Στρωτό συρτό από τα Γρεβενά. Περιλαμβάνεται στο νέο CD του Γιώργου Υφαντή με τον τίτλο: ''Ηχοχρώματα της Πίνδου''.
Πλήρη εικόνα για τη θεματολογία του τραγουδιού σχηματίζει κανείς στην καθ’ αυτό Μακεδονική εκδοχή του. [Τα Γρεβενά ανήκουν, βέβαια, στην Μακεδονία αλλά στο νότιο τμήμα της, που δέχεται επιρροές και από τη Θεσσαλία]. Εκεί, λοιπόν, διαπιστώνουμε ότι το τραγούδι στην ουσία του είναι μοιρολόι, γιατί περιγράφει το θρήνο της μάνας [Ε]λαφίνας για το μονάκριβο [ε]λαφάκι της,που έκανε 12 ολόκληρα χρόνια να το αποκτήσει και μια μέρα, στο καθιερωμένο κυνήγι, της το σκότωσε ο κυνηγός. Από τότε η δύσμοιρη μάνα περπατάει μονάχη της, ξεκομμένη από το κοπάδι, στ’ απόσκια των δέντρων, αγναντεύει στ’ απόζερβα ‘’κι όπου ‘βρει γάργαρο νερό, θολώνει το και πίνει’’. Η τραγικότητα, που ζει το άτυχο ζώο, επειδή έχει αντιστοίχιση στην ανθρώπινη πραγματικότητα, κάνει το τραγούδι ιδιαίτερα συμπαθές, γιατί αγγίζει ευαίσθητες χορδές της μητρικής φύσης και όχι μόνο. Στη Θεσσαλική και Γρεβενιώτικη χρήση του τραγουδιού [όπως αυτή που περιλαμβάνεται στο CD] ,επικράτησαν οι στίχοι εκείνοι που παραπέμπουν σε μια φυσιολατρική εικόνα αναψυχής και αποκόπηκαν ή αδρανοποιήθηκαν αυτοί που περιγράφουν το δράμα κι έτσι το τραγούδι, σε συνδυασμό με την ευχάριστη μουσική του, κατέληξε να είναι από τα πιο αγαπημένα στα τοπικά γλέντια.
Οι στίχοι του:
Ρίχνω το μαντηλάκι μου
τριόδιπλο στον ώμο, λαφίνα μου
τριόδιπλο στον ώμο, χαδιάρα μου
Και παίρνω δίπλα τα βουνά
δίπλα τα κορφοβούνια, λαφίνα μου
δίπλα τα κορφοβούνια, χαδιάρα μου
Βρίσκω τα [ε]λάφια να βοσκούν
και να δροσολογιούνται, λαφίνα μου
και να δροσολογιούνται, χαδιάρα μου
Και μια λαφίνα ταπεινή
δεν πάει μαζί με τα’ άλλα, λαφίνα μου
δεν πάει μαζί με τα’ άλλα, χαδιάρα μου
Μόνο στ’ απόσκια περπατεί
στ’ απόζερβα αγναντεύει, λαφίνα μου
στ’ απόζερβα αγναντεύει, χαδιάρα μου.
Οι στίχοι της Μακεδονικής εκδοχής του τραγουδιού:
Όλα τα 'λάφια βόσκουνε
κι όλα δροσολογιούνται
και μια λαφίνα ταπεινή
δεν πάει μαζί με τ' άλλα
μόνο τ' απόσκια περπατεί
τ' απόζερβα αγναντεύει
κι οπ' ‘ βρει γάργαρο νερό
θολώνει και το πίνει
Ο Ήλιος την ερώτησε
κι ο Ήλιος τη ρωτάει
γιατί λαφίνα μ' ταπεινή
δεν πας μαζί με τ' άλλα
μόνο τ' απόσκια περπατείς
τ' απόζερβα αγναντεύεις
κι οπ' ‘βρεις γάργαρο νερό
θολώνεις το και πίνεις;
Ήλιε μου σαν με ρώτησες
θα σου τ' ομολογήσω
Δώδεκα χρόνους έκανα
μόνη χωρίς ελάφι
κι από τους δώδεκα και μπρος
εγέννησα λαφάκι
και κει που βγήκε ο κυνηγός
να 'λαφοκυνηγήσει
το βλέπει βόσκαε μοναχό
ρίχνει και το σκοτώνει.
Ο Ήλιος τότε δάκρυσε
κι έσβησε το φεγγάρι
κι οι λαγκαδιές κι οι ρεματιές
βαριά αναστενάξαν
κλάψε με μάνα, κλάψε με
με ήλιο με φεγγάρι
και 'γω τ' απόσκια περπατώ
ζερβά-ζερβά γυρίζω
κι οπ' ‘βρω γάργαρο νερό
θολώνω το και πίνω.
Στοιχεία από το ηλεκτρονικό ένθετο που συνοδεύει το CD στη διεύθυνση: gifantis.blogspot.com
Συνοδεύουν οι μουσικοί:
Γιώργος Κωτσίνης (κλαρίνο)
Κώστας Κίκιλης (βιολί)
Θανάσης Μαρκόπουλος (λαούτο)
Θωμάς Κωνσταντίνου (λαούτο)
Κώστας Μερετάκης (ντέφι)
Ευχαριστώ τη σελίδα ''Μουσικό ταξίδι στην Πίνδο'' για τις φωτογραφίες που μου παραχώρησε.
Παρακολουθείστε περισσότερα τραγούδια του Γιώργου Υφαντή εδώ: • ΓΙΩΡΓΟΣ ΥΦΑΝΤΗΣ- Δημο...