เป็นคำถามเกี่ยวกับพระสมเด็จที่มีพี่ๆ เพื่อนๆ ถามกันเข้ามาเยอะและตลอดก็ว่าได้ คือ เราจะแยกพระสมเด็จวัดบางขุนพรหมและวัดระฆังได้อย่างไร ถ้าใช้คำว่าเรา ๔มีนาคงตอบไม่ได้ เพราะแต่ละคน แต่ละกลุ่มก็อาจจะใช้คนละวิธีกัน ๔มีนาจึงไม่ตอบแทนเรา และถึงแม้ว่าจะตอบแบบตัวเอง ยังต้องถือว่าตอบให้เป็นคำตอบที่ถูกที่สุด คงไม่ได้อยู่ดี เพราะไม่รู้ว่าเราจะกำหนดด้วยสถานที่กดพิมพ์ จะใช้สถานที่ได้รับพระหรือแตกกรุ ยังไม่รวมนิทานอีกหลายแนว ถ้าแยกด้วยพิมพ์ อันนี้หยาบสุด คนแยกก็ไม่เคยเห็นแม่พิมพ์ รวมหัวกันตั้งเอาเอง แย่เลยแต่นักปั่นชอบ ส่วน ๔มีนา ใช้ส่วนผสมและการสร้างพอเป็นไกด์ไลน์ ดังนั้นเวลาที่ ๔ มีนาตรวจพระ หลายๆ บ้านจึงมักได้ยินคำว่า “ดูเป็นวัดระฆัง” หรือ “ดูเป็นบางขุนพรหม”
๔ มีนาเอง การแบ่งหรือแยกพระวัดระฆังหรือวัดบางขุนพรหม คงทำได้แค่ประเมิน ประเมินจากเนื้อและมวลสาร วัดระฆังจะแกร่ง พิมพ์จะลึกชัด มวลสารมากและหลากหลาย ส่วนวัดบางขุนพรหม เนื้อจะละเอียดนวล มวลสารไม่หลากหลายเท่า ๔มีนาจะประเมินเบื้องต้นด้วยหลักประมาณนี้ ใครจะเห็นต่าง คิดต่าง ก็เป็นเรื่องธรรมดา ศึกษาเรียนรู้ ถูกบ้างผิดบ้าง ยังไงดีกว่าใช้แต่ความเชื่อ กฎเหล็กข้อเดียวที่ตายตัวและหลีกเลี่ยงไม่ได้ในทุกกรณีคือ อายุพระ การเปลี่ยนสภาพและธรรมชาติบนเนื้อพระต้องเกิน ๑๕๐ ปี เก๊แท้ ตัดสินที่จุดนี้ เนื้อและพิมพ์ยึดอะไรไม่ได้
เรื่องเนื้อพระวัดระฆังและวัดบางขุนพรหม ที่ผ่านมาเท่าที่เห็น เรายังไม่มีข้อมูลอ้างอิงที่เพียงพอต่อการแยกวัดพระสมเด็จได้เด็ดขาด อย่าว่าแต่ ๒ วัดเลย พิมพ์วัดเกศไชโยเนื้อเป็นวัดระฆังก็ยังมีพบ แล้วจะเรียกว่าเป็นวัดอะไร นอกจากนั้นกรุวัดที่ ๔​ ๕ ​๖ ​๗ ที่ ๔ มีนาเคยตรวจมา อย่างที่พี่ๆ เพื่อนๆ หลายๆ คนเคยถามมาว่าอยากให้ทำกรุวัดอื่นๆ บ้าง เนื้อได้อายุ ธรรมชาติถึง การเปลี่ยนสภาพได้ พิมพ์อาจจะลดความเรียบร้อยลงมาหน่อย มวลสารน้อยกว่าโดยเฉพาะผงวิเศษ แต่จะแยกกรุ ๔​ ๕ หรือ ๖ ยังไง เพราะดูมีสูตรการสร้างใกล้เคียงกัน ข้อมูลที่พอใช้ศึกษาได้ก็มีไม่มาก นิทานเรื่องเล่าก็มากมาย แต่ถ้าพี่ๆ เพื่อนๆ ท่านใด พอมีข้อมูลเรื่องการแยกกรุวัดรอง ที่ไม่ใช่ก๊อปแปะ ช่วยส่งมาให้กันบ้างก็ขอบพระคุณมากๆ จะได้เป็นประโยชน์ต่อไปครับ
กลับมาที่พระสมเด็จองค์นี้ ตามที่ ๔​มีนาประเมินวัดด้วยลักษณะของเนื้อที่นุ่มละเอียด มวลสารไม่มากและไม่หลากหลาย ๔มีนาจึงระบุว่าเป็นพระวัดบางขุนพรหม ส่วนพิมพ์ ไม่เกี่ยว ถึงแม้ว่าจะเป็นพิมพ์อกครุฑเศียรบาตรที่บางกลุ่มเค้าคิดกันเอาว่ามีเฉพาะวัดบางขุนพรหม แต่พิมพ์นี้ที่เป็นธรรมขาติเนื้อวัดระฆังก็มี
นั่นล่ะครับ การแยกด้วยการล็อคพิมพ์ เป็นวิธีที่ง่ายที่สุด คิดง่ายๆ ทำง่ายๆ แถมลดจำนวนพระแท้ลงได้มหาศาล การปั่นราคาก็ง่ายขึ้น ถ้าพระแท้ออกมาเยอะ การลากราคาของนักปั่นก็ยากตามไปด้วย
หลายคนพอเห็นว่ามีคราบปุ๊บ แล้วตีเข้าบางขุนพรหมเลย ไม่ทันดูธรรมชาติ เค้าตั้งราคากัน ๖ ล้าน ๗ ล้านแถมตลับทองฝังเพชร ออกบัตรได้แล้วเชื่อว่าแท้ โดนกันไปหลายคน เชื่อใจแต่ไม่ได้เอะใจเลยว่าเนื้อพระยังสด ผิวยังตึงเปรี๊ยะ พระมีแต่เนื้อ ไม่มีมวลสาร ย้ำกันอีกที พระสมเด็จต้องมีธรรมชาติระดับ ๑๕๐ ปีขึ้นไปเท่านั้น ถ้าไม่อยากโดน
ธรรมชาติและเนื้อพระองค์นี้มีการคลุมผิวชัดเจนมากๆ น่าจะพอใช้ดูเป็นแนวทาง เข้าใจการเกิดไม่ใช่ท่องจำนะครับ แทบทั้งหมดที่เราเห็นบนองค์พระคือผิว อาจจะต่างกับบางสายที่เค้านิยมเนื้อที่ยังดูเป็นเนื้อ ไม่ว่าจะองค์แชมป์โลก หรือองค์ดาราบางองค์ เนื้อพระยังเป็นเนื้อพระ ไม่มีธรรมชาติสะสมตัวคลุมผิว ก็เห็นกันบ่อยๆ หวังว่าคนยุคต่อไปจะไม่โดนกันอีก