnie sumak odurzający rodzimy gatunek europy południowej a sumak octowiec to gatunek amerykański inwazyjny w Europie
@jolabim66012 жыл бұрын
Mam w ogrodzie iuzywamy do drinkow w lesie tez bardzo inwazyjny ale kolor piekny
@joannapiascinska32372 жыл бұрын
Ładny, ale niestety okropnie inwazyjny, ma ktoś sposób jak się go pozbyć bez chemii?
@PiCi19842 жыл бұрын
Najprościej usuwać odrosty ręcami ;)
11 ай бұрын
@@PiCi1984 ok ale po wycięciu jednego to wyrasta ekpresowo w 4 nowych miejscach ....
@martaniewiadomska12912 жыл бұрын
Pod sumakiem, jak i pod milinem amerykańskim nie można kopać ziemi. Po uszkodzeniu korzenia rozrasta się niczym perz, to miejsce powinno być zadarnione trawą, lub innymi roślinami.
@stefaniakolaczkowska27242 жыл бұрын
Ten sumak to się rozplenia aż za bardzo
@bukietowa95472 жыл бұрын
No i proszę cały czas mi mówili , że trujący wypleń bo się dzieci potrują😖
@paulinag.8422 жыл бұрын
Prawdopodobnie mylą sumaka octowca z sumakiem jadowitym, który rzeczywiście jest rośliną silnie alergiczną
@damianmatus14302 жыл бұрын
Szaruga tej zimy co przyjdzie zdziesiontkuje naszo populacje o połowę
@WolaboskaАй бұрын
Budda Chrystus Mahomed Marekśmierć
@Rysiek_0.7_na_raz2 жыл бұрын
Straszne dziadostwo, wytniesz a potem przez pare lat nadal wybijają z ziemi w okolicy nowe.
@damianmatus95022 жыл бұрын
Ale orka podniebna nadal trwa i rośliny i zioła bendo z roku na rok coraz słabsze
@oldsoul64212 жыл бұрын
Zatar? Nikt nie pyta ani wyjaśnia, co to za słowo? Coś od zacierania?
@luczaj1002 жыл бұрын
mieszanka przypraw bliskowschodnia
@gregorytymek2943 Жыл бұрын
Pokaż który męski a który zenski
@ukaszszczepaniak13382 жыл бұрын
Nie znoszę tej rośliny. Kolejne obok tui dziadostwo sadzone gdzie popadnie.
@pasiekaniemalipy2 жыл бұрын
Tzw. zemsta sąsiada:)
@romualdulanowski84852 жыл бұрын
Hahaha dobrze powiedziane pozdro 😀👍
@luczaj1002 жыл бұрын
lepsze niż tuja
@jansaddam38292 жыл бұрын
Kilka lat karczowania z korzeniemm i po problemie... :D
@mariannakowalska37352 жыл бұрын
Podobno bardzo toksyczna roślina
@pedrojuangutierez31172 жыл бұрын
Oazy PIS-u są dla mnie przeklęte...
@romualdulanowski84852 жыл бұрын
Co tam się dzieje się w tej głowie hahaha
@MW-qi9ey2 жыл бұрын
@@romualdulanowski8485 wydaje się że w lecie musiał chodzić bez nakrycia głowy po słońcu i mu się tak porobiło.
@pedrojuangutierez31172 жыл бұрын
Rządzi tam PiS i dlatego nigdy tam nie pojadę.
@atomaszfarbaa16502 жыл бұрын
Eh... wszędzie polityke wcisną.
@pedrojuangutierez31172 жыл бұрын
@@atomaszfarbaa1650 Polityka to forma grzeczności, a PIS niszczy Polskę...i każde miejsce, wygrywa PiS oraz antyunijności, fanatyzm aborcyjny czy nieprzestrzeganie praw człowieka lub antyszczepionkowcy są dla mnie zakazane...nie dostanie ode mnie euro...nic
@atomaszfarbaa16502 жыл бұрын
@@pedrojuangutierez3117 chłopie, ty mi tego nie musisz tłumaczyć! Jakbym jakiegoś padalca z pisu zobaczył to nie skończyła by się dla niego ta konfrontacja przyjemnie. Ale tak samo z PO, konfy, lewicy czy hołowni. To są kolezko Ci sami ludzie, o tych samych celach - utrzymać status Quo i wyzyskiwac ludzi, zabierac wolnosc I oglupiac. Za to twoje podejście jest tępe - nie pojadę gdzieś bo tam głosowali na pis... otrząśnij się. (A)
@pedrojuangutierez31172 жыл бұрын
@@atomaszfarbaa1650 Nie pojadę tam gdzie jest PIS ;) To największy wirus
@mieszkopierwszy25282 жыл бұрын
Jedź na Białoruś. Tam są wrogowie pisu a przyjaciele opozycji.