Czy chłop pracował mniej niż my?

  Рет қаралды 67,121

Wojna Idei

Wojna Idei

9 күн бұрын

👉 Subskrybuj Wojnę Idei: / @wojnaideipl
👉 Zostań Patronem: patronite.pl/wojnaidei
👉 Wesprzyj Wojnę Idei przez PayPal: paypal.me/wojnaidei | Źródła: ⬇⬇⬇
👉 Można też wesprzeć powstawanie kolejnych filmów dowolnym przelewem o tytule "darowizna" na konto: 59 1140 2004 0000 3402 7617 3625
👉 Zapraszam też na serwer dyskusyjny na Discordzie: / discord
👉 Zapraszam na oficjalny sklep kanału: zalezy.pl/
Łatwo natknąć się na memy sugerujące że chłop w średniowiecznej Europie pracował mniej niż pracownik na etacie. Wizja taka, choć oparta o prawdziwe obserwacje, to nie uwzględnia realów ówczesnego świata.
Źródła:
groups.csail.mit.edu/mac/user...
personal.lse.ac.uk/minns/hube...
www.yaracanada.ca/crop-nutrit...
www.degruyter.com/document/do..., www.jstor.org/stable/203707
wielkahistoria.pl/zycie-polsk...
www.tandfonline.com/doi/abs/1...
• Did Being a Medieval P...
Autorem logo i motywu graficznego kanału jest Damian Drozdek, którego prace można znaleźć na jego stronie:
damian.drozdek.eu
Muzyka z intro autorstwa CadereSounds użyta na prawach Attribution License:
freesound.org/people/CadereSo...
Autor kanału nie rości sobie żadnych praw do zdjęć/grafik zawartych w tym filmie. Materiały wykorzystane w ramach dozwolonego użytku, w celu umożliwienia widzom lepszego zrozumienia przedstawianych informacji. W sprawach dot. praw autorskich proszę o kontakt pod adresem: wojnaidei@gmail.com
-----------------------------------------------------------------------------------
Wojna idei to kanał zajmujący się rozpowszechnianiem wiedzy i ciekawostek z dziedzin takich jak filozofia, socjologia, psychologia i innych tematów społecznych.
-----------------------------------------------------------------------------------

Пікірлер: 420
@WojnaIdeiPL
@WojnaIdeiPL 8 күн бұрын
Koszulki, kubki i książkę znajdziecie w naszym sklepie: zalezy.pl/
@niewarto1991
@niewarto1991 8 күн бұрын
Świetny materiał! Bardzo rzeczowo i szczegółowo uargumentowany temat. Super byłoby, gdyby powstał rzutem na taśmę materiał o rewolucji mieszczańskiej. Mało jest na ten temat materiałów, a jeszcze mniej tak rzeczowych i spójnych jak powyższy. Rzeczona rewolucja była konsekwencją wspomnianej degeneracji feudalizmu. Ciekawostką jest fakt, że w Europie Wschodniej niemal przeszła bez echa, a mogła być zalążkiem następującego w kolejnych stuleciach dobrobytu Zachodu. Pozdrawiam!
@rotmistrzjanm8776
@rotmistrzjanm8776 8 күн бұрын
Trzeba jednak zaznaczyć że na wsi nie ma czegoś takiego jak "dzień wolny" w naszym, współczesnym tego słowa znaczeniu. Na wsi zawsze jest praca. Codziennie trzeba co najmniej zająć się zwierzętami, nagrzać w piecu itp. także dni wolne dla chłopstwa oznaczały po prostu dni bez prac niewymaganych.
@marcinkowalski6997
@marcinkowalski6997 8 күн бұрын
Ha ha ha wy macie cały czas wolne , przecie widzę
@mirdallke2
@mirdallke2 8 күн бұрын
na wsi są jedynie okresy po wegetacji czy część jesieni i zima - praca rolnika uzależniona jest od pogody i cyklu dziennego zwierząt
@adidiz1191
@adidiz1191 8 күн бұрын
​@@marcinkowalski6997Nie myl rdzennego wieśniaka z gospodarstwem z nowobogackimi i kredyciażami. Sam jestem tym pierwszym i robota zawsze jest, kiedy ci drudzy jedyne co mają do roboty to skoszenie trawy i podlewanie kwiatów. Widać kolega się nie zna bo kotłuje w bloku i z nudy pisze głupoty.
@bolekkowalski5441
@bolekkowalski5441 8 күн бұрын
Od jakiegoś 966 żaden chłop nie pracował w niedzielę. A dziś nie trzeba grzać w piecach i wychodzić z psem?
@daddysboi8085
@daddysboi8085 8 күн бұрын
@@bolekkowalski5441 wyjście z psem a nakarmienie świń krów i wydojenie tych drugich to co innego
@adambeczak2999
@adambeczak2999 8 күн бұрын
Nie wiem jak trzeba być oderwanym od kontekstów historycznych żeby powiedzieć że chłop miał lżej od dzisiejszego człowieka
@raiankombinator9678
@raiankombinator9678 8 күн бұрын
Pekala to manipulator z krwi i kości, wcale jakoś nie dziwi taka narracja pod swoją tezę XD
@rotmistrzjanm8776
@rotmistrzjanm8776 8 күн бұрын
Zależy od kontekstu - fiskalnie? No podatki były mniejsze i prostsze i to fakt. Technologicznie? Nie ma bata XD
@nalesnikizeszpinakiem9877
@nalesnikizeszpinakiem9877 8 күн бұрын
​@rotmiswtrzjanm8776 wtedy właśnie był bat haha 😂
@adambeczak2999
@adambeczak2999 8 күн бұрын
@@raiankombinator9678 no ale on właśnie podkreśla w tym odcinku że właśnie żyło się mniej wygodnie a pracy co najmniej nie było mniej
@Vanderer11
@Vanderer11 8 күн бұрын
Dlatego właśnie nikt tak nie powiedział, a ty sam postawiłeś chochoła, którego w tym samym zdaniu wyśmiałeś
@zeffyx
@zeffyx 8 күн бұрын
Szymon, jesteś swój chłop... znaczy, mój chłop. No, a teraz do roboty, chop, chop, chop
@Hato1992
@Hato1992 8 күн бұрын
Kilka sprostowań (tutaj skupiam się na ziemiach polskich): 1. W średniowieczu wiele osób potrafiło czytać i liczyć. Zachowały się nwet listy biskupów do proboszczy, w których było jasno napisane, że mają uczyć czytać dzieci obojga płci. Przekonanie, że ludzie nie potrafili czytać wynika z faktu, że w tamtym czasie za analfabetę brano osobę, która nie potrafi języka łacińskiego. 2. Są chłopi i chłopi. Film skupia się na chłopach pańszczyźnianych, a byli również wolni kmiecie, którzy nie mieli swojego pana i wynajmowali swoje usługi. 3. Nie istniała publiczna służba zdrowia, ale jeśli chłop przynależał do jakiegoś pana, ty czy nie było w interesie pana, żeby chłop miał gdzie mieszkać i nie chorował? W wielu przypadkach pan stawał na głowie, gdy chłop był chory. Bo jakby mu chłopy pomarły, to niemiałby kto pracować na polu. Chłop dostawał również od pana materiał na dom, oraz w przypadkach sklęsk głodu pan próbował wyżywić swoich chłopów. 4. Oczywiście, że przychód netto z samego uprawiania pola był niski. Wtedy każdy chłop wraz z rodziną utrzymywał się nie ze sprzedaży plonów, ale uprawiał większość rzeczy na własne potrzeby. Oczywiście nie neguję tutaj tego, że chłop, jak zresztą prawie każdy, miał wtedy cholernie ciężkie życie.
@ikskaD
@ikskaD 8 күн бұрын
Ad1. No to teraz analfabetyzm nie tylko się nie zmniejszył, ale drastycznie zwiększył! A ten PiS jak rządził, to pracował nad jego zmniejszeniem poprzez umożliwienie młodzieży nauki łaciny w szkole. Tak by sobie pomyślał człowiek średniowiecza, gdyby żył w naszych czasach.
@tytusbomba5755
@tytusbomba5755 7 күн бұрын
Ad1. Ile to wg Ciebie wiele? Moim zdaniem jak we wsi była jedna osoba która potrafiła pisać to było wiele, na tamte realia wystarczyło. Inny powie że "wiele" to ponad połowa. Co do listów, nie słyszałem, ale nawet jeśli takie były to nie znaczy że dotyczyły wszystkich parafii, raczej nie dotyczyły wszystkich stanów, nie koniecznie nakaz był wykonywany a jeśli nawet ktoś podsumował próby to raczej nie były skuteczne, kiedy uczono takich mieszkańców wsi? W niedzielę zaocznie po kościele? Ad2 masz na myśli tułaczy, komorników i wyrobników, którzy próbowali zawiązać koniec z końcem pracując za jedzenie i nocleg? 😊 Ad3 nie mówię że nie, ale chętnie zapoznam się ze źródłem historycznym, podeślij jakąś książkę albo tytuł opracowania naukowego. Czy piszesz tak bo Ci się wydaje lub wyskoczył Ci jakiś 15 sek filmik na tik tok na ten temat? Ad4 dziś jak żyjesz na progu minimum egzystencji to też płacisz małe podatki a większość zarobionych po pieniędzy przeznaczasz na własne potrzeby, czy ta perspektywa wolności jest dla Ciebie zachęcająca?
@KonradPucek
@KonradPucek 6 күн бұрын
​@@tytusbomba5755 Szkoły parafialne były czymś powszechnym, przynajmniej w średniowiecznej Polsce i Europie, i co zadziwiające spora część chłopów umiała czytać i liczyć. Badając historię Lubelszczyzny natknąłem się w kronikach na informacje o istniejących w wielu miejscowościach parafialnych szkołach, bibliotekach a nawet szpitalach a więc wynika z tego, że jakaś forma usług dla ludności była rozwinięta i aż tak źle nie było. Zapaść nastąpiła po Potopie szwedzkim + wojnie północnej i aż do XX wieku chłop polski cierpiał nędzę. Oczywiście nie neguję faktu, że ciężko było, ale ku zaskoczeniu chłop w XV wieku miał dużo lepiej niż w XIX.
@tytusbomba5755
@tytusbomba5755 6 күн бұрын
@@KonradPucek biblioteka i szpital w XV w na Lubelszczyźnie... Ciekawe, może pomyliłeś ale kilka setek tak? Ile było w takiej bibliotece książek np? 😁
@KonradPucek
@KonradPucek 6 күн бұрын
@@tytusbomba5755 nic nie pomyliłem bo pisałem o swojej gminie pracę naukową i badałem źródła. Niestety o tym co napisałem była jedynie jednozdaniowa wzmianka w związku z tym nie znam żadnych szczegółów. Mogło to być tylko szumnie nazywane biblioteką, ale skoro tak zapisano to coś w tym musiało być. Natomiast XV i XVI wiek może nas zaskoczyć bowiem niech Pan sobie poczyta o fakcie istnienia w Lublinie wodociągu w XVI wieku. Bogate kamienice miały w centrum bieżącą wodę. Podczas potopu szwedzkiego został uszkodzony i na następny Lublin musiał czekać do XX wieku. To pokazuje jak Polska była rozwinięta w XV i XVI wieku i jak potem wypadła z rozwoju przez liczne wojny. Zachęcam do poczytania o faktach które wymieniam
@jacobvhs
@jacobvhs 8 күн бұрын
-Hurr durr, chciałbym żyć jak chłop, pracowałbym tylko na siebie, a nie tylko na tych złodziei i państwo! Chłop: umiera na kaszel
@made_in_lesser-poland2103
@made_in_lesser-poland2103 8 күн бұрын
Jest ktoś kto tak mówi i uważa że chłop robił tylko na siebie? XDD
@Vanderer11
@Vanderer11 8 күн бұрын
@@made_in_lesser-poland2103 Co drugi komentarz ktoś stawia takie chochoły i z nimi walczy xd
@made_in_lesser-poland2103
@made_in_lesser-poland2103 8 күн бұрын
@@Vanderer11 Jak? Gdzie? Porób screeny jak znajdziesz i wyślij mi linka, bo ne wierzę, bo nie widziałem nic takiego
@MegaWolen
@MegaWolen 7 күн бұрын
Wówczas nie tylko chłopi umierali z powodu błahych z dzisiejszego punktu widzenia chorób. Wiedza na temat powstawania wielu chorób, istnienia wirusów i bakterii to dopiero polowa XIX wieku. Paradoksalnie to leczony przez zielarkę chłop miał większe szanse na przeżycie niż możnowładca, którego stać było na lekarza, a który ten często przepisywał zabiegi bardziej szkodzące niż pomagające.
@sraitama9412
@sraitama9412 6 күн бұрын
Dobra ale rozumiesz że zależność jest nijaka? Jakby śmiesznie to nie brzmiało, to że chłop tyle pracował i my moglibyśmy pracować teraz, nie znaczy że musielibyśmy umierać na kaszel
@stachuyt475
@stachuyt475 8 күн бұрын
Te 9 dni pańszczyzny o których byla mowa przypadalo na cale gospodarstwo czyli zwykle na 5+ osób
@iverntheboneless9583
@iverntheboneless9583 8 күн бұрын
Tak i nie chodziło o dosłownie 11 dni pracy, a wyrobienie zbliżonej normy w tym okresie.
@ikskaD
@ikskaD 8 күн бұрын
I to w przypadku dużego gospodarstwa, bo to było liczone proporcjonalnie w zależności od jego wielkości.
@v18744
@v18744 5 күн бұрын
noi pańszczyznę odrabiał tylko średniozamożny chłop lub jeden z jego synów, u bogatych gospodarzy najmowało się parobka albo komornice i on/ona odrabiał pańszczyzne.
@aleksanderallien6169
@aleksanderallien6169 5 күн бұрын
@@stachuyt475 raczej na 13+
@Poznan__
@Poznan__ 4 күн бұрын
No i co z tego? Efekt był taki ze XVIII-wieczny Chłop chodził głodny i nagi
@tomaszz.4043
@tomaszz.4043 7 күн бұрын
Też mi coś... Korwin już dawno mówił że niewolnik w Cesarstwie Rzymskim miał więcej wolności i płacił niższe podatki niż Polak w IV RP 😁
@user-br4wi2ud2e
@user-br4wi2ud2e 8 күн бұрын
z dawnych epok zazdroszczę jednego, sprawności gospodarki (posługując się pojęciem fizycznym), ciezko to pojąć że kiedyś były wymiany narterowe, czyli praktycznie jeden czlowiek wymieniał się z drugim dobrami lub uslugami nie tracąc przy tym ani grosza, natomiast dziś docjodzi do takiego absurdu że rolnik musi sprzedać pół tonę ziemniaków aby zarobić na jedną porcję frytek w restauracji...generalnie wszystko rozchodzi się o podatki, i koszty panstwowe, nie rozumiem jak doprowadziliśmy do tego że łączna suma podatków przekroczyła 90% hdy w takim srdniowieczu mó owa była o kilku procentach, tym większy absurd jak wiele pieniędzy z podatków panstwo wydaje na nic nie znaczące bzdury, lawka w parku pół miliona, wymiana 20 żarowek w słupach przy ulicy 200k, wymiana szyby na przystanku 300k... to nie do pomyślenia że czekają mas jeszcze gorsze czasy, boję się czasów kirdy podatek przekroczy próg 99% koedy człowiek się obudzi że gdyby nie podatki to mógłby w jeden dzień zarobić tyle co z podatkami w rok...
@Ja-fd9mq
@Ja-fd9mq 8 күн бұрын
ale chłop musiał jeszcze ponadto pracować na swoja rodzinę na ziemi i przy zwierzętach,
@jakubnieckarz5304
@jakubnieckarz5304 8 күн бұрын
Mógł swoich parobków wysłać by pańszczyznę odrobili.
@krzysztofkrukowski6476
@krzysztofkrukowski6476 8 күн бұрын
​@@jakubnieckarz5304 Tylko nielicznych było na to stać
@jakubnieckarz5304
@jakubnieckarz5304 8 күн бұрын
@@krzysztofkrukowski6476 to prawda. W zasadzie to bycie bezrolnym chłopem było najgorsze.
@mirdallke2
@mirdallke2 8 күн бұрын
@@krzysztofkrukowski6476 a ty wiesz ilu to było bo masz opracowania z epoki na ten temat
@krzysztofkrukowski6476
@krzysztofkrukowski6476 7 күн бұрын
@@mirdallke2 Nie wiem ilu konkretnie było na to stać, ale wiem ilu napewno nie było na tyle bogatych. W XVI wieku w Polsce, w zależności od regionu od 30 do nawet 50% chłopów nie posiadało własnej ziemi. Źródło: "Polska w czasach złotego wieku", Henryk Samsonowicz
@Quereven
@Quereven 8 күн бұрын
Siatka bezpieczeństwa xD Masa ludzi nie ma swojego mieszkania, stracą pracę i po chwili mogą być bezdomnymi bo 70-90% pensji wydają na podatki, opłaty i życie. Pracując na umowie o pracę nie stać mnie na wynajęcie czegokolwiek niż mikro kawalerki w której mogę jedynie gnić do końca życia...nawet jeżeli ktoś chciałby mieć dzieci to mają żyć na 20-30m2 w 3-4 osoby? xD
@steam7087
@steam7087 8 күн бұрын
No coś Ty, nie jesteś człowieka sukcesu? No przecież wszyscy są, a przynajmniej na Insta i w reklamach 😉
@blazej799
@blazej799 8 күн бұрын
Nie zamierzam tego bronić, ale standardowe gierkowskie M3 ma niemal równo 40m2. Wiele osób mieszkało w takich mieszkaniach w układzie rodzice +1 dziecko lub czasem nawet 2 dzieci póki były małe. 😉
@grzegorzburak42
@grzegorzburak42 8 күн бұрын
My w Europie mamy jeszcze publiczną służbę zdrowia i jako taki social (nie najlepszy ale jest). W USA jak zachorujesz i ubezpieczenie tego nie pokrywa to... masz tak dobrze jak w średniowieczu. W przeciwieństwie do wielkiego brata zza Oceanu mamy też lepsze prawa pracownicze typu płatny urlop.
@ikskaD
@ikskaD 8 күн бұрын
To się ciesz, że masz tę umowę o pracę, a nie jakaś śmieciówkę.
@ikskaD
@ikskaD 8 күн бұрын
​@@grzegorzburak42do niedawna o tym prawie się nie mówiło. A nawet dzisiaj ludziom się wydaje, że Stany to nie wiadomo co, bo się filmów naoglądali. Fakt, PR to oni mają dobry.
@cryptowild
@cryptowild 8 күн бұрын
Gdyby nie postep technologii to nadal zycie przecietnego czlowieka wygladalo by podobnie. Swiat zmienia sie duzo szybciej niz ludzka natura.
@artur5044
@artur5044 7 күн бұрын
A w kontraście do tego próbują nas przekonać do tego, że chłop był traktowany jak amerykański niewolnik.
@mariuszes8978
@mariuszes8978 8 күн бұрын
Dziękuję Panie Szymonie oraz całemu zespołowi 😊
@Areinu
@Areinu 8 күн бұрын
W 6 klasie podstawówki nasza nauczycielka historii rzuciła bombę "kiedyś chłop płacił 10% i było gotowe, Wy będziecie płacić blisko 50%, czyli chłopi mieli lepiej, prawda?" Następnie przystąpiła do dementowania własnej teorii, przytaczając dość podobne argumenty jak w tym filmiku. Niestety to był ostatni rok z tą nauczycielką, następna która przyszła jedyne co to kazała wkuwać daty i nazwiska na pamięć, bez rozumienia omawianych wydarzeń.
@cybularz
@cybularz 8 күн бұрын
Dziesięcina to była dla plebana, a ile dla WŁAŚCICIELA wsi? Chłop to się cieszył, jak raz w tygodniu mięso miał na stole.
@jancwiecek7512
@jancwiecek7512 8 күн бұрын
Jest książka profesora Samsonowicza Dziedzictwie średniowiecza - przede wszystkim problemem jest to, że są w każdym kraju różne jego granice. Inną rzeczą jest, że w Polskich Średniowieczu było inaczej niż na zachodzie. Przykładowo albo żyłeś w wiosce, która się specjalizowała w jakimś rzemiośle - wtedy nie mogłeś opuścić wioski, ale miałeś ochronę lokalnego księcia, albo żyłeś w wiosce zwykłej i takiej ochrony nie miałeś, ale za to miałęś swobodę przemieszczania. Awans społęczny również był łatwiejszy.
@HontounoShiramizu
@HontounoShiramizu 8 күн бұрын
Średniowieczny chłop za siekierę czy młotek musiał zapłacić rzemieślnikowi równowartość kilku tygodni zarobków. Za podobne narzędzie z dużo lepszych materiałów i lepszej jakości dzisiaj potrzebujemy przepracować kilka minut. Wewnątrz tego co chłop potrzebował na kupienie młotka w dzisiejszych czasach jesteśmy w stanie zapłacić fachowcowi, żeby zrobił za nas dużo lepiej niż średniowieczni królowie mogli sobie to wyobrazić. Zbroje rycerskie które kiedyś były znamionami milionerów dzisiaj mogą kupować zwykli pasjonaci.
@piotrzurawski8346
@piotrzurawski8346 7 күн бұрын
Polecam zakup zbroi. W każdym sklepie ze zbrojami na pewno znajdziesz kilka fasonów w swoim rozmiarze. Natomiast zakup narzędzi takich jak wspomniane młotek i siekiera, był na temtym poziomie rozwoju cywilizacji tym czym współcześnie zakup biurka, krzesła i laptopa.
@sheedowy6194
@sheedowy6194 7 күн бұрын
Lepszych materiałów i lepszej jakości? One z roku na rok są coraz podlejsze aż po dzień dzisiejszy. Byle tanio, byle szybko i na 5 minut xD
@gromosawsmiay3000
@gromosawsmiay3000 7 күн бұрын
ty tak powaznir aby za porzadnej jakości siekiere (nie tanizne z taniego marketu co sie gnie na twardym drewnie) potrzebujesz przepracowac kilka minut? ty wiesz ile kosztuje porzadna stal a co dopiero jej obróbka?
@gromosawsmiay3000
@gromosawsmiay3000 7 күн бұрын
@@sheedowy6194 sa porzdnej jakości ale trzeba zapłacić
@tomkoztorunca6059
@tomkoztorunca6059 7 күн бұрын
Mało kto kupował wszystko to na jeden raz i od zera. Te wydadki rozkładały się na dłuższy czas.
@Varlenus
@Varlenus 8 күн бұрын
Chłop pracował mniej, bo zwykle nie dożywał wieku emerytalnego
@wernerwernerowy8761
@wernerwernerowy8761 8 күн бұрын
Tylko że nie długość życia wcale się tak strasznie nie zmieniła po przeżyciu niemowlęctwa chłop mógł dożyć sędziwej starości. Ps jeśli wspomnisz o średnien długości życia w tamtym czasie pokażesz jedynie że dostęp do inteenetu powinien być tobie zabrany.
@ikskaD
@ikskaD 8 күн бұрын
A był wtedy taki wiek?
@triser9888
@triser9888 7 күн бұрын
Tak żyli całkiem sporo, problem jest w tym że przy średniej długości życia bierze się też śmierci dzieci podczas narodzin która była dość częsta
@DamianPotocki
@DamianPotocki 8 күн бұрын
Szczytem niewolnictwa jest wtedy kiedy niewolnik nie zdaje sobie sprawy, że jest niewolnikiem. Gdyby ludzie jednego dnia dostawali 100 % wypłaty, a drugiego musieli oddać już 40 % tylko w podatkach bezposrednich, kiedy czekają na nich jeszcze podatki pośrednie, to by się obudzili, że są nowoczesnymi niewolnikami
@wernerwernerowy8761
@wernerwernerowy8761 8 күн бұрын
Drobne sprostowanie 9 dni w tygodniu pańszczyzny było na dom nie jednego chłopa to znaczy że taka 6/7 osobowa rodzina musi co dzienie jednego członka rodzi oddelegować co nie wydaje się już tak straszne.
@widmo10
@widmo10 8 күн бұрын
tak ale raczej inaczej liczono gdy pracowała np żona chłopa albo dzieci a tym bardziej gdy nie był to chłopak
@franciszekfrankowski5521
@franciszekfrankowski5521 8 күн бұрын
​@@widmo10nie było tak w Rzeczypospolitej jeżeli chodziło o wykonywanie pańszczyzny była równość zarówno mężczyzna jak i kobieta była traktowana równo w jej odrabianiu. Tak samo traktowane były dzieci, dzieci kiedys traktowano po prostu jak dosłownie małych dorosłych.
@mirdallke2
@mirdallke2 8 күн бұрын
@@widmo10 ale inacej liczon gdy prac był nopp przy pomocy własnych zwierzat , własnych narzedzi czy własnego transportu
@kanclerzadam8715
@kanclerzadam8715 8 күн бұрын
Trzeba też dodać, że niektórzy chłopi posiadali swoich własnych służących, jeżeli było ich na to stać Zapomina się o tym na rzecz szkodliwego podziału na trzy stany (było ich więcej, a także były podzielone), a do tego uważa się chłopów za bezmózgi, których zły pan zmuszał do pracy i codziennie torturował
@polska5837
@polska5837 7 күн бұрын
Tacy nie musieli odrabiać pańszczyzny, bo mieli ziemię na własność. Chłop mający własny kawałek ziemi zwany był kmieciem. ​@@kanclerzadam8715
@oemtheFirst
@oemtheFirst 8 күн бұрын
Czyli wychodzi na to, że pracował mniej i był bardziej wolny niż dzisiejszy przeciętny obywatel, ale miało to swoje ryzyka. Tylko czy dzisiaj też nie ma w zasadzie podobnych niebezpieczeństw? Zamiast okolicznego lorda, jest państwo, które w każdej chwili z jakiegokolwiek wymysłu może zrujnować nasz biznes, czy pomysł na życie, ale lord może być obalony przez zbiorowy bunt, historia zna takie przypadki, a jeśli ktoś uważa, że poradzi sobie z całym aparatem przymusu państwa lub ostatecznie wojskiem, to jest po prostu w błędzie. Dodatkowo, łatwiej jest zorganizować kilka wiosek niż całe państwo, jeśli chodzi o zbrojne powstanie. Istniało ryzyko bandytów, ale czy teraz też nie ma złodziei i morderców? Można powiedzieć, że jest ich mniej, to fakt (dopóki nie zjedzie się więcej imigrantów już niedługo), ale mamy też zdecydowanie mniejsze możliwości obrony. Nie twierdzę, że byle chłop miał od razu kolczugę i miecz, ale nawet proste narzędzie polowe, siekiery itd. zdecydowanie by wystarczyły na prostych rzezimieszków, których w trakcie napaści można było spokojnie po prostu zabić. Mniejszy dostęp do leczenia, to oczywiście prawda, ale nawet w dzisiejszych czasach przy jakimkolwiek poważnym problemie, którego nie wyleczy się w kilka dni, nie ma szans na wyleczenie za darmo. Państwowo bez znajomości czeka się masę czasu, jakość opieki zazwyczaj jest tragiczna, a i tak leki trzeba samodzielnie wykupić. Jedyny plus jest taki, że faktycznie jest to dostępne, ale bardzo często za nieosiągalne sumy, pomijając całkowicie fakt, że w dzisiejszych czasach większość ludzi po prostu nie ma czasu zadbać o swoje zdrowie, bo tylko praca, praca, szykowanie do pracy i sen, może czasem trochę odpoczynku. Do tego wszystkiego najbardziej bezczelny jest fakt, że władza w każdej chwili może to wszystko nam odebrać od tak. Wtedy też lord mógł zrobić bardzo często to, na co tylko miał ochotę (chociaż musiał uważać na bunt i ewentualną odpowiedź Kościoła), ale wtedy nikt nie udawał, że robi im dobrze, a teraz cały czas jest narracja jak to miłościwa władza cały czas nas ostro du*czy dla naszego własnego dobra. Jeszcze ryzyko wojny.. jak tylko będzie taka potrzeba, to współczesne państwo rzuci nas wszystkich na śmierć bez mrugnięcia okiem, nie żeby kiedyś było lepiej, ale chciałem, żeby było trochę obiektywniej, bo moim zdaniem w filmie jest to przedstawione na zasadzie: nieuki śmieszkują, a się nie znają, kiedyś było źle, teraz jest lepiej i tylko narzekają. To tyle jeśli chodzi o krótki komentarz z mojej strony, życzę pozostałym widzom miłego dnia.
@cybularz
@cybularz 8 күн бұрын
Żeby dziś utrzymać stan posiadania średniowiecznego chłopa, wystarczyła by pewnie godzina pracy lub dwie dziennie. Lekarza ciężko dziś znaleźć? A kto kiedyś medyka do chłopa wołał? Leki ciężko kupić dziś?😂?😂??? no tak, chłop mógł kość z uda żaby przykładać do bolącego zęba A darmo😂. Kilka wiosek do buntu byś skrzyknął? Zacząłbyś skrzykiwać, a następnego dnia w dybach byś krzyczał. Boby cię sąsiad za talara wydał, coby i proboszcz w niedzielę pochwalił. Reszty szkoda komentować.
@oemtheFirst
@oemtheFirst 8 күн бұрын
@@cybularz W takim razie polecam mieć rodzinę składającą się z kilku lub kilkunastu dzieci i niepracującą żonę. Nie mówię o prostych chorobach, jakichś bólach czy przeziębieniach, tylko o poważnym leczeniu trwającym grube miesiące, lata lub całe życie. Jasne, wtedy to po prostu z taką chorobą trzeba było żyć lub umrzeć, a teraz jest często możliwość leczenia, ale nie dla każdego. Nie piszę, że wtedy było idealnie, a teraz źle, po prostu podaje dodatkowe aspekty, które warto przedstawić, by każdy miał obiektywny obraz. A teraz to nikt by cię nie wydał? Jeszcze prędzej i to za darmo. Rozumiem, że możesz się nie zgadzać, ale odpowiedź na poziomie przedszkola, a nie poważnej dyskusji.
@cybularz
@cybularz 7 күн бұрын
Ludzi wołających leczenia ,,za darmo" i do podstawówki bym nie wpuścił. Chyba że imienia Marksa i Engelsa. Absolutnie bez odbioru.
@gromosawsmiay3000
@gromosawsmiay3000 7 күн бұрын
"bo tylko praca, praca, szykowanie do pracy i sen, może czasem trochę odpoczynku." - to jest opis zycia przecietnego mieszkańca wsi jeszce przed 2 wojną światową w polsce...a pańszczyzny juz nie było od dawna...ty kiedys pracowałeś na roli?
@CryptoC4T
@CryptoC4T 5 күн бұрын
Z jakiegoś powodu zakładasz ze rzezimieszki i inne rabusie to nie są profesjonaliści działający w grupach tylko gołębie które się odgania byle czym. Miałeś z kimś kiedykolwiek sparing na cokolwiek? Jak nie to polecam, fajna zabawa, jak tak to wyobraź sobie jak byś widział swoje szanse jak by ich było 4 na raz.
@turbo5053
@turbo5053 8 күн бұрын
Sposoby okradania chłopa jedynie się zmieniły i dziesięcina wzrosła do 80%.
@niemamnicku1359
@niemamnicku1359 8 күн бұрын
Tak. Kiedyś chłop odpracowywał posiadanie pola, a dzisiaj ludzie odpracowywują kredyt na dom, albo w nieskończoność płacą za wynajem. Różnica taka, że idioci dali sobie wmówić, że są wolni xD
@xdzsxdxdxx
@xdzsxdxdxx 8 күн бұрын
Bo wolni jestesmy. Dzis mozna wszystko. Nie podoba sie zmieniasz prace. Nie podoba sie zmieniasz miejsce zamieszkania. W kilka godzin mozesz byc gdziekolwiek na swiecie chcesz. Mozesz nauczyc sie wszystkiego. Ale ludzie sa.glupi i leniwi wiec dalej beda narzekac jak ciezko maja. Zwlaszcza polacy cebulacy.
@nalesnikizeszpinakiem9877
@nalesnikizeszpinakiem9877 8 күн бұрын
​@@niemamnicku1359czyli rozumiem że nie płacisz podatków i nie ma Cię w żadnych systemach?
@MegaWolen
@MegaWolen 7 күн бұрын
Wzrosła produktywność, więc wzrosło tez opodatkowanie. Gdyby chłopa w średniowieczu chcieć opodatkować stawką większą niż 20%, to odbyłoby się to tylko raz, bo w kolejnym roku już by nie było kogo opodatkowywać.
@w.418
@w.418 7 күн бұрын
A mimo to nie martwimy się, że nie będziemy jutro mieli co jeść, mamy dostęp do medycyny, edukacji i wielu innych udogodnień, o których średniowieczny chłop czy nawet człowiek w XVIIIw. nawet nie marzył. (Oczywiście w dzisiejszych czasach są osoby bezdomne i głodujące, ale dziś to ułamki procenta, a kiedyś było to powszechne.)
@jeremiah993
@jeremiah993 5 күн бұрын
Ja sam patrzyłem osobiście na to w taki sposób, że w teorii kiedyś dzień pracy dla chłopa czy mieszczanina mógł być dłuższy niż współcześnie dla korposzczura, tak w teorii, ale w praktyce, w ciągu dnia pracy nie tylko pracą de facto człowiek się zajmował. A właśnie te przerwy obiadowe, drzemki, a nawet sama praca też jednocześnie wypełniała potrzeby socjalizacji. W trakcie nawet pracy w polu, gdzie jest presja czasu, sezonu, na pewno odpoczynki i pogadanki się zdarzały, zejścia z pola by naprawić narzędzia, czy w ramach posiłku- uwarzenie strawy, która dzisiaj daje inspirację dla potraw typu kociołek chłopski. No i znane przecież było, że chłopy chodzili do karczm. Dziś natomiast, często ludzie razem pracujący miesiącami czy latami okazują się bardzo niewiele o sobie wiedzieć, być obcy, bo raz, że pracodawca oczekuje efektywności, czyli żebyś najlepiej przez te bite 8h zajmował się wyłącznie pracą, dzwonił do kolejnych klientów, czy przebierał produkty jadące na taśmie. A nawet jeśli nie, bo praca "kreatywna", to wręcz często się stykałem w poufnych rozmowach np. z niechęcią do socjalizacji z kolegami, np. w postaci inicjowanych przez "górę" imprez firmowych, wypadów integracyjnych. Czy choćby socjalizacja w rodzinie. Przykład: gdy dzieci podrosły, to często ojcowie brali synów do pracy, wprowadzając w tajniki swojego rzemiosła, jak to powiedziane zostało, że w 99% przypadków synowie przejmowali rodzinny interes. Ale w tym momencie spędzali czas z ojcami, i jakby przy okazji pracy, edukacji zawodowej, jednocześnie było wychowywanie, kontakt z rodziną (wprawdzie mocno przymusowy, ale jednak). Coś, co dzisiaj, przy normowanym 8godzinnym dniu pracy często nie mieści się w głowie, i nikt nie może pojąć, jak można zadbać o kontakt i więzi rodzinne współcześnie, bo dorosły idzie do pracy (doliczyć trzeba czas na dojazd, więc nierzadko z dniówki 8 godzinnej robi się 10-12), a dziecko do szkoły na tyle samo, plus zadania domowe po szkole, i to szkoła w zasadzie bardziej przejmuje wychowywanie (a kiedyś była to jakby rodzinna zawodówka). W przypadku kobiet, które o wiele rzadziej parały się jakimiś formami zarobkowymi, tak z kolei dziewczyny pomagały matkom w pracach domowych, rzemiośle domowym, które wtedy bardziej opłacało się wykonać samodzielnie, niż zapłacić (np. za upranie, prasowanie, tkanie i szycie, konserwację żywności na zimę w postaci przetworów - dziś wiele z tego szybciej, łatwiej i taniej kupić gotowe, część nawet się automatyzuje sprzętem, jak np. ogrzewanie, pranie, gotowanie) I w ten sposób faktycznie, w poprzednich epokach mógł wychodzić zdrowszy work-life balance, mimo teoretycznie poświęcania pracy formalnie większego wycinka dnia, praca była trochę "rozmyta" innymi czynnościami, a nie oddzielana grubą kreską od reszty. A dzisiaj nawet, podejrzewam że w kalkulacjach czasu pracy współczesnego człowieka się tego nie uwzględnia (a powinno), czyli czas na wspomniany dojazd do pracy, który przecież czasem pracy nie jest, i nie mamy za niego płacone. A nierzadko jest to dodatkowa godzina, dwie albo i nawet więcej. Chłop czy mieszczanin na pewno na swoje pole czy zakład rzemieślniczy tyle czasu codziennie nie podróżował, by w ogóle móc zacząć pracę.
@aleksanderallien6169
@aleksanderallien6169 7 күн бұрын
Tak ale zazwyczaj 2-3dni pańszczyzny to przez 90% średniowiecza norma. Tylko chwilowe były problemy feudalne ze zwiększano to ale to w czasie anarchii i wojen. Nawet Licząc 3 dni obowiązkowe to max 36h z przerwami a dziś mamy 40h obowiązkowych. A i chłop mógł isc do sędzi ziemskiego ze jego pan zabrał więcej niż trzeba, i te sprawy były sądzone i czasem chłop dostawał zwolnienie z pańszczyzny na cały rok lub parę miesięcy żeby mógł odbudowac straty. Wiele rzeczy nie było poruszonych fajnie było by ten temat ruszyć bardziej.
@Michal235
@Michal235 5 күн бұрын
No ale kluczowe jest to, że przez pozostały czas chłop nie miał czasu wolnego na konsumpcję (jak dzisiaj), tylko ten "czas wolny" po pańszczyźnie to był czas na ciężki zapie*dol po kilkanaście godzin dziennie, żeby zapewnić swojej rodzinie przetrwanie. Cały rok było co robić. I chłop, i baba pracowali praktycznie bezustannie na tysiąc różnych sposobów, bo przy gospodarstwie pracy nigdy nie brakuje jeśli ma się to wszystko nie rozpaść po roku, szczególnie kiedy cała praca musiała być wykonywana manualnie. Porównywanie czasu pracy na pańszczyźnie do dzisiejszych 40h pracy to jakieś absolutne kuriozum.
@aleksanderallien6169
@aleksanderallien6169 5 күн бұрын
@@Michal235 widocznie jestes zbyt młody lub z srednio zamoznej rodziny. Ja pochodzę z rodziny robotniczej. Te 40h jest tylko po to byś mógł oddać 35h państwu i innym. Dla cb zostaje za zwyczaj 5h na żarcie lichej jakości w małych ilościach. Wiec żeby być sytym to trzeba robić 45h, żeby móc remontowac dom trzeba robić po 55h a żeby kupić coś sobie lub oszczędzić grosza to trzeba robić 60h tygodniowo.( niezależnie od kraju czy to francja,niemcy,anglia,Hiszpania,Polska czy włochy). Wiem to z doświadczenia swojego i swoich znajomych dopiero jako rzemiesnik/fachowiec masz lepiej ale to już nie zaliczasz się wtedy do klasy chłopsko-robotniczej. Dla mnie nie ma różnicy między chłopem 300lat temu a dzisjeszym robotnikiem etatowym. Ja osobiście pracuje po 12h dzienie(5 dni) sobote 5h i dopiero i jedynie w nd mam 10-12h wolnego czasu dla siebie samego i rodziny. W tygodniu trzeba rano gotować i sprzątać i wieczorem to samo. A jesli chodzi o urlop w wiekszosci jest tylko po to by isc do lekarza,załatwić sprawy urzędowe lub remontowac dom by się nie posypał. Leczenie państwowe to porażka w wiekszosci krajów, w polsce to chociaż jest 80-100% płatne bo w francji,angli to już tylko 25% które ma ci starczyć tylko na jedzenie. Nie nie uważam żeby było lepiej poprostu nazwy i określenia się zmieniły.
@igorlechoszest5482
@igorlechoszest5482 7 күн бұрын
Przywoływanie argumentów opierających się na różnicy w wiedzy naukowej i technologicznej między ludźmi żyjącymi dzisiaj a wtedy nie ma moim zdaniem sensu w takiej debacie. Wiadomo, że wtedy ludzie pracowali ciężej, bo nie było takiej maszynerii jak teraz, wiadomo, że nie mieli dostępu do tak dobrej opieki zdrowotnej jak teraz, bo wiedza medyczna była mniejsza.
@leszekz592
@leszekz592 7 күн бұрын
Skoro ma sens mówienie o tym że płacili mniej podatków to ma też sens mówienie o różnicach technologicznych. Przecież te wyższe podatki wynikają często właśnie z różnic technologicznych! Co ci po małych podatkach jak nie masz służby zdrowia, straży pożarnej czy nawet dróg, na które te podatki idą?
@pauliegod7269
@pauliegod7269 6 күн бұрын
Chłop nie musiał przejmować się 40 płciami i 20 zaimkami w robocie
@roberts1938
@roberts1938 8 күн бұрын
No ale co z tego wynika? Czy autor usiłuje nas przekonać, że sytuacja jest nieporównywalna? Co z tego, że ktoś ma prawa pracownicze, skoro firma w recesji i tak może go zwolnić na bruk. A system podatkowy jest tak absurdalnie wysoki, że taki gościu automatycznie popada w kłopoty finansowe, które kończą się komornikiem i licytacją wszystkiego. Co czwarty zatrudniony w Polsce jest urzędnikiem, przy czym jego praca nie buduje dobra narodowego - wręcz przeciwnie utrudniają, jak mogą. Wtedy miałeś czwórkę własnych dzieci, które pracowały od małego, teraz masz na karku czwórkę obcych darmozjadów: urzędników i polityków, którzy wyprowadzają z budżetu miliardy środków finansowych, przez nich nie wypracowanych.
@steam7087
@steam7087 8 күн бұрын
No, brakuje w tym materiale światłocienia. Nota bene, na Ukrainie ile to już ludzi zginęło po obu stronach? Czy aby liczby nie idą w setki tysięcy?
@mirdallke2
@mirdallke2 8 күн бұрын
dokładnie kolo bredzi , tym brdzie ze tzw stem pracowniczy w sredniowieczu to by nop pnski obowiazek zapewnienia zywnosci chlopom w czasie klęski nie urodzaju
@NiebieskiSmerf
@NiebieskiSmerf 6 күн бұрын
Bardzo dobry odcinek. Zadziwiające, że takie rzeczy trzeba ludziom tłumaczyć i ktoś faktycznie wierzy, że chłop mial lepiej...
@patomatma
@patomatma 8 күн бұрын
Może i pracował mniej, ale nie ma co porównywać kwadratu do okręgu. Nie było szpitali, straży pożarnych oraz prądu, ale były wojny, plagi i śmierć przy porodzie żony lub dzieciaka. W dechę, wracamy
@wernerwernerowy8761
@wernerwernerowy8761 8 күн бұрын
Wojny i Pagi nie są dzisiaj takie żadkie podlicz śmierci spowodowane wojnami w ostatnym stuleciu a okazuje się że średniowiecze przytym to era pacifizmu.
@ptasznik5973
@ptasznik5973 8 күн бұрын
Ale za to było normalniej
@kork09
@kork09 8 күн бұрын
​@@wernerwernerowy8761tylko że w średniowieczu było mniej ludzi na ziemii niż w ostatnim stuleciu, więc nie porównuj liczby śmierci w tych 2 okresach.
@patomatma
@patomatma 8 күн бұрын
@@ptasznik5973 gwałty na porządku dziennym były normalne?
@patomatma
@patomatma 8 күн бұрын
@@wernerwernerowy8761 średniowiecze to era pacyfizmu
@benvrzeka6425
@benvrzeka6425 6 күн бұрын
Nieprawdą jest teza, że w RON normą było odpracowanie 9, 10, 11 dni pańszczyzny na tydzień, wg. badań Jerzego Topolskiego przed pierwszym rozbiorem do pańszczyzny w wymiarze 2-4 dni w tygodniu zobowiązane było około 50% gospodarstw, 10% do 4-5 dni w tygodniu a 3% do 5 dni i więcej. Reszta odrabiała dniówki w wymiarze rocznym.
@KunDziki
@KunDziki 8 күн бұрын
"ZA Hitlera były mniejsze podatki! " 🙃
@Cinek13518
@Cinek13518 8 күн бұрын
Ale w III Rzeszy
@mirdallke2
@mirdallke2 8 күн бұрын
iniesty to jest prawda 3 rzesz maia łagodznieszy szczegolnie dla obywateli system podatkow niz kraina wolności Polin , czy to ci sie podoba czy nie
@blazej799
@blazej799 8 күн бұрын
@@mirdallke2 to jest prawda, ale ta trzecia z góralskiego kawału 😉
@danielkowalski7527
@danielkowalski7527 7 күн бұрын
podatkiiem też był odstrzał na wojnie
@szpringur5760
@szpringur5760 7 күн бұрын
Niżej już napisano odnośnie pańszczyzny (że nie była wyznaczana na osobę, tylko na gospodarstwo - powszechne opodatkowanie jednostki to dość nowoczesny wynalazek), ale warto podkreślić, że chłopi byli cholernie rozwarstwioną grupą społeczną. Zarówno u chłopów wolnych, jak i u pańszczyźnianych często zdarzali się komornicy, będący w praktyce służbą i dodatkowymi pracownikami. To nie tak że my jesteśmy leniwi i nie lubimy sprzątać czy gotować - ludzie nigdy tego nie robili. Wielu chłopów nie musiało parać się zajęciami, które dzisiaj są oczywiste dla wszystkich poza klasą wyższą, bo praca dzisiaj kosztuje. Zdarzały się też obszary, gdzie chłopi pańszczyźniani byli w lepszej sytuacji ekonomicznej od tych wolnych. A co do klęsk głodu i ich wpływu na miasta to nie jest to tak intuicyjne, jak się nam dzisiaj wydaje. Dla ludzi handlujących zbożem priorytetem zawsze były miasta, bo mieszczanie mieli gotówkę - chłopi byli w dużej mierze poza obrotem pieniężnym. Dlatego miasta śródlądowe mogły mieć przerąbane, ale w tych portowych zazwyczaj żywność się znalazła - jedynie biedota bez zawodu miała naprawdę przerąbane. Także porównywanie życia ludzi współczesnych i tych przed erą industrialną to jest temat, w którym jest multum stanowisk, i każde ma jakieś trafne argumenty. Na pewno jest to temat bardzo nieoczywisty.
@juleksz.5785
@juleksz.5785 8 күн бұрын
Dni pańszczyzny nie należały się chłopowi tylko gospordarstwu, które zamieszkiwał. 14 dni pańszczyzny, dwie osoby z gospodarstwa odrabiały w tydzień. +
@rafal788
@rafal788 8 күн бұрын
Ludzie w społecznościach zbieracko-łowieckich pracowali jeszcze mniej, bo poświęcali ok. 4-6 godz. na poszukiwanie roślin lub polowania. 70% populacji zajmowało się zbieractwem, a reszta łowiectwem. Do tego człowiek nie był zależny tylko od swojej pracy, bo ludzie się ze sobą dzielili.
@czarlz7444
@czarlz7444 8 күн бұрын
To nie do końca prawda że w średniowieczu był wolny rynek albo wolny handel. Dobrym przykładem niech będzie to że aby być kupcem albo czy aby handlować w danym miejscu trzeba było posiadać różnorakie pozwolenia. Cła istniały wtedy tak jak gdyby nasze miasta były innymi krajami - co jakiś lokalny władca ustalił to takie było prawo. Jedną z wielu przyczyn naszych sporów z Zakonem Krzyżackim była niezgoda co do prawa pobierania myta na Wiśle.
@betrayedgame2931
@betrayedgame2931 8 күн бұрын
Porównywanie metod produkcji trochę oderwane od kontekstu - oczywiście, że były inne czasy, inne narzędzia ale i ludzi do nakarmienia było mniej.
@widmo10
@widmo10 8 күн бұрын
ale też jak ludzi jest mniej do też produkcja będzie mniejsza a tym bardziej gdy produkcja zależy od liczby ludzi
@polska5837
@polska5837 7 күн бұрын
Ale kontekst. Wszystko wywraca do góry nogami.😅
@kanyenkekanyenke1419
@kanyenkekanyenke1419 8 күн бұрын
Ja spędzam w pracy mniej niż 8 godzin, pracując na etacie
@Kacpurrr
@Kacpurrr 8 күн бұрын
a ja 0 godzin etatu bo zarabiam hazardem
@kanyenkekanyenke1419
@kanyenkekanyenke1419 8 күн бұрын
@@Kacpurrr hah
@pokemaine1376
@pokemaine1376 8 күн бұрын
@@Kacpurrr automaty we wtorek
@vector6216
@vector6216 6 күн бұрын
@@pokemaine1376 i mefedronek xd
@ukaszkostrzewa3310
@ukaszkostrzewa3310 9 сағат бұрын
@@vector6216 xDˣᴰ
@zebropl3973
@zebropl3973 8 күн бұрын
"Czy chłop pracował mniej niż my?" Pytanie które mogło tylko powstać w kraju, w którym edukacja sprowadza się do nauki o jakiś z ciemności wziętych datach, praktycznie bez odnoszenia się do kwestii realiów, zachodzących procesów, czy bardziej dokładnego zgłębienia realiów życia naszych przodków.
@berakfilip
@berakfilip 7 күн бұрын
Nie wiemy co robi nasi przodkowie przez chrześcijańskimi czasami
@celex7038
@celex7038 6 күн бұрын
​@@berakfilipwiemy.
@kubexiu
@kubexiu 3 күн бұрын
Kiedyś zdaje się rozdawano ziemie chłopom pod uprawę. Takie coś powinno być defaultowym punktem startowym dla każdej dorosłej osoby. Nie wiem jak mogłoby to działać ale fakt, że w dzisiejszych czasach bracia i siostry często muszą rywalizować ze sobą o działkę, o ile jakaś została, mnie przeraża. Jakim prawem przychodząc na ten świat nie mamy dostępu do choćby skrawka ziemi. Nie mam miejsca by postawić sobie namiot.
@blazej799
@blazej799 8 күн бұрын
Mój dziadek opowiadał, że przed II wojną światową na 1 kg kiełbasy musiał pracować 2 dni. Dzieci oddawało się na służbę do dworu na pół roku w zamian za wikt (dla dziecka) i metr zboża dla rodziny.
@diuk9987
@diuk9987 8 күн бұрын
Prawda, ale tu akurat trzeba zauważyć że okres po pierwszej wojnie światowej był okresem globalnej wręcz nędzy i zapaści ekonomicznej. Od zawsze bywały dobre i złe czasy dla zwykłych ludzi.
@widmo10
@widmo10 8 күн бұрын
@@diuk9987 ale mięso jeśli nie byłeś szlachcicem lub bardzo bogatym mieszczaninem to nadal pojawiało się tylko na święta lub gdy krowa lub inne zwierzę zdychało
@diuk9987
@diuk9987 8 күн бұрын
Prawda ale znowu niedokońca drób był zarezerwowany wyłącznie dla szlachty, więc kurczak czy kaczka właściwie tylko dla szlachty (zdradziło to ponoć tożsamość Ryszarda lwie serce kiedy wracał z krucjaty) jednakże po okresie świniobicia wyroby starczały na około pół roku (lub na dłużej jeśli dobrze się je racjonowało) średnio zamożna rodzina chłopska w czasach średniowiecznych mięso jadła około 2 razy w tygodniu
@diuk9987
@diuk9987 8 күн бұрын
Oczywiście nie każdego było na to stać. Rozpatrując ten okres historyczny często pomijamy to że chłopi nie byli jednorodną grupą społeczną. Byli tacy którzy nie posiadali prawie nic ale równie dużo trafiało się i tych bogatych. To właśnie z nich między innymi wywodzi się klasa gentry czyli angielskie ziemiaństwo. Oczywiście sytuacja chłopów zależała od kraju w którym żyli w angli, francji lub w krajach niemieckich mieli się całkiem nieźle natomiast np na sycyli w rosji lub na bałkanach raczej nie było im czego zazdrościć
@przekoles44
@przekoles44 7 күн бұрын
Jak weźmiesz pod uwagę, że dobra kiełbasa kosztuje +50zł/kg oraz inne czynniki technologiczne to i tak dymańsko proporcjonalnie jest coraz większe. Po prostu można więcej niewolnikowi zostawić, bo łatwiej / taniej to wytworzyć.
@kacper7516
@kacper7516 8 күн бұрын
Dzięki
@hvnterblack
@hvnterblack 7 күн бұрын
Mimo wszystko chłop miał jednak zapewniony dach nad głową i jego los był w pewnym sensie ograniczony jeśli chodzi o czynniki ryzyka. Umrze z głodu lub nie. Umrze na bakterię lub nie. Dziś jest tyle spraw, które mogą się pokomplikować, że ludzie wysiadają psychicznie.
@mikikaboom9084
@mikikaboom9084 6 күн бұрын
Końcówka ma trochę vibe debaty Ozjasza Goldberga z młodym rurkowcem
@jeanne9218
@jeanne9218 23 сағат бұрын
Szymon skupil sie na stedniowieczu, a 80% z tego mozna przypisac naszym dziadkom zyjacym tylko 100l temu. Nie trzeba odbiegac tak daleko.
@gassmonkey5408
@gassmonkey5408 2 күн бұрын
Kto mieszkał/mieszka na wsi wie że ludzie którzy nie mieli ciągnika, tylko konia w latach 60-90 uprawa ziemi była bardzo ciężka. Porównywanie tak dalekiego czasowo średniowiecza można łatwo manipulować faktami gorzej udokumentowanymi
@LeeBre
@LeeBre 8 күн бұрын
Nie zamienił bym , czterech ziaren , mojej , PRABABCI na TYSIĄC dzisiejszych.
@hawat949
@hawat949 4 күн бұрын
"w zimę" - to gwara. Po polsku mówimy "w zimie"
@sheridansherr8974
@sheridansherr8974 8 күн бұрын
Oczywiście, że mniej bo w zimie prawie wcale. Więc godzinowo mniej, ale za to ciężej fizycznie.
@stanisawzokiewski3308
@stanisawzokiewski3308 8 күн бұрын
2:20 urodzaju, dobrobytu po polsku
@hessensky1364
@hessensky1364 8 күн бұрын
Zgadza się, używanie angielskich słów kiedy masz do dyspozycji polskie to idiotyzm totalny
@stanisawzokiewski3308
@stanisawzokiewski3308 8 күн бұрын
@@hessensky1364 może nie idiotyzm, ale jakby trochę takie laziness w tłumaczeniu.
@berakfilip
@berakfilip 7 күн бұрын
Ale teraz nikt nie trzyma nikogo na silę .
@Czat.z.Przyjacielem
@Czat.z.Przyjacielem 2 күн бұрын
Potwierdzam, zimą na polu nic się nie robi. W południe latem się nie robi. Polecam wiersz: ,,Na leniwych chłopów".
@SuperFakty
@SuperFakty 7 күн бұрын
Nikt nie miał lżej ani chłop, ani szlachcic, wszystkim żyło się trudniej niż dziś, ale faktem jest, że rolnik, który był mniej wydajny niż dziś, był też mniej zmuszany do pracy. Czyli wyzysk chłopa był mniejszy niż dzisiejszego pracownika.
@aron3461
@aron3461 5 күн бұрын
Najlepszym sposobem na to aby mniej pracować jest: mniej chcieć.
@K.A.labanga
@K.A.labanga 5 күн бұрын
Chłop pewnie zaczynał prace nad ranem a kończył o świcie, a z głodu przestał już jeść...
@najak4773
@najak4773 8 күн бұрын
dobry material
@lordussop119
@lordussop119 13 сағат бұрын
To dodam małą uwagę: W filmie mówi Pan że system pańszczyźniany zdegenerował w Rzeczpospolitej do kilkunastu dni w tygodniu. Co jest połowicznie prawdą. Pańszczyzna była naliczana od areału jaki chłop dostawał. Więc początkowo w czasach Zygmunta Augusta to było ok. pół łana (łan to ok 16-17 ha), a pańszczyzna wynosiła 1 dzień w tygodniu z łana. Z takiego poletka chłop był w stanie się utrzymać z rodziną. Z czasem populacja na wsiach rośnie, rośnie też wydajność rolnictwa, więc zmniejszają się areały, i rodzina chłopska utrzymuje się już nie z pół łana ziemi, a z 1/8, albo 1/16 łana. Jednocześnie zboże przestaje być tak dochodowe, więc szlachta zmaksymalizuje zyski, zwiększając wymiar pańszczyzny, ale podstawą jest areał jaki się uprawia - więc chłop na rzecz pana pracował w XIX wieku niewiele więcej niż jego pradziad. Ale zarabiał dużo mniej, bo miał kawałek ziemi z której mógł się wyżywić, ale już nie zarobić. Na dużo bardziej zaludnionym zachodzie dużo wcześniej zastąpiono pańszczyznę czynszem. Było to bardziej wydajne - chłop musiał zapłacić, albo no cóż na twoje miejsce czeka kilku innych. W Rzeczpospolitej w XVI-XVII było odwrotnie - mieliśmy więcej ziemi niż chłopów, więc pańszczyzna trwała i tak wbiła się w mentalność że przegapiliśmy moment kiedy system przestał być wydajny. Co miało związek z kryzysem Rzeczypospolitej w XVIIIw i późniejszymi rozbiorami.
@igorsawicki4905
@igorsawicki4905 6 күн бұрын
Problem w efektywnym procencie pobieranego podatku, nie godzinach pracy.
@janwojtusiak6145
@janwojtusiak6145 5 күн бұрын
Chłopi tworzyli całom kulturę
@mariomarcucholek998
@mariomarcucholek998 4 күн бұрын
Jak miał kiedyś chłop prosto sprawdzić, kup bilet do Indii i się przekonaj
@TheHasder01
@TheHasder01 6 күн бұрын
Nie wziąłeś pod uwagę jednej, super ważnej rzeczy, jakim jest wzrost produktywności. Skoro teraz rolnictwo jest 10 razy wydajniejsze, transport jest 10 razy wydajniejszy itd. Itd, a jedyne co dostaliśmy w zamian to słabą służbe zdrowia i edukację, to coś jest nie halo z obecnym systemem
@M.Kutrzeba
@M.Kutrzeba 7 күн бұрын
Czemu nie dziwi mnie, że ktoś rozpieszczony z zachodu doszedł do takich wniosków?
@AWTUNING
@AWTUNING 8 күн бұрын
Zapomniałeś tu uwzględnić bardzo ważny czynnik, a mianowicie mieszkania kiedyś, a dzisiejszy kredyt na 30 lat . Poza tym dzisiejszy pracownik to niewolnik na dopalaczach, który wytwarza 10 razy tyle co kiedyś, ale relatywnie dostaje 10 razy mniej. Dalej zarabiają najbogatsi, a ludzie maja tak wyprane mózgi że nie są wstanie zrobić "wiosny ludu" , nawet jak im zabiorą możliwość bycia wolnym we własnym umyśle....
@Cinek13518
@Cinek13518 8 күн бұрын
To dlaczego teraz ludzie jeżdżą na wakacje zagraniczne, nie żadko na inny kontynent, a setki lat temu tak nie podróżowali. Mamy lepiej, ale nie idealne, stąd to narzekanie, i romantyzowanie
@Sebastian-oz1lj
@Sebastian-oz1lj 8 күн бұрын
@@Cinek13518 ci co robią takie wyciczki to nie są odpowiedniki chłopów
@Cinek13518
@Cinek13518 8 күн бұрын
@@Sebastian-oz1lj nie nam nikogo kto by nie jeździł. Szwagierka w tym roku jedzie do Egiptu, bo jest najtaniej a to już inny kontynent.
@oscarkrk06
@oscarkrk06 8 күн бұрын
​@@Cinek13518wcześniej też podróżowali tylko było to trudniejsze do zrealizowania. Wcześniej nie było granic nie potrzebne były paszporty itd więc jeśli miałeś na tyle duże jaja żeby wybrać się w podróż to cały świat stał otworem.
@Cinek13518
@Cinek13518 8 күн бұрын
@@oscarkrk06 ale nie tak masowo. Jacy teraz Polacy nie wyjeżdżają na wakacje? A jaka jest histeria u dzieci że na wakacje nigdzie nie jadą. Absolutnie nie ta skala co kiedyś. To że nie było paszportów, to nic większość była przywiązana do ziemi i nie ruszała się z miejsca. I samo podróżowanie było niebezpieczne
@Zjem_Ci_Biblie9
@Zjem_Ci_Biblie9 6 күн бұрын
Wydaje mi się że trochę tutaj odeszlismy od tematu. Pytanie brzmiało czy chłop pracował mniej niż my teraz a odpowiedź na to pytanie jest twierdząca więc nie ma tutaj dla pytania znaczenia czy był dostęp do publicznej służby zdrowia albo jakie miał zarobki. Spójrzmy na to z innej strony. Czy gdyby ten chłop dostał magicznie te wszystkie instytucje i możliwości jakie mamy my to czy sam by powiedział że chcę pracować więcej naruszając swój jakiś system życiowy ? Pozdrawiam twórcę świetny filmik 😊
@kinemazografia
@kinemazografia 8 күн бұрын
W skrócie; To zależy ; p
@wojciechzmysowski7200
@wojciechzmysowski7200 5 күн бұрын
Pańszczyzny nie liczymy na jedną osobę ale na jedno gospodarstwo jednołanowe, a stawka wynosi liczbę dni pracy jednej osoby.
@michakalinowski2547
@michakalinowski2547 5 күн бұрын
Ok, ale pytanie zadane w filmie to "czy chłop pańszcyźniany pracował krócej niż dzisiejszy pracownik?" I z tego co rozumiem to odpowiedź brzmi "Tak, ale mieliśmy średniowiecze więc nie było zdobyczy cywilizacji.". Logika, w takim razie, nakazuję zadać pytanie czy ze zdobyczami współczesnej techniki i cywilizacji nie powinniśmy pracować jeszcze mniej niż oni? Nie wchodzę w temat podatków a samego czasu pracy bo rzeczywiście średniowiecza było przykładem prawdziwego państwa minimum.
@suchar7739
@suchar7739 4 күн бұрын
11 dni pracy jednej osoby w tygodniu, czyli przy 4 osobach (rodzinie) wychodziły 2 dni na 4 osoby i 1 dzień na 3 osoby. Naucz się czytać ze zrozumieniem.
@ewakociubinska5236
@ewakociubinska5236 7 күн бұрын
Pracował więcej , bez zapłaty , co zbywało dostał do zjedzenia , szlachta żyła ponad stan ,mając wszystko . Dziś niewolnik ,zmanipulowany ma imię nazwisko ,data urodzenia, dowód osobisty , kartę ,pesel , konto w banku numer konta ma około 12 cyfr , pracuje 5 dni w tygodniu ,po 8 ,12 godzin , czasem na różne zmiany , dzień ,popołudniu , nocą , są inne zawody pracuje w dzień … Pensja wystarcza aby żyć od 1-1 ,każdego miesiąca , Edah emerytem po 40 latach jest zmęczony , dostaje glodowacemeryture i „ cieszy „ się 😂😂😂.
@niewaznyniewazniacki6613
@niewaznyniewazniacki6613 8 күн бұрын
Chciałbym zobaczyć podobny odcinek, tyle że o ludziach sprzed rewolucji agrarnej. Harari utrzymuje, że ludzie wtedy byli zdrowsi i mieli więcej czasu niż gdy zaczął się osiedlać, co też dawałoby ciekawy wgląd na to czy na pewno współczesność daje przeciętnemu człowiekowi najwięcej szczęścia.
@rigux7739
@rigux7739 7 күн бұрын
jeśli ktos pracuje 40h w tygodniu tylko po to żeby spłacać mieszkanie i jedzenie to coś gdzieś poszło nie tak
@TheCreative1798
@TheCreative1798 6 күн бұрын
Pańszczyzna była pracą na rzecz Pana, tzn ponad to co pracowali na swojego władcę, musieli zarobić na siebie. Teraz zarabiamy tylko na siebie. Podatek dochodowy, zakładając 20%, to ok 8h w 40h tygodniu pracy, czyli wychodzi na to że oddajemy 1 dzień a nie 2 dni na "pana". Czy o czymś zapomniałem i kompletnie to nie ma sensu
@maciejb90
@maciejb90 7 күн бұрын
Sęk w tym, by nie oddać zbyt wiele wolności kosztem tego "bezpieczeństwa" bo na końcu całkowicie stracimy to pierwsze a drugiego już nam nikt nie da.
@RealMajorKaza
@RealMajorKaza 5 күн бұрын
Pragnąłbym zauważyć, że porównujesz sytuację społeczną z postępem technologicznym co jest błędem. To tak jakby jako przewagę komunizmu nad systemem I RP podawać dostępność telewizorów. Bo w PRL były.
@w.418
@w.418 7 күн бұрын
Wolę pracować 8 czy nawet 9h dziennie niż ręcznie zmywać i prać. Co z tego, że mniej godzin w roku bym wypracowywała, jeśli tak bardzo musiałabym napracować się w domu.
@johntrudeu9756
@johntrudeu9756 7 күн бұрын
Średniowieczny chłop miał ciężko w życiu bo nawet jeśli miał mniej pracy to wciąż nie był wolny od zmartwień. To w końcu były czasu gdy nigdy nie wiedziałeś co będzie jutro. Każda wieś była jak mała wysepka pośrodku chaotycznego świata. Wilki się zalęgły w lesie i dzieciaki oraz zwierzęta zżerały to trzeba było ubić bo wieś wyludnią, wojna idzie to trzeba robić większe zapasy, zaraza dotarła do wsi to trzeba spalić zarażonych (w tym żywych) z całym ich dobytkiem bo wieś wymrze, pola dotknęła zaraza to trzeba uradzić czy uciekać ze wsi czy próbować zdobyć jedzenie w lesie i ryzykować życiem. Ci ludzie owszem byli szczęśliwi ale gdy pracowali bo wiedzieli że dzięki temu przeżyją. Czas wolny od pracy nie dawał im szczęścia.
@pawelpietras
@pawelpietras 8 күн бұрын
Nie zgodzę się z fragmentem dotyczącym wydajności pracy. W filmie mniejsza wydajność w średniowieczu była przedstawiona jako wada. Ale.. ja to patrzę raczej tak: POMIMO mniejszej wydajności, chłop i tak pracował mniej. My ze swoją obecną technologią powinniśmy pracować godzinę dziennie.
@kacpern7932
@kacpern7932 8 күн бұрын
Chłop w domu miał motykę która składała się z kawałka metalu i patyka ty masz w domu cuda techniki takie jak komputer samochód czy lodówka wytworzenie ich to nie jest prosty proces, pracujesz dłużej ale masz więcej rzeczy.
@pawelpietras
@pawelpietras 8 күн бұрын
@@kacpern7932 to nie takie proste przyjacielu. Nawet zachowując życiowy minimalizm i odbywając się bez cudów techniki, ilość pracy, którą trzeba włożyć w zaspokojenie podstawowych potrzeb jest nieproporcjonalnie duża w stosunku do czasu poświęcanego na pracę. To nie zwykli ludzie są beneficjentami postępu technicznego, bo co mi po laptopie i samochodzie, które mi służą głównie do, tak, pracy, kiedy sensem życia jest życie, a nie praca.
@ikskaD
@ikskaD 8 күн бұрын
No to gdzie podziewają się rezultaty naszej pracy? 🤔
@pawelpietras
@pawelpietras 8 күн бұрын
@@ikskaD polecam zapoznać się z taką stroną jak kalkulator wynagrodzeń, dodać do tego podatek VAT i już będziesz miała odpowiedź na 50% Twojego pytania.
@ikskaD
@ikskaD 8 күн бұрын
@@pawelpietras to i tak mały ułamek.
@Czat.z.Przyjacielem
@Czat.z.Przyjacielem 2 күн бұрын
W miastach epidemie były gorsze od tych na wsi.
@dawidkowalski1414
@dawidkowalski1414 7 күн бұрын
Nic się nie zmieniło, no może oprócz tego, że nie znamy naszego "pana" Niektórzy się domyślają i dlatego są nazywani foliarzami i szurami😂😂😂
@berakfilip
@berakfilip 7 күн бұрын
To czemu żyli tylko 30 lat?
@dawidjlb2589
@dawidjlb2589 8 күн бұрын
Współcześni ludzie również ciężko fizycznie pracują i mają zwyrodnienia itd. Taki chłop robił dla swojego pana i dla siebie. Jedyny minus był taki że nie mógł zwiększyć swojego statusu i wzbogacić się. Reszta to całkiem normalna sprawa. Większość społeczeństwa nie jest w stanie sobie pozwolić na remont i jak już to robisz go ze szwagrem a nie zamawiasz zewnętrzne firmy. To jest raczej przywilej klasy średniej.
@funtecstudiovideos4102
@funtecstudiovideos4102 8 күн бұрын
Wzbogacić się mógł. Nie było łatwo ale się dało : pl.wikipedia.org/wiki/Gburzy
@dawidjlb2589
@dawidjlb2589 8 күн бұрын
@@funtecstudiovideos4102 Czyli tak jak teraz...
@aleksandersaski5387
@aleksandersaski5387 8 күн бұрын
Chciałbym oddawać państwu jedynię dziesiątą część swojego wynagrodzenia...
@HakunaMatata-ct5ht
@HakunaMatata-ct5ht 3 күн бұрын
Przeanalizuj proszę czy Eikichi Onizuka byłby odpowiednim nauczycielem w obecnych czasach
@berakfilip
@berakfilip 7 күн бұрын
Tymczasem ja pracujący co raz dluzej kiedys 21 ,22 teraz chca bym pracowal 23 kiedy kobieta kuminkacja przestaje jezdzic prawie . Ale i tak mam lepiej niz gastro czy slużby .
@lubieplacki7034
@lubieplacki7034 8 күн бұрын
tak
@grot7x603
@grot7x603 7 күн бұрын
Wszystko fajnie, ale też do Kościoła co niedzielę i w święta trzeba było maszerować (czy to deszcz, czy to zima) nawet wiele kilometrów. Stąd do dzisiaj jeszcze na wsiach pozostałości po drogach, które praktycznie w prostej linii przez pola i łąki prowadziły do parafialnej świątyni.
@Piotrek_Pawlik
@Piotrek_Pawlik 7 күн бұрын
No straszne. Trzeba było iść na Mszę. XD
@pancernik1219
@pancernik1219 7 күн бұрын
Będzie materiał o właśnie przegłosowanym domniemaniu winy przy oskarżeniu o gwałt? Fajne takie teoretyczne rozważania, ale właśnie cofnięto rozwój prawa w Polsce do czasów przedrzymskich...
@sylwesterb151
@sylwesterb151 5 күн бұрын
Pańszczyzna Prawdziwa historia polskiego niewolnictwa Kamil Janicki Warta przeczytania książka.
@ares4428
@ares4428 7 күн бұрын
Na pewno chłopi robili pracę pożyteczną, a nie robota w korpo XD
@sraitama9412
@sraitama9412 6 күн бұрын
Zastanawiałem się nad tym, nie myślałeś Szymon czasem żeby zrobić materiał na temat tego jak ludzie zaczynają wszystko teraz postrzegać jako woke? Walka z tym jest dobra, ale ludzie zaczynają przeginać, patrz jak wychodziła animacja ze spidermana od sony ( miles morales ), czy teraz Yasuke w AC shadows
@leszekmazur8371
@leszekmazur8371 8 күн бұрын
Komentować memy? No ok, ciekawe :)
@ALPHABYTE94
@ALPHABYTE94 7 күн бұрын
Na pewno etatyzm jest niekorzystny
@JustMe.PoProstuJa
@JustMe.PoProstuJa 7 күн бұрын
Kiedyś to były czasy, teraz to już nie ma czasów 👀
@janwojtusiak6145
@janwojtusiak6145 8 күн бұрын
Chłopi to byli bohaterzy pracy
@Fei_PL
@Fei_PL 7 күн бұрын
Kiedyś nie trzeba było robić na niepotrzebne rzeczy i na zawyżone ceny jak dziś więc można było pracować znacznie mniej niż dziś. Co do tych wszystkich udogodnień o których mowa na końcu - po dziś dzień nie wszędzie tak jest. Kiedyś było gorzej i lepiej zarazem, dziś jest odwrotnie - jest lepiej i gorzej.
@gromosawsmiay3000
@gromosawsmiay3000 7 күн бұрын
ty wiesz na czym polega praca na roli.... i to reczna to jest ciagła praca 365 w roku od świtu do zmroku
@Kwadratura
@Kwadratura 7 күн бұрын
Może i jest dramatycznie źle, ale przynajmniej kiedyś było jeszcze gorzej
@marcindybowski334
@marcindybowski334 8 күн бұрын
Bardzo ciekawy film, dziękuję!
@kinemazografia
@kinemazografia 8 күн бұрын
Wszystko by było zajebiście, gdyby nie ci przeklęci ludzie na stołkach (niezależnie od epoki)
@taeusz1474
@taeusz1474 8 күн бұрын
Przepraszam, mógłby Pan zrobić odcinek tylko o sytuacji chłopów w Rzeczpospolitej Szlacheckiej? Ostatnio przeczytałem "PAŃSZCZYZNE" Kamila Janickiego i jestem ciekaw czy nie przesadzał. O, chętnie bym posłuchał o losach szlachciców po upadku RP, bo w jego drugiej książce nie poruszył tego, a powiedzmy szczerze, jako Polak bardzo chciał bym się dowiedzieć jak ci jaśniepanowie radzili sobie gdy gdy ich "najdoskonalszy system" upadł, wiecie sąsiad upadł i sobie głupi ryj rozwalił.
@marianniewrzo1214
@marianniewrzo1214 8 күн бұрын
System w którym teraz żyjemy jest dobry pod jednym warunkiem . Warunek ten jest prosty , musi nas przybywać ! W momencie takim jak teraz gdy przyrost naturalny jest zbyt mały i zaczyna nas ubywać to społeczeństwo starzeje się i coraz więcej ludzi będzie na emeryturach w porównaniu z ludźmi pracującymi. Wiec czeka nas reforma i to szybko bo za dwie dekady państwo będzie zabierać w podatkach i daninach 75% zarobionych pieniędzy by ten system mógł funkcjonować
@karolkowalski8313
@karolkowalski8313 7 күн бұрын
Ta "sztywność" powoduje ból. Ból psychiczny. Może się mylę ale lepiej cierpieć fizycznie niż psychicznie. Lepiej wstać, zająć się na luzie gospodarką niż sztywno przesiedzieć 8h.
Kartelowy baron - Pablo Escobar. Historia Bez Cenzury
26:13
Historia bez cenzury
Рет қаралды 776 М.
Я нашел кто меня пранкует!
00:51
Аришнев
Рет қаралды 3,4 МЛН
Wait for the last one! 👀
00:28
Josh Horton
Рет қаралды 134 МЛН
KTÓRY ZABORCA BYŁ NAJGORSZY?
27:48
Kurier Historyczny
Рет қаралды 226 М.
21 seriali, które ZASŁUGUJĄ NA TWÓJ CZAS
24:43
Bez/Schematu
Рет қаралды 243 М.
5 różnic między BOGATYMI a BIEDNYMI!
10:32
Pamiętnik Inwestora
Рет қаралды 350
Wojna o Moc Obliczeniową Trwa.
20:58
Good Times Bad Times Polska
Рет қаралды 383 М.
Najważniejsze zwierzę w historii? - historia koni. Historia Bez Cenzury
20:53
Historia bez cenzury
Рет қаралды 297 М.
Jak zabija przepiórka? - dziwne wydania toksyczności
22:33
Uwaga! Naukowy Bełkot
Рет қаралды 190 М.
Jak oszukać mózg, żeby lubił robić trudne rzeczy?
16:17
Nie wiem, ale się dowiem!
Рет қаралды 639 М.
Sir Roger Penrose (NOBEL 2020) - Sekret rzeczywistości [DOKUMENT]
51:50
This Is IT - Maciej Kawecki
Рет қаралды 384 М.
Zobacz, skąd wziął się fentanyl - "narkotyk zombie" | Narkowojny
9:34
National Geographic Polska
Рет қаралды 122 М.
Я нашел кто меня пранкует!
00:51
Аришнев
Рет қаралды 3,4 МЛН