Prof. Jan Woleński - Czy istnieją granice poznania?

Рет қаралды 8,183

Күн бұрын

Czy istnieją granice poznania? Czy ludzki umysł jest w stanie zrozumieć wszystko, co nas otacza? Na ile nauka pomaga nam w zrozumieniu rzeczywistości? Rozmowę z prof. Janem Woleńskim prowadził Paweł Błach.
Prof. Jan Woleński (ur. 1940 w Radomiu) - wybitny filozof analityczny, logik, epistemolog i filozof prawa, emerytowany profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek wielu krajowych i zagranicznych towarzystw i instytucji naukowych, m.in. Polskiej Akademii Nauk, Polskiej Akademii Umiejętności, Międzynarodowego Instytutu Filozofii i Academia Europea. Jest autorem lub współautorem blisko 2000 publikacji naukowych i popularnych, z czego 650 zostało napisanych w językach obcych. Był promotorem 25 prac doktorskich i recenzentem 27 prac doktorskich i habilitacyjnych. W 1997 roku został odznaczony Medalem Komisji Edukacji Narodowej, w 2011 Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Laureat Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (2013).
Spotkanie realizowane w ramach projektu „Spotkania z nauką - Od kosmosu do sztucznej inteligencji”, finansowanego z Budżetu Obywatelskiego 2024 Gminy Miasta Radomia.

Пікірлер: 78

@krzysztofmarszalik939 Ай бұрын

Panie profesorze, słuchanie Pana to uczta dla umysłu. Serdecznie pozdrawiam!

@benedyktczydziesty4399 Ай бұрын

Ochłoń...😂

@MechanikOrzechowski Ай бұрын

Prosimy o więcej!

@zuzannakonior6284 Ай бұрын

I'm więcej wiemy tym bardziej zdajemy sobie sprawę jak wiele nie wiemy.

@adams1348 Ай бұрын

Lehm, bo tak się nazywał, pracował we Lwowie w warsztacie remontującym i złomującym czołgi. Naoglądał się spalonych i rozerwanych zwłok. Dodatkowo jako żydowi groziła mu każdego dnia śmierć. Cała rodzina zginęła. To spowodowało ciężkie PTSD, które wpłynęło na późniejsze życie.

@Tomasz_Kowalski Ай бұрын

Prof. Woleński mistrz w swoim fachu.

@waldemarskw1583 Ай бұрын

im więcej wiedzy o tym czego nie wiemy można nazwać tradycyjym określeniem "nauki"

@ZdzichaJedziesz Ай бұрын

Oczywiście! Granice Poznania są np w Luboniu albo Swarzędzu 😁

@adams1348 Ай бұрын

Sytuacja z życia: -co tam macie na tych studiach? - no logikę, epistemologię... - co to jest epistemologia? - nauka o poznaniu - o Poznaniu? A czemu nie o Wrocławiu?

@halthammerzeit Ай бұрын

To był nisko rosnący owoc. Miałem tą samą myśl. Co dowodzi, że najbardziej osobiste doświadczenia są najbardziej uniwersalne.😅

@internationalpolkaband8472 Ай бұрын

Poznaj Poznan Wroc do Wroclawia Zakopaj w Zakopanem Czesto chowaj sie w Czestochowie

@JJSvilleguardian Ай бұрын

Suchy las jest transcendentalny

@Ann-dv4cc Ай бұрын

To ciekawe, bo matematyka pozwala na istnienie struktur (np. czarne dziury), do których empirycznie dochodzimy później. Czyli coś jest już w matematyce, w równaniach (np. stała kosmologiczna Einsteina) o świecie, o czym przekonujemy się później.

@szubertstar Ай бұрын

Najstraszniejsze są zazwyczaj te „tytuły wstępu”.😐

@arturkranz-dobrowolski2959 Ай бұрын

Nie zamierzam z powodów, które zachowam dla siebie słuchać całego wykładu. Ale to, co powiedział prof. Woleński o anglosaskim odróżnieniu science vs. arts wymaga uzupełnienia. Otóż matematyka nie należy do rodzaju "science", nie jest nauką w znaczeniu tej nazwy/*/. Czy wobec ma być jedną z arts? No cóż, śledząc wypowiedzi zarówno naukowców jak i filozofów anglosaskich trudno o jednoznaczną odpowiedź na to pytanie. Nie będą dalej oglądał tego filmu, co już zaznaczyłem, może więc prof. Woleński wspomni o poglądzie Stanisława Leśniewskiego, który na pytanie: czym jest nauka?, odpowiadał lapidarnie: Nauka jest formalną ekspozycją naszych intuicji. /*/ Poniekąd zabawne jest, że w tym sensie, w znaczeniu science nauką byłaby matematyka empiryczna, jaką uprawiano w starożytnym Egipcie i w Asyrii. Byłaby, gdyby nie 'zabili' jej Grecy, którym ów odpychający Platon - właśnie on, a nie Arystoteles - nie wdrukował do głów, że prawda jest i musi być jedna, że wobec tego nie można przystać na to, by było wiele prawdziwych wzorów na przykład na pole koła.

@Tomasz_Kowalski Ай бұрын

To nie oglądaj.

@tam31433 Ай бұрын

A jak może być wiele prawdziwych wzorów na pole koła? Zakładając jedna miarę

@arturkranz-dobrowolski2959 Ай бұрын

@@tam31433 To nie jest dobre miejsce do wyjaśniania tej sprawy. Ale nie trudno jest znaleźć je w książce prof. Romana J. Dudy, która poświęcony jest historii matematyki. Polecam, bo jest to bardzo dobrze, przystępnie napisana pozycji.

@tam31433 Ай бұрын

@@arturkranz-dobrowolski2959 mam akurat inną to popatrzę, a te Dudy. Polecasz?

@arturkranz-dobrowolski2959 Ай бұрын

@@tam31433 Tak, bp jest dobrze napisana, dobrym jasnym językiem, a co do matematycznych kompetencji to one są poza dyskusją.

@AI_Artistry83 Ай бұрын

Moim zdaniem platonicyzn odwraca źródło ludzkiego poznania. Załżenie, że jest świat idei, gdzie czają się aksjomaty matematyczne i czekają na odkrycie, neguje naturalny porządek, gdzie zarówno pierwsi matematycy, jak i inni ludzie w wyniku doświadczania wyabstrahowuja ze środowiska pewne obiekty lub procesy, które redukują i wyidealizowują, co nie jest sprzeczne z aksjomatami. A później na ich bazie budują bardziej złożoną matematykę, którą dedukcyjne przykładają lub nie do rzeczywistości, weryfikując empirycznie i falsyfikują lub nie.

@tam31433 Ай бұрын

A jakich fikolkow trzeba dokonać, aby "pokazać" jak czlowiek ma dostęp do tego świata.

@AI_Artistry83 Ай бұрын

@@tam31433 Przewracać oczami i godzić indukcję z dedukcją, sensorykę z sygnałami elektromagnetycznymi i wiele więcej. A przed porodem złożyć się główką do dołu najlepiej.

@przyognisku Ай бұрын

Tak, Swarzędz jest już poza granicami Poznania....

@amfiteatr_radom Ай бұрын

Wielkość liter ma jednak zasadnicze znaczenie :)

@przyognisku Ай бұрын

@@amfiteatr_radom ale tylko w piśmie

@amfiteatr_radom Ай бұрын

Proszę komuś zadać mówione pytanie, np. takie: "Czy istnieją granice poznania?". Pozdrawiamy serdecznie :)

@benedyktczydziesty4399 Ай бұрын

Po tym filmie wiem, czemu polska nauka jest tam, gdzie jest 😂😂😂😂.

@ZdzichaJedziesz Ай бұрын

Teologia może być nauką choć nie musi. Teologia rozumiana jako historia ideii jest nauką podobnie tak samo rozumiana filozofia

@krzysztofmarszalik939 Ай бұрын

Teologia to nie nauka tylko opowiadanie bajek.

@janinaepoka963 Ай бұрын

@@krzysztofmarszalik939 no to jeszcze pare działów by się podało

@Tomasz_Kowalski Ай бұрын

Teologia to bzdury

@ZdzichaJedziesz Ай бұрын

Historia idei zawsze jest nauką. Jeśli nie jest to musimy odmówić bycia nauką historii, historii filozofii czy sztuki, antropologii, paleontologii i innym. Jakby nie było to jakieś fakty z przeszłości które próbujemy zrekonstruować i domyślić się jakie były brakujące elementy tych puzzli z przeszłości

@Tomasz_Kowalski Ай бұрын

@@ZdzichaJedziesz Ciężko mówić to o ścisłej nauce, jeśli historię zawsze piszą zwycięzscy