İzmir’in Namazgah semtindedir. Mevcut görünümüyle, Roma dönemine aittir. Agora, antik dönemlerde politik toplantıların ve halkın alışveriş yaptığı bir yerdir. İzmir Agorası, yalnız alışveriş için bir Pazar yeri değil, ticari olmaktan çok, bir devlet agorası görünümündedir.
KZfaq Kanalımıza Abone olun; goo.gl/cgyH3E
Facebook Hayran Sayfamızı Beğenin; / onnumaratarih
Twitter'dan Takip Edin; / onnumaratarih
Instagram; / onnumaratarih
İzmir, MS.178 yılında, depremle yerlebir olunca, İmparator Marcus Aurellius’un özenli çalışmalarıyla bugünkü agora yeniden inşa edilmiştir.
Günümüze kadar, aralıklarla yapılan kazılarda, büyük bir bölümü açığa çıkarılan İzmir Agora’sının dikdörtgen formda, ortada geniş bir avlu çevresinde, sütun ve kemerler üzerine inşa edilmiş, üç katlı ve önünde merdiveni olan bileşik bir yapı olduğu anlaşılmaktadır. Bugün İzmir Arkeoloji Müzesinde teşhir edilen Poseidon-Demeter ve Artemis’ten oluşan kabartma grubu, kuzey kapısında bulunmuştur.
Agora’nın kuzey kanadında yer alan bazilika, dikdörtgen bir plana sahiptir. Ölçüleri itibarıyla, Smyrna Agora Bazilikası, bilinen en büyük Roma dönemi Bazilikası olma özelliğine sahiptir. Günümüze ulaşan, görkemli bodrum katının doğu ve batı uçlarında görülen çarpraz tonozlar, Roma dönemi mimarlığının en güzel örnekleri arasındadır. Bazilikanın, kuzey cephesinde, bodrum katına açılan iki anıtsal kapıdan batı yandaki günümüzde tamamıyla açığa çıkarılmıştır. Roma döneminin sonlarına doğru, devlet agorasının giderek ticari bir anlam kazanmaya başladığını gösteren, tonozlu dükkan sıraları, bazilikanın kuzey cephesinde gün ışığına çıkarılmıştır.
Üç sıra sütun dizisiyle ayrılmış galerilerden oluşan batı stoa’da; bazilika gibi, bir bodrum kat üzerinde yükselmekteydi. Günümüzde, daha çok, kemerli bodrum katları görülen batı stoa’nın antik dönemde bodrum katı üzerinde yükselen iki katlı bir yapı olduğu anlaşılmaktadır. Avludan, üç sıra basamakla çıkılan zemin kat ve ahşap tabanlı ikinci kat, antik çağ’da, insanların yağmur ve güneşten korunarak gezinti yaptığı yerlerdi.
Izgara planlı olan Smyrna kentinin, doğu-batı yönlü paralel caddelerinden biri, agoradan geçiyordu. Olasılıkla, agorayı iki eşit parçaya bölen caddenin, batı yandan agoraya giriş yaptığı yerde görkemli bir kapı bulunmaktaydı. İki gözlü olduğu düşünülen kapının, kuzy kemerinin merkezinde, Roma imparatoru Marcus Aurelius’un eşi Faustina’nın portre kabartması yer alır. Günümüzde kullanımda olan sokağın altında olan ikinci gözde ise, olasılıkla Marcus Aurelius’un portresi yer almaktadır. Bu iki isim, MS.178 yılında, depremle yıkılan agorayı yeniden inşa ettirdiği için, Smyrnalılar, vefa borçlarını, bu kapı ile ödemişlerdir.