Рет қаралды 9,398
Doceń naszą pracę i postaw nam kawę! buycoffee.to/podcasthistorykow
W dzisiejszym odcinku przyjrzymy się najpierw genezie tradycji o Marii Magdalenie jako „apostołce apostołów”, która dostrzegalna jest już w zagadkowym ustępie Ewangelii Janowej. Następnie przyjrzymy się, jak bardzo odrębny od „ortodoksyjnego” potrafił być obraz Marii w literaturze gnostyckiej, by na końcu sprawdzić, czy rzeczywiście istnieją jakieś przesłanki, że Maria mogła być dla Jezusa kimś więcej niż uczennicą i skąd wziął się sensacyjny pogląd, że mogła być jego partnertką.
Co znajdziesz w odcinku?
00:00 Wstęp
03:25 Znaczenie Marii Magdaleny w Ewangelii Jana
11:27 Rozwój wyobrażeń o postaci Marii Magdaleny w późniejszej tradycji ortodoksyjnej
13:04 Maria Magdalena w tradycji gnostyckiej
17:49 Ewangelia Marii
20:42 Czy Maria Magdalena pełni najważniejszą rolę w tekstach gnostyckich?
26:20 Sugestie związku Marii Magdaleny i Jezusa w tradycji gnostyckiej?
30:09 Symbolika pocałunku we wczesnym chrześcijaństwie i w nurtach gnostyckich
34:50 Stosunek gnostyków do cielesności
41:00 Metaforyka związana z płciowością u gnostyków
42:13 Rola kobiety w tradycjach gnostyckich a pozycja Marii Magdaleny
46:03 Źródła sensacyjnych doniesień o Marii Magdalenie i Jezusie. Podsumowanie.
Autorzy Podcastu:
Sławomir Poloczek, historyk starożytności (doktorat na Wydziale Historii UW), specjalizujący się w badaniach nad dziejami religii hebrajskiej, wczesnym chrześcijaństwem i relacjami obu wobec "pogańskich" kultur ościennych. Publikacje naukowe: uw.academia.edu/S%C5%82awomir...
Piotr Łapiński, historyk niepraktykujący, pasjonat historii i dobrych opowieści.
Podstawowa literatura w języku polskim (wybór):
P. Brown, Ciało i społeczeństwo. Mężczyźni, kobiety i abstynencja seksualna we wczesnym chrześcijaństwie, tłum. I. Kania, Kraków 2006
Ewangelia Marii Magdaleny. Koptyjska ewangelia z II w., oprac. J.-Y. Leloup, tłum. P. Sachse, Wrocław-Lutynia 2006
B.D. Ehrman, Naśladowcy Jezusa. Prawda i fałsz. Piotr, Paweł i Maria Magdalena, tłum. P. Hejmej, Warszawa 2010, s. 227-326
Biblioteka z Nag Hammadi. Kodeksy I i II, tłum. oprac. W. Myszor, Katowice 2008
S. Poloczek, Zamieszanie wokół żony Jezusa, Mówią wieki 12 (2012)
D. Lewandowska, Androgyn czy hermafrodyta? Studium nad hermafrodytyzmem w źródłach antycznych, Warszawa 2019
Ewangelia Filipa, oprac. J.-Y. Leloup, tłum. E. Mickiewicz, Wrocław-Lutynia 2021
Ewangelia Tomasza. Koptyjska ewangelia z II wieku, oprac. J.-Y. Leloup, tłum. E. Mickiewicz, oprac. naukowe S. Poloczek, Wrocław-Lutynia 2023
Podstawowa literatura zagraniczna (wybór):
A.G. Bock, Mary Magdalene. The First Apostle. The Struggle for Authority, Cambridge MA 2003
K.L. King, What is Gnosticism? Cambridge MA-London 2003
E.A. de Boer, The Gospel of Mary. Beyond a Gnostic and Biblical Mary Magdalene, London-New York 2004
D.L.L. Bock, The Missing Gospel. Unearthing the truth behind alternative Christianities, Nashville TN 2006
P. Stefanow, Jaldabaot. Istorija i ućjenje na gnostićieskata religija, Sofija 2008 (w języku bułgarskim)
The Nag Hammadi Scriptures, M. Meyer (red.), New York 2009
K.L. King, ""Jesus said to them, 'My wife…'": A New Coptic Gospel Papyrus", Harvard Theological Review 107/2 (2014), s. 131-159
S. Gathercole, The Gospel of Thomas. Introduction and Commentary, Leiden-Boston 2014
Tagi: Maria Magdalena, Jezus, apostołowie, Piotr, Tomasz, Jakub, Nowy Testament, Biblia, biblistyka, ewangelie synoptyczne, Ewangelia Janowa, apokryfy, gnoza, gnostycyzm, walentynianizm, Ewangelia Marii, Ewangelia Tomasza, Pistis Sofia, Dialog Zbawcy, Nag Hammadi, starożytność, Egipt, archeologia, papirologia, język koptyjski, wczesne chrześcijaństwo, polemika, judaizm, ukrzyżowanie, pusty grób, zmartwychwstanie, bibliści, , Kod Leonarda da Vinci, żona Jezusa, pseudonauka, teorie spiskowe audiobook