No video

5 dziwnych pytań językowych

  Рет қаралды 40,456

Mateusz Adamczyk

Mateusz Adamczyk

Күн бұрын

1. Dlaczego głupi śmieje się akurat do sera?
2. Dlaczego mówimy „zakład pracy”?
3. Co wspólnego mają „dureń” i „dur brzuszny”?
4. Czy „rzyć” ma coś wspólnego z „żyć”?
5. Czy „byt” i „odbyt” coś łączy?
Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w tym odcinku!
✏︎ SUBSKRYBUJ: / mateuszadamczykvlog
✏︎ FACEBOOK: / vlog.mateuszadamczyk
✏︎ INSTAGRAM: / mateusz_adamczyk
___________________
Źródła:
1. Bańko M.: Słownik porównań. Warszawa 2007.
2. Bańkowski A.: Słownik etymologiczny języka polskiego. Warszawa 2000.
3. Boryś W.: Słownik etymologiczny języka polskiego. Kraków 2005.
4. Doroszewski W. (red.): Słownik języka polskiego. Warszawa 1958-1969.
5. Linde B.: Słownik języka polskiego. Warszawa 1807-1814.
6. Słownik języka polskiego. Red. A. Zdanowicz i in. Wilno 1861.
7. Słownik języka polskiego. Red. J. Karłowicz, A.A. Kryński, W. Niedźwiedzki. Warszawa 1900-1927.
8. www.malygosc.p...

Пікірлер: 83
@frogonthebikeheh
@frogonthebikeheh 4 жыл бұрын
4:20 "No i to chyba kolejny dowód na to, że miłość i choroba psychiczna mają ze sobą dużo wspólnego." *Mistrz*
@kamilmarkowski3086
@kamilmarkowski3086 5 жыл бұрын
Ja to bym zobaczył odcinek na temat etymologi wulgaryzmów ;)
@Mateusz_Adamczyk
@Mateusz_Adamczyk 5 жыл бұрын
Jest na mojej liście ;)
@galicjuszpostrzyzynski4041
@galicjuszpostrzyzynski4041 3 жыл бұрын
@@Mateusz_Adamczyk Czy program już powstał?
@Palitkeusz
@Palitkeusz 5 жыл бұрын
A ja mam dla ciebie wyzwanie! :D Bardzo cię proszę żebyś omówił etymologie i powiązanie słów LAT, ROK, i nazw pór roku. Naszukałam się w internecie trochę, a do tego zainspirował mnie jeden z postów na facebooku (może prześmiewczy był, ale zmusił mnie do refleksji xD): " JAK KTOŚ URODZIŁ SIĘ W LATO TO OK, MOŻNA POWIEDZIEĆ "ONA MA 15 LAT", ALE JAK KTOŚ URODZIŁ SIĘ ZIMĄ TO NIE MÓWI SIĘ "ONA MA 15 LAT" ZROZUMCIE: Ktoś urodził się wiosną to ma np. 15 wiosen. Ktoś urodził się latem to ma np. 15 lat. Ktoś urodził się jesienią to ma np. 15 jesieni Ktoś urodził się zimą to ma np. 15 zim" Wczytałam się później w etymologie słowa lato/lata/rok i dowiedziałam się, że dawniej słowo lato znaczyło "rok", czyli okres dwunastu miesięcy. Jeszcze w XVI w. pisano przy datach ksiąg 'Lata Bożego', czyli 'Roku Pańskiego', a także życzono sobie pomyślności na 'Nowe Lato' tzn. na Nowy rok. Natomiast rok pojawił się później i był początkowo terminem sądowym - roki sądowe to były dokładne terminarze prac sądów, umówione wcześniej terminy rozpraw, rok oznaczał dzień wyznaczonego terminu. Ponieważ w późnym średniowieczu zaczęto przywiązywać większą wagę do kalendarza, rzeczownik 'rok' upowszechnił się w znaczeniu konkretnego, ustalonego odcinka czasu mierzonego od 1 stycznia do ostatniego grudnia, 'lato' zaś utrwaliło się w znaczeniu najcieplejszej pory roku. Pozostałością dawnego znaczenia pozostaje forma liczby mnogiej, a następstwem opisanych przemian jest dzisiaj supletywizm tematów liczby pojedynczej i mnogiej: rok - lata. Znalazłam także z drugiej strony pytanie jakieś użytkowniczki na stronie pwn: "Czy pomiędzy liczbą mnogą od słowa rok a nazwą pory roku lato istnieje jakiś związek etymologiczny? Bo takie skojarzenie powstało w mojej głowie po przeczytaniu Winnetou Karola Maya: tam Indianie używali konstrukcji „Coś się wydarzyło pięć zim temu”. Czy w naszym, polskim języku przypadkiem nie używamy identycznej konstrukcji, tyle że z inną porą roku, zamiast zimy - lato?" W odpowiedzi wyjaśniono etymologie słowa 'lato' i 'rok' (to co napisałam wyżej), jednak zainteresowała mnie jeszcze bardziej następna część wypowiedzi: "Wydaje mi się, że nazwa każdej pory roku użyta w lm. zmienia swoje znaczenie i może pełnić funkcję nazwy całego roku, por. np. „Miałem wtedy dwadzieścia sześć zim [...]” (Słownik języka polskiego por red. W. Doroszewskiego, t. X, s. 1109); por. też fraz. liczyć sobie tyle a tyle wiosen ‘mieć tyle a tyle lat’." Więc moje pytanie jest takie: Czy możemy mówić zamiast 'lat' słowo odpowiadające porze roku jakiej się urodziliśmy, albo czy mając urodziny w zimie, to czy w tej wiośnie zaraz po tej zimie możemy powiedzieć że mamy np. 15 wiosen, zważywszy na to, że to w sumie nasza 15 wiosna, mimo że 15 zima też? I czy może kiedyś miało to jakieś znaczenie większe albo czy to też zależało od miejsca w jakiś ktoś żył i może też językiem jakim się posługiwał? Ogółem czy 'lata' mają związki z wszystkimi porami roku, a nie tylko z samym latem? Mam nadzieję, że pomożesz mi w uzyskaniu odpowiedzi na te nurtujące mnie pytania. 😄
@Mateusz_Adamczyk
@Mateusz_Adamczyk 5 жыл бұрын
Wyzwanie przyjęte! Dzięki za bardzo ciekawy temat - oczami wyobraźni już widzę animacje do odcinka 😉
@Glemigobles
@Glemigobles 5 жыл бұрын
Mój dziadek mawiał "latoś" i słowo to oznaczało "w tym roku" 😊
@ladrok97
@ladrok97 5 жыл бұрын
W sumie teraz archaizm "on ma x wiosen" ma sens. Zawsze mnie to zastanawiało, że co to za dyskryminacja gdy ktoś się urodził, np. jesienią. Czy to oznacza że liczymy wiek tak jak w Korei? Czy osoba urodzona jesienią zawsze będzie młodsza o rok od osoby urodzonej wiosną tego samego roku?
@Avocado65
@Avocado65 5 жыл бұрын
Bardzo ciekawe filmy! Mam pytania: Czy słowo "marzyć" ma coś wspólnego z czasownikiem "mieć" i "żyć" lub rzeczownikiem "rzyć"? Skąd się wzięło słowo sztuka np. sztuka od słowa sztuczny lub sztuka jako ilość (jedna sztuka chleba)?
@Mateusz_Adamczyk
@Mateusz_Adamczyk 5 жыл бұрын
Zapisane! Dzięki 🙌
@madzia_801
@madzia_801 5 жыл бұрын
Dlaczego na przykład zakłada się zeszyt? „Założę zeszyt na rysunki” i tym podobne, skąd to się bierze?
@michalPL88
@michalPL88 5 жыл бұрын
Często jest tak z czasownikami, że używa się ich niedosłownie, np.: - wziąć (wziąć coś do rąk, wziąć ślub); - iść (iść w jakieś miejsce, iść spać).
@maciejrutkowski5567
@maciejrutkowski5567 2 жыл бұрын
Uświadomiłeś mi, dlaczego na Orawie używa się słowa "odbywać" zamiast "sprzątać stajnię" (np. Przidymy do wos, kie poodbywomy). Ludzie się po prostu pozbywają tego, co pochodzi... z odbytu krów :D
@gaburabu480
@gaburabu480 4 жыл бұрын
Świetny kanał, lecę nadrabiać pozostałe filmy ♥️♥️♥️✨
@salvadordali4090
@salvadordali4090 5 жыл бұрын
Robisz super filmy. Życzę sukcesów:))
@Mateusz_Adamczyk
@Mateusz_Adamczyk 5 жыл бұрын
Dziękuję 😍
@nemeczek67
@nemeczek67 5 жыл бұрын
A dlaczego mówi się "kropka nad i"? Gdyby kropka była nad i, to ten znak miałby dwie kropki jedna nad drugą. Ta kropka nie jest więc na i, ale nad pałką litery i.
@Mateusz_Adamczyk
@Mateusz_Adamczyk 5 жыл бұрын
Z frazeologizmami jest często tak, że nie powinniśmy doszukiwać się w nich logiki. Np. "od stóp do głów" też nie ma za wiele sensu, bo głowę mamy przecież jedną :D
@ladrok97
@ladrok97 5 жыл бұрын
Proste. Żeby powstało "i" musi mieć kropkę. Inaczej wyjdzie ci upośledzony przecinek. Czyli żeby skończyć pisanie "i" stawiasz kropkę. To po prostu skrót myślowy. Zamiast "postawić kropkę by powstało i" robisz po prostu "trza postawić kropkę nad i". W sumie to ma też inne uzasadnienie. Kropka kończy zdanie, czyli jak już stawiasz kropkę, to robisz to na końcu i jest po prostu formalnością
@wadymmikoajewicz5078
@wadymmikoajewicz5078 5 жыл бұрын
Proszę ). ї Ї
@Rendzinek
@Rendzinek 4 жыл бұрын
"Dlaczego głupi śmieje się do sera?" - dla Rosjan ten wyraz ma jednoznaczne znaczenie, bo mawiają Rosjanie "śmiać do usiera". Dla Rosjan brak tu żadnego związku z serem lecz z aktem defekacji.
@herasiv3563
@herasiv3563 5 жыл бұрын
Ogolnie etymologia przyslow jest bardzo ciekawa. Ja nie zadam pytania, ale podrzuce temacik. Mozesz np. Wytlumaczyc, w następnym odcinku o takim formacie, etymologie przysłowia "wyskoczyc jak filip z konopii". Ja wiem, ale pozostawie to tobie :)
@Mateusz_Adamczyk
@Mateusz_Adamczyk 5 жыл бұрын
Dzięki! Zapisane :)
@mr.cogito7167
@mr.cogito7167 4 жыл бұрын
Zając=filip. Ale nie Filip.
@patusisko5943
@patusisko5943 4 жыл бұрын
Ale ty przystojny jestes :o
@mr.cogito7167
@mr.cogito7167 4 жыл бұрын
Q&A, czy to naprawdę jest już po polsku?
@naki915
@naki915 5 жыл бұрын
To jest super, po prostu świetny kanał.
@Mateusz_Adamczyk
@Mateusz_Adamczyk 5 жыл бұрын
Dziękuję! :)
@naki915
@naki915 5 жыл бұрын
@@Mateusz_Adamczyk Nie sądziłem że to przeczytasz tak szczerze, ale miło mi że dałeś serduszko :D
@Mateusz_Adamczyk
@Mateusz_Adamczyk 5 жыл бұрын
Bone Studio staram się czytać wszystkie komentarze. :)
@naki915
@naki915 5 жыл бұрын
@@Mateusz_Adamczyk dobrze, po prostu pochłania to dużo czasu, dlatego się nie spodziewałem. Zaskoczyłeś mnie bardzo pozytywnie i wzbudziłeś respekt że starasz się okazać szacunek i przeczytać opinie i pytania każdego widza. :)
@Mateusz_Adamczyk
@Mateusz_Adamczyk 5 жыл бұрын
Bone Studio cieszę się, że tak to odbierasz :)
@RoseKnujec
@RoseKnujec 5 жыл бұрын
Jakbyś uczył w mojej szkole, to może w końcu byłabym zainteresowana lekcją. XD
@oliwkarr2811
@oliwkarr2811 5 жыл бұрын
Ło jeszcze ktoś tu jest??
@Mateusz_Adamczyk
@Mateusz_Adamczyk 5 жыл бұрын
Zapraszam na warszawską polonistykę :D
@RoseKnujec
@RoseKnujec 5 жыл бұрын
@@Mateusz_Adamczyk Może kiedyś :D
@the.empress.
@the.empress. 5 жыл бұрын
Przyjemnie się ciebie słucha :) Życzę samych sukcesów i wszystkiego dobrego !
@Mateusz_Adamczyk
@Mateusz_Adamczyk 5 жыл бұрын
Dziękuję bardzo! :)
@gepard1234
@gepard1234 5 жыл бұрын
Ja jestem ciekawa czy coś podczas dzieciństwa sprawia, że jedni mają łatwiej w przyswajaniu języka niż inni? Co za to odpowiada, że niektórzy słyszą słowo, zapamiętują je i gramatyka też jest dla nich prosta.
@ladrok97
@ladrok97 5 жыл бұрын
Gramatyka jest logiczna, więc widząc słowa w końcu mózg wytwarza sobie jak powinny być zapisane (jak się widzi wystarczająco dużo słów, to zaś czasem wystarczy słowo zapisać w dwóch wariantach i jeden będzie cię "bardziej niepokoił" niż ten drugi) Słyszenie słów i ich zapamiętywanie - niektórzy ludzie są "słuchowcami", niektórzy "wzrokowcami". Słuchowcy łatwiej zapamiętują ze słuchu rzeczy (nie wiem czy również konkretne słowa). W tym zagadnieniu bym szukał odpowiedzi na pytanie
@simmade4243
@simmade4243 4 жыл бұрын
"Żyj i daj rzyć innym" 😆
@eknem1524
@eknem1524 5 жыл бұрын
W sumie w czeskim słowo ,,odbyt" nadal znaczy sprzedaż
@MrAndrzer
@MrAndrzer 3 жыл бұрын
W języku czeskim "odbyt" oznacza sprzedaż.
@Refael72
@Refael72 4 жыл бұрын
Mam takie pytanie: Kiedy sformułowanie "z Bożej łaski" nabrało znaczenia kpiącego, ironicznego? Bo kiedyś miało znaczenie literalne i wyrażało szacunek i wdzięczność dla Boga "My, Kazimierz, z łaski Bożej król Polski, Wielki Książę Litewski, Ruski, Pruski et caetera..."
@kapucynka2789
@kapucynka2789 5 жыл бұрын
4:22 chętnie bym obejrzała materiał na ten temat w Twoim wykonaniu w takim razie :))
@Mateusz_Adamczyk
@Mateusz_Adamczyk 5 жыл бұрын
Niniejszym zapisuję na liście tematów ;)
@lajpnelriczi1724
@lajpnelriczi1724 3 жыл бұрын
A jaki natchniony autorytet (nazwisko i imię) zadogmatyzował, że się mówi: 1. Dlaczego głupi śmieje się akurat do sera? A nie np.: ----> 1. Dlaczego głupi śmieje się akurat do masła? 2. Dlaczego mówimy „zakład pracy”? A nie np.: ----> 2. Dlaczego mówimy „zakład harówki”?
@jezusflex9320
@jezusflex9320 5 жыл бұрын
Wartościowe materiały
@Mateusz_Adamczyk
@Mateusz_Adamczyk 5 жыл бұрын
Dzięki!
@jakubj5308
@jakubj5308 3 жыл бұрын
Czy analogicznie do byt - odbyt można rozumieć przychody i odchody? 🤔🙃
@fortnitedefaultdefenderfdd4936
@fortnitedefaultdefenderfdd4936 3 жыл бұрын
mega
@buttercup124
@buttercup124 4 жыл бұрын
Myślałam, że może chodzi o typowe wypowiadanie wyrazu "cheese" podczas robienia grupowego zdjęcia, a autor frazy "śmiać się jak głupi do sera" miał po prostu jakieś uprzedzenia do anglojęzycznych osób 😅😂
@hrabiakris3940
@hrabiakris3940 4 жыл бұрын
moje pytanie brzmi kiedy pojawiło się określenie METROPOLIA? :D Pozdrawiam serdecznie, H.K.
@Michaduo
@Michaduo 5 жыл бұрын
Fajny jesteś :)
@Mateusz_Adamczyk
@Mateusz_Adamczyk 5 жыл бұрын
Dzięki! :D
@micha2720
@micha2720 3 жыл бұрын
Nie wiedziałem, że sklep zajmuje się odbytem :P
@annakwiatkowska7491
@annakwiatkowska7491 3 жыл бұрын
Dur pochodzi od łacińskiego durus czyli twardy.
@chomiksyryjski
@chomiksyryjski 3 жыл бұрын
A może film o znienacku?
@berakfilip
@berakfilip 5 жыл бұрын
Jak wołaś na swojego kota ?
@Mateusz_Adamczyk
@Mateusz_Adamczyk 5 жыл бұрын
Fonem :)
@generapiese794
@generapiese794 5 жыл бұрын
5:55 zastanawiam się nad bytaniem, co lepsze "byt ,niebyt, odbyt"
@Mateusz_Adamczyk
@Mateusz_Adamczyk 5 жыл бұрын
Sam nie wiem... 🧐
@M4rlenk4
@M4rlenk4 5 жыл бұрын
Ja bym chciała wiedzieć czym się różni miłość, zauroczenie i syndrom sztokholmski.. wszystkie dla mnie wyglądają tak samo
@meszkemeszke6296
@meszkemeszke6296 4 жыл бұрын
K
@marcinkustosz2539
@marcinkustosz2539 3 жыл бұрын
Ale
@tukuertus8237
@tukuertus8237 4 жыл бұрын
To idż do sklepu i sprawdź ile kosztuje ser. Będziesz wiedział dlaczego można się do niego śmiac pożądliwie.
@Mateusz_Adamczyk
@Mateusz_Adamczyk 4 жыл бұрын
Słuszna uwaga!
@kacpermaterna3190
@kacpermaterna3190 5 жыл бұрын
cute
@michalgeppert5373
@michalgeppert5373 3 жыл бұрын
Jak to dlaczego zmieniono na pasożyt? Bo... A zresztą jeszcze mnie o antysemityzm posądzą...
@susanvonn3764
@susanvonn3764 2 жыл бұрын
Wszystko dzięki *Dr baryoo świetnemu casterowi* , który pomógł mi przywrócić mój związek Naprawdę doceniam *strona* ..
@martynamiller8333
@martynamiller8333 4 жыл бұрын
Wlasnie zawszenie dziwilo to gdy mama tak do mnie mowila nie rozumialam tego
@apoloniamuller533
@apoloniamuller533 3 жыл бұрын
Gapi sie jak szpak w gnat ???
@bartlomiejwrx4537
@bartlomiejwrx4537 4 жыл бұрын
Jak nauczyc sie ortografi. Mieszkalem ponad 20 lat za granica. Nie umie pisac poprawnie po polsku. Czy mozesz polecic jakis podrecznik
@frusti1533
@frusti1533 4 жыл бұрын
Ja polecam poczytanie polskich książek xd
@kindziom
@kindziom 4 жыл бұрын
0:07 XD
@fortnitedefaultdefenderfdd4936
@fortnitedefaultdefenderfdd4936 3 жыл бұрын
jjj
@mariolamajka8621
@mariolamajka8621 5 жыл бұрын
Pasorzyt? Serio? 🤦‍♀️ 🤣
@Mateusz_Adamczyk
@Mateusz_Adamczyk 5 жыл бұрын
Haha! A no 😂
@susanvonn3764
@susanvonn3764 2 жыл бұрын
Wszystko dzięki *Dr baryoo świetnemu casterowi* , który pomógł mi przywrócić mój związek Naprawdę doceniam *strona* ..
Skąd się wzięły te błędy?
8:32
Mateusz Adamczyk
Рет қаралды 45 М.
Jak działa edukacja w czasach AI? | Jowita Michalska
32:57
Projektujemy Przyszłość. Edukacja
Рет қаралды 3,6 М.
ISSEI & yellow girl 💛
00:33
ISSEI / いっせい
Рет қаралды 22 МЛН
Challenge matching picture with Alfredo Larin family! 😁
00:21
BigSchool
Рет қаралды 42 МЛН
Joker can't swim!#joker #shorts
00:46
Untitled Joker
Рет қаралды 40 МЛН
Bony Just Wants To Take A Shower #animation
00:10
GREEN MAX
Рет қаралды 7 МЛН
Jak dziecko uczy się języka?
8:23
Mateusz Adamczyk
Рет қаралды 45 М.
Jak brzmiał STAROPOLSKI? | Innymi Słowy #5
26:04
Podcast Innymi Słowy
Рет қаралды 1 МЛН
Myślenie magiczne. Pierwotny sposób postrzegania rzeczywistości?
23:17
Czy forma „szłem” stanie się kiedyś poprawna? (PPJ #6)
8:46
Mateusz Adamczyk
Рет қаралды 6 М.
Obejrzyj, a nigdy nie przestaniesz czytać książek
10:57
Nauka. To Lubię
Рет қаралды 1,2 МЛН
Śmieszne nazwy miejscowości - skąd się wzięły?
11:01
Mateusz Adamczyk
Рет қаралды 28 М.
Czy język polski jest seksistowski?
10:39
Mateusz Adamczyk
Рет қаралды 35 М.
ISSEI & yellow girl 💛
00:33
ISSEI / いっせい
Рет қаралды 22 МЛН