NAZWISKO ROZMÓWCZYNI: Monika Krajewska
WYWIAD PRZEPROWADZIŁ: Krzysztof Bielawski
NAGRANIE: Józef Markiewicz
DATA NAGRANIA: 22.06.2021
PRAWA AUTORSKIE DO NAGRANIA: Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
Biogram rozmówczyni:
Monika Krajewska pochodzi z warszawskiej rodziny o różnorodnych korzeniach, w tym tatarskich i włoskich. Studiowała anglistykę na Uniwersytecie Warszawskim. W latach 70. angażowała się w ruch hipisowski i taternictwo. W tym czasie poznała Stanisława Krajewskiego, z którym w 1974 r. zawarła związek małżeński. Oboje interesowali się cmentarzami żydowskimi, judaizmem i szeroko pojętą kulturą żydowską. Odwiedzali różne miejscowości w Polsce, odszukiwali i fotografowali cmentarze żydowskie i synagogi. Pod koniec lat 70. Monika Krajewska brała czynny udział w spotkaniach Żydowskiego Uniwersytetu Latającego, od 1981 r. działała w Komitecie Opieki nad Cmentarzami i Zabytkami Kultury Żydowskiej. W 1984 r. w Stanach Zjednoczonych dokonała formalnej konwersji na judaizm. Należy do pionierów odbudowy żydowskiego życia religijnego w Polsce oraz współczesnych badań nad sztuką sepulkralną i wycinanką polskich Żydów. Badania prowadzone przez Monikę i Stanisława Krajewskich zainspirowały Lidię Zonn do nakręcenia w 1986 r. filmu Dokumentacja.
Monika Krajewska od ponad 20 lat tworzy autorskie wycinanki nawiązujące do tradycji żydowskiej. Niektóre jej prace, zwłaszcza mizrachy, są bliskie tradycyjnej formie, inne są inspirowane różnymi przejawami sztuki żydowskiej, tekstami i symbolami judaizmu.
Czytaj więcej: sztetl.org.pl/pl/historia-mow...
STRESZCZENIE
00:00:21 - Dzieciństwo, wojna we wspomnieniach rodziców, losy rodziny podczas wojny;
00:11:48 - Zainteresowanie cmentarzami żydowskimi, wizyty na cmentarzach w Otwocku i Warszawie, fotografowanie macew;
00:18:53 - Inspiracja twórczością Jerzego Ficowskiego, zdobywanie wiedzy o historii i kulturze żydowskiej;
00:31:02 - Zdobywanie informacji o kulturze żydowskiej i cmentarzach;
00:37:28 - Spotkania Żydowskiego Uniwersytetu Latającego;
00:42:25 - Środowisko Związku Religijnego Wyznania Mojżeszowego w Polsce;
01:04:34 - Zainteresowanie cmentarzami żydowskimi, fotografowanie cmentarzy, wystawa w Galerii Fotografików w 1981 r.;
01:14:37 - Wydanie w 1993 r. albumu A Tribe of Stones: Jewish Cemeteries in Poland;
01:21:43 - Zainteresowanie wycinanką żydowską;
01:28:55 - Fotografowanie obiektów dziedzictwa żydowskiego, ich poszukiwanie, stan synagog, technika fotografowania, poszukiwanie śladów po mezuzach;
01:36:24 - Inspiracje do tworzenia wycinanek: sztuka nagrobna, teksty religijne, pieśni, Dybuk, chasydyzm;
01:52:49 - Znaczenie i zastosowanie wycinanki;
01:54:34 - Ślub religijny rozmówczyni i Stanisława Krajewskiego na Kasprowym Wierchu, święta religijne w domu, organizacja ślubu;
02:00:50 - Zaangażowanie syna Daniela Krajewskiego w życie żydowskie;
02:18:50 - Wizyty w Synagodze Nożyków, wspomnienia z czasów przed renowacją, związek z synagogą, przejście do synagogi Ec Chaim;
02:20:49 - Bar micwy synów w Synagodze Nożyków, pierwsza w Polsce bar micwa osoby z zespołem Downa;
02:24:22 - Żydowski Uniwersytet Latający: kwestia nazewnictwa, okres działalności, wpływ stanu wojennego na działalność ŻUL;
02:27:44 - Komitet Opieki nad Cmentarzami i Zabytkami Kultury Żydowskiej: powstanie;
02:35:58 - Projekt Małgorzaty Niezabitowskiej i Tomasza Tomaszewskiego Ostatni: Współcześni Żydzi polscy, stosunek tzw. „starych Żydów” do osób odkrywających swoje korzenie;
02:39:58 - Stosunek władz państwowych do Komitetu Opieki nad Cmentarzami i Zabytkami Kultury Żydowskiej;
Poznaj kolekcję historii mówionej Muzeum POLIN: sztetl.org.pl/pl/historia-mow...
Subskrybuj nasz kanał: kzfaq.info/love/LTp...
Oglądaj kanały Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN:
POLIN (zapowiedzi i relacje z wydarzeń w Muzeum): / mhzp2013
Wirtualny Sztetl (historia i kultura polskich Żydów): / wirtualnysztetl Polscy Sprawiedliwi (historie pomocy udzielanej Żydom podczas Zagłady): / polscysprawiedliwi
Kontakt w sprawie udostępnienia wywiadu: digital@polin.pl