Mi wystarczył pierwszy rozdział podręcznika do historii (zawsze zaczynają się od Mezopotamii), ale faktycznie Kramer mial niezwykły talent. Aż szkoda że z aktualnym stanem wiedzy niczego już nie napisze.

Historia zaczęła się dużo wcześniej, tylko że dopiero w Sumerze zaczęli ją spisywać.

​@@zmechaconysweterek mnie uczyli, że historia zaczyna się od wynalezienia pisma, a wszystko przedtem to prehistoria 🤔 ale nie wiem czy to ogólnie przyjęta definicja

❤ Ja w 1979 gdy miałem 10 lat, przeczytałem "Dzieje i kultura ludów Azji Centralnej" Bobodżana Gafurova - radzieckiego archeologa, dostępną wówczas w PRLu w tłumaczeniu z rosyjskiego. EPOPEJA BLISKIEGO WSCHODU to nie historia, to POMNIK LUDZKOŚCI. B. dziękuję Panu za ten kanał, słucham go i słucham.

Pamiętam, że gdy w dzieciństwie czytałem jakąś książkę popularno-naukową z przełomu 19 i 20 wieku, ze zdziwieniem dowiedziałem się, że wielu ekspertów z tamtego czasu wciąż wątpiło w istnienie cywilizacji sumeryjskiej, a sam kultura zostało odkryta przypadkowo przez archeologów zajmujących się Assyrią i Babilonem. Gdy w latach 90tych odkryto Göbekli tepe w Turcji też mało kto chciał wierzyć, że 10.000 lat temu mogło powstać coś takiego. Fascynujące jest również to, że wciąż nie wiemy skąd Sumerowie się wzięli i do jakiej znanej nam grupy etnicznej (o ile do jakiejkolwiek) się zaliczają, żaden lingwista nie poparł też wystarczająco żadnej hipotezy na pochodzenie ich języka.

a czego nie wie to domysli

Przekonałeś mnie idę szukać filmików o Aratcie

Nie będę szukał, ale założę się, że lokalizacje w Ameryce są już "odhaczone"? 😁

zamknij morde

Ludzie pragną być zapamiętani przez potomnych ale nie wiem, czy chodziło mu o bycie zapamiętanym jako sprzedawca słabej miedzi. XD

To nie złoto... ... to lapis lazuli

@@KAW0111 Racja - złoto jest dla pospólstwa i niewolników !;)

To nie złoto. To miedź, które Ea-Nasir miał dostarczyć a nie dostarczył

No własnie. I tu jest problem. W taki sposób można sobie lepić dowolne hipotezy. I każda będzie oparta na rozumowaniu indukcyjnym. Spalone miasto, które figuruje jako aratta dzisiaj najczęściej w tych hipotezach jest wskazywane dlatego, że klimat był tam najsuchszy w epoce brązu (więc logiczne że to oni musieli zażądać zboża, bo na pewno im brakowało xD). A jedyna informacja jaka mamy, to 'handlowali cennymi minerałami, leżeli za 7 górami poza Anszanem w dolinie'. Dopóki miasto nie pojawi się na jakimś innym niż literackie dokumencie, to mozemy je traktować jako mrzonkę i konstrukt fantastyczny.

​@@Skryptorium Zgadzam się z Tobą, powinniśmy zachować dystans. W wielu kulturach istniały takie opowieści które od zawsze pobudzają wyobraźnię ludzi choć często to pojedyncze jedynie wzmianki. Potem dowiadujemy się o możliwych lokalizacjach Atlantydy, wyspy Thule czy El Dorado a niektórzy twierdzą nawet że wszystkie wymienione to jedno miejsce.

Czas rozwoju się nie zgadza niestety - cywilizacja Harappańska jest późniejsza niż wczesny Sumer bardziej jest współczesna czasom gdy spisywano eposy. Ponadto Harappa to nazwa współczesna tego miejsca w którym odkryto miasto. W czasach cywilizacji Harappy miasto zapewne nazywało się zupełnie inaczej.

Mogła też zostać zniszczona w fińsko-koreańskiej hiperwojnie... ;P

Siedzi gdzieś od roku rozpoczęty tekst na ten temat w archiwum. Może faktycznie pora się tym zająć?

@@Skryptorium to byłoby świetne, ludzie z zachodu nie zdają sobie sprawy jak wielki wpływ perski dualizm wywarł na: Chrześcijaństwo Islam oraz post-świątynny Judaizm, ale też na grecką filozofię wcześniej.

Jest :D

To prawda,o nas prawie nic nie będą mogli wywnioskować,bo zostaną tylko stare dzieła pisane,a elektronika .. pewnie będą się zastanawiać,co za dziwne przedmioty kultu mieliśmy,bo użytkowo to zupełnie nieporęczne 😂

Nośniki elektroniczne, bez konserwacji, degradują dane w ciągu max kilkunastu lat. Dlatego za kilka wieków mogą uznać nasz okres na kolejne "mroczne wieki"

Raczej do Arrarat (góry)

jeszcze nigdy nie bylem tak wczesnie xD

Otrzymujesz order uśmiechu.

Różnica w tym, że Atlantyda to głównie historia "ludzkość zawsze upadnie jak utraci zaufanie bogów, nieważne jak będzie się bogatym czy zdolnym". W historii o Araccie brakuje wątku moralizatorskiego

Podaje bibliografię w opisie każdego filmu. Zapraszam do lektury

Nie pomyślałem o tym. A chyba trzeba :D

Szukałem ostatnio, ale żadnej ciekawej historii z Urartu nie znalazłem jeszcze. Może ruszę ich wierzenia. Ale jeszcze nie wiem. Daj odpocząć po tej publikacji :D

Filmy - głównie canva/youtube Grafiki/zdjecia - duzo z wikimedia a takze archiwow muzealnych - np. kolekcja MET museum jest zdigitalizowana w bardzo dobrej jakosci.

@@Skryptorium Super, bardzo ci dziękuję za odpowiedź! Bo naprawdę jakość filmów masz bardzo dobrą 😁

Wyklucza ją opis z eposu który opisuje drogę przez góry (7 gór = 7 pasm górskich). do Irbilu można by się było dostać rzeką (Tygrysem).

@@longinzaczek5857 niby tak... - masz rację. Ale ja bym mimo wszystko rozważał taką opcję. Czy lepiej rzeką pod prąd, czy drogą. Co prawda gór z prawdziwego zdarzenia tam rzeczywiście brak, ale są wzgórza. A Irbil do dnia dzisiejszego jest pięknym, przebogatym miastem. Na bogactwo wpłynęły minerały i ropa. Świetnie widać historyczne miasto z okien samolotu. W tej chwili sztucznie niegdyś stworzony płaskowyż otaczają mury wybudowane kilka tysiącleci po założeniu miasta. Polecam, bo to perełka.

Tak prawdę powiedziawszy północną Mezopotamię z tego okresu znamy tylko ze znalezisk archeologicznych - nie kojarzę tam śladów, które mogłyby wskazywać na powiazanie Irbilu z Arattą - w Polsce została wydana na ten temat całkiem niezła praca - Dorota Ławecka - Północna Mezopotamia w czasach Sumerów. @@jacekmalczewski6272

Niee, Ale ta muzyczka charakterystyczna jest zdecydowanie jak wyjęta z takiego właśnie filmu.