อาการที่แน่น และตึงที่ใบหน้า เป็นผลจากสมาธิที่เราเพ่งเกินไป จิตแน่นเกินไป เลยทำให้มีปรากฏการณ์ต่างๆเกิดขึ้นกับทางร่างกาย วิธีการปฏิบัติ คือ เอาสติปัฏฐานสี่ไปปรับ คือ พยามรู้ทันว่ามันแน่น มันตึง แล้วก็ถอยจิตกลับมาเห็นร่างกายทั้งร่างกายนั่ง ขณะที่เราใช้ลม ก็เห็นร่างกายหายใจเข้าออก ไม่ได้ไปเพ่งที่ลมนะครับ เดินจงกรมก็เห็นทั้งร่างกายเดิน สวดมนต์ก็เห็นร่างกายสวดมนต์ หากมีอาการแบบนี้อีกก็อาศัยรู้ทันแล้วก็ถอยจิตกว้างๆออกมาเห็นร่างกายเป็นกรรมฐานที่เราใช้ ทำให้มากให้บ่อย แล้วจิตจะถอนอารมณ์เหล่านี้เองต่อไปจิตจะสงบ เบา และตื่นรู้ครับ

กราบขอบพระคุณเป็นอย่างสูงค่ะ ขออนุโมทนาในบุญกับท่านอาจารย์ด้วยค่ะ สาธุๆ🙏

เจริญธรรมครับ🙏🏻

ขอสอบถามอีกคำถามนะคะ ถ้าเรานั่งสมาธิแบบนั่งบนเก้าอี้แทนนั่งขัดสมาธิในทุกครั้งที่นั่งสมาธิจะได้ไหมคะ

จากคำถามแรก สภาวะที่เป็นแบบนั้นเป็นผลจากการที่สมาธิของคุณสูงเกินไป เลยไปสัมผัสความแข็งและความหนักของร่างกาย เป็นผลจากสมาธิครับ อยากให้คุณลองปรับมาใช้สติ ซึ่งเป็นสติปัฏฐาน จะทำให้จิตของคุณเบาขึ้น และคล่องแคล่วว่องไวขึ้น แทนที่คุณจะใช้ลมหายใจหรือพุทโธ ให้เปลี่ยนมาเป็นเห็นร่างกายทั้งร่างกายนั่ง หายใจเข้าก็รู้สึกตัวหายใจออกก็เห็นร่างกายนั่งทั้งตัวไปด้วย หรือจะพุทโธก็เห็นกายหายใจเข้า พุทโธหายใจออก ให้เห็นกายหลวมๆสบายๆ แทนที่จะไปจดจ่อที่ลมหรือคำบริกรรม หลักของการปฎิบัติไม่เอาดีไม่เอาสงบ สวดมนต์นั่งกรรมฐานเดินจงกรมของเราไป เมื่อไหร่ที่จิตไหลหรือหลง หรือเราหลงไปเพ่งที่กรรมฐาน หมั่นรู้ทัน จิตที่ไหลออกไปหรือจิตที่หลงเพ่งเอาไว้ แล้วหมั่นกลับมาที่ฐานหรือวิหารธรรมแล้วทำให้บ่อยๆ ทำแบบนี้โดยไม่เลือกอารมณ์ ไม่เอาสงบ จิตจะฟุ้งซ่านมากก็ได้ จิตจะเบื่อจะขี้เกียจก็ได้ หรือไหลไปเพ่งสงบนิ่งก็ได้ ให้สังเกตจิตเราว่าไหลไปไหม ออกไปไหม เพ่งไหม ให้รู้ทันแล้วกลับมาเห็นกายนั่งหายใจเข้าออกให้มากให้บ่อย ทำไปเรื่อยๆจนจิตจำอารมณ์ได้ แล้วจิตจะหมั่นอยู่ที่ฐาน ตื่นเป็นผู้ดูผู้รู้ และจิตจะสงบเบาควร ไวคล่องแคล่ว แล้วเหมาะแก่การงาน ส่วนสภาวะต่างๆจะค่อยๆหายไป จากที่มีความแข็งความแน่นความหนักก็จะหมดไป สติคุณก็ตื่นรู้เต็มที่แล้วครับ สำหรับคำถามข้อที่สอง เป็นเรื่องปกติของคนฝึกจิตครับ บางครั้งถ้าสมาธิเราล้ำเกินไปสูงเกินไป ก็เป็นการพักผ่อนทำให้จิตอิ่มสงบ แล้วก็ไม่ค่อยง่วง มันก็เลยตื่นทั้งวันก็มี บางคนฝึกสติจนสติมัน Alert มาก นอนก็ไม่หลับ มันเป็นผลจากกรรมที่เรามาฝึกปฏิบัติครับ ก็ให้เอาใหม่ ฝึกสติอย่างที่อาจารย์ให้ไว้ แล้วหลับก็ได้ไม่หลับก็ได้ เรามีหน้าที่นอนไป หากไม่หลับแล้วกังวลไหลไปหาความกังวล ให้รู้ทันกลับมาเห็นกาย เอาร่างกายที่หายใจเข้าออกเป็นวิหารธรรม เครียดกังวลให้รู้กลับมาเห็นกายนอน แล้วจิตจะสงบ เบา แล้วก็จะค่อยๆหลับเอง ส่วนมากสมาธิเยอะจะทำให้จิตสงบในขณะที่ปฏิบัติ เวลาไปนอนเลยตื่นครับมันก็เลยไม่หลับ บางครั้งตื่นขึ้นมาก็ไม่เพลีย เพราะสมาธิของเรามันทำให้จิตเราพัก มันเลยไม่ง่วง มันเลยตื่นครับ ลองฝึกสติปัฏฐานสี่นะครับ แล้วสติจะทำให้จิตตื่นตั้งมั่นเป็นผู้ดูผู้รู้ แล้วสามารถเดินปัญญาเห็นไตรลักษณ์ของรูปและนามได้ สามารถที่จะเดินปัญญาต่อยอดได้ครับ อนุโมทนาสาธุกับคำถามและขอให้เจริญในธรรมยิ่งยิ่งขึ้นไปนะครับ