Wielki Wybuch - czyli co było na początku Wszechświata i skąd to wiemy

Wielki Wybuch - czyli co było na początku Wszechświata i skąd to wiemy | dr Stanisław Bajtlik

Рет қаралды 283,051

2 жыл бұрын

👉 Zostań Patronem: patronite.pl/radionaukowe
👉 Wesprzyj jednorazowo: suppi.pl/radionaukowe
🎧 Posłuchaj na streamingu: ffm.bio/radionaukowe
🔔 Subskrybuj: / @radionaukowe
🌐 Strona: radionaukowe.pl
👍 Facebook: / radionaukowe
📷 Instagram: / radionaukowe
❌ Twitter: / radionaukowe
🎓 Odwiedź LAMU: / @letniaakademiamlodych...
🎬 Zobacz więcej: • Radio Naukowe poleca
📩 Kontakt: kontakt@radionaukowe.pl
- Przez tysiące lat ludzie myśleli albo, że Wszechświat istniał od zawsze, albo że został stworzony 6 tysięcy lat wcześniej, czy coś w tym rodzaju. Dopiero powstanie ogólnej teorii względności było przełomem - mówi w Radiu Naukowym dr Stanisław Bajtlik z Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika PAN. - Już w latach 20. ubiegłego wieku odkryto, że z tej teorii wynika, iż Wszechświat miał początek, że musi się rozszerzać. Szybko potwierdzono to obserwacyjnie: zauważono, że galaktyki oddalają się od siebie i to z prędkością proporcjonalną do odległości między nimi. Jeżeli się oddalają, to znaczy że w przeszłości musiały być bliżej siebie - dodaje.
Stąd dalej idące wnioski. - Jeżeli cofniemy się w głąb czasu, to zrozumiemy że kiedyś musiała być taka epoka, w której nie mogło być gwiazd, bo odległości miedzy nimi byłyby tak małe, że atomy z których są zbudowane nie wiedziałyby, do której gwiazdy należą. Jeszcze wcześniej musiały być taka epoka, w której nie mogło być atomów, bo odległości miedzy nimi byłyby mniejsze niż ich rozmiary - opowiada astrofizyk.
Niemniej, koncepcja wielkiego początku, Wielkiego Wybuchu (nazwa „Big bang” została użyta ironicznie, ale się przyjęła) wywoływała dużą niechęć. Wiązało się z nią (i wiąże) sporo kłopotów. Dlaczego Wszechświat, gdzie nie spojrzeć, w dużej skali jest jednorodny? Dlaczego jego geometria jest płaska (czyli suma kątów w trójkącie wynosi 180 stopni)? To wcale nie jest oczywiste. Dziś zwykle tłumaczy się to zjawiskiem kosmicznej inflacji - ale ta wciąż nie została udowodniona.
O samych początkach dużo jeszcze nie wiemy i niewykluczone, że nigdy się nie dowiemy. Nie powinniśmy jednak lekceważyć gigantycznego postępu nauki w ostatnich dekadach. Ile się dowiedzieliśmy odkąd dr Bajtlik zajmuje się nauką? - To jest nieporównywalne! Kiedy kończyłem studia, nie było teorii inflacji kosmicznej. Nie było żadnej hipotezy, która wyjaśniałaby jak powstały pierwotne fluktuacje gęstości, z których powstały galaktyki… - wylicza astrofizyk.
W podcaście rozmawiamy o zmaganiach naukowców z odkrywaniem początków Wszechświata, zastanawiamy się nad tym czy w ogóle istniała chwila zero i dotykamy granic poznania - czy era Plancka jest granicą dla naszego pojmowania nie do przekroczenia? Posłuchajcie!
***
Przygotowanie każdego odcinka to wiele godzin pracy. Jeśli podobał Wam się ten podcast - możecie mnie wesprzeć w serwisie Patronite. Dzięki! patronite.pl/radionaukowe
POLECAMY INNE MATERIAŁY:
• Radio Naukowe - Wszyst...
• Fizyka
• Biologia
• Astronomia
• Psychologia
• Zwierzęta
• Religia
• Historia
• Historia życia
• Geografia
• Technologia
• Człowiek
• Kultura
• Medycyna
• Archeologia
🧠 Radio Naukowe - włącz wiedzę! 🧠
#RadioNaukowe #KarolinaGłowacka # StanisławBajtlik 🎬

Пікірлер: 759

@janmiller3036 Жыл бұрын

Ciekaw jestem, jakie wykształcenie ma pani Karolina. Posiada tak ogromną wiedzę w wielu obszarach, od biologii, przez medycynę, paleontologię, kulturoznastwo aż po fizykę jądrową i astronomię. Na prawdę, wieki szacunek. Poza tym ma ciepły, przyjemny radiowy głos i ogromny szacunek do zapraszanych gości. Słuchanie Radia Naukowego to czysta przyjemność.

@showmustgoon4167 Жыл бұрын

Najwyrazniej regularnie slucha wszystkich swoich audycji i stad duzo wie ;)

@Ja-vr5tr 10 ай бұрын

Owszem jest kimś wyjątkowym ❤inteligencja emocjonalna naturalna wiedza❤ 1:11

@Arpa61 10 ай бұрын

Obszar = powierzchnia = ogromna wiedza w (...) obszarach, to wiedza powierzchowna...?

@ukaszs8994 8 ай бұрын

Nie trzeba mieć wykształcenia żeby być mądrym i ciekawym swiata.

@mektor1 7 ай бұрын

Myślę że pytania i odpowiedzi są opracowywane przed audycją. Nie umniejszając Pani Karolinie ❤😊

@soldzer 2 жыл бұрын

Ale przyjemnie się słucha waszych głosów

@zofiaagnieszkabiernacka826 2 жыл бұрын

Zazdroszczę Pani, Pani Korolino, że zna Pani takich wspaniałych popularyzotorów nauki jak dr Bajtlik. Super rozmowa😀

@miszkurka2000 2 жыл бұрын

I jeszcze mówi na Ty ;-)

@AneskaCherry 2 жыл бұрын

Uwielbiam pana dr Bajtlika !!!! Niesamowicie mądry, elokwentny człowiek. Mogę Pana słuchać w ....nieskończoność. Dziękuję !

@c-018rr5 2 жыл бұрын

Ja tez .

@tomaszstaron1233 2 жыл бұрын

@@c-018rr5 Meissner lepszy ;)

@cienkibolek123 2 жыл бұрын

I Karolina też.

@AneskaCherry 2 жыл бұрын

@@cienkibolek123 No to jest oczywiste! Niesamowita kobieta!

@gosiaszulc3141 2 жыл бұрын

Aneksami Cherry z Mojego miasta Toruń

@robertzaubski3623 7 күн бұрын

Piękny program. W sposób idealny i niemal perfekcyjny, gość ,,radia naukowego" opisał akt stworzenia, choć robił wszystko co mógł, by nie użyć tego zwrotu. Bardzo dziękuję za tę audycję. Szkoda, że nie padło wiele pytań, ale dla uważnego słuchacza wyciągnięcie wniosków nie będzie problemem 😊♥️

@danw.7233 2 жыл бұрын

uwielbiam słuchać tej audycji do snu 😊

@laudani2008 Жыл бұрын

to chyba jedyna jego zaleta.

@elisabethstacherski7727 Жыл бұрын

No to spij dalej😅

@atamtaki9336 11 ай бұрын

Spekulacje i bajki pana Bajtlika. Uwielbiam. Usypiam łagodnie. Ministerstwo powinno dać mu podwyżkę

@mateuszblaszak 2 жыл бұрын

Zdecydowanie zbyt rzadko pan Bajtlik pojawia się ostatnio na YT, z nostalgią wspominam jego dawne filmy... dziękuję za dodanie właśnie tego i zachęcam do publikacji kolejnych

@sawomirkowalczyk3664 2 жыл бұрын

Podoba mi się rozwiązanie zaproponowane przez Pana Penrose'a z cyklicznymi wszychświatami, natomiast dalej pozostaje problem tzw. wszechświada zero od którego te cykle miałyby się zacząć.

@ZdzichaJedziesz 2 жыл бұрын

A mnie zastanawia że świat z jednej strony jest matematyczny, a z drugiej strony ze w tym realnym świecie nie ma wartości nieskończonych choć matematyka to przewiduje.. A może pojecie nieskończoności ma jakiś sens w punkcie jego początku i końca?

@maruszjurgielewicz4497 2 жыл бұрын

Po pierwsze nie morze istnienia nic zawsze coś jest z punktu fizyki oczywiście a po drugie nigdy się dowiemy co to jest początek świata a koniec nasz umysł tego nigdy nie pojmie

@ZdzichaJedziesz 2 жыл бұрын

@@maruszjurgielewicz4497 Wiesz, o umysł to bym się nie martwił. Jeżeli nie wszyscy zrozumieją, to na pewno będą tacy co zrozumieją. No być może jest tak że kosmos zaciera ślady po swoich początkach. Za 5 mld lat będzie jeszcze bardziej tajemniczy i nie wytlumaczalny. Wszystkie galaktyki poza lokalną grupą galaktyk wypadną poza horyzont zdarzeń. Promieniowanie tła nie będzie można już zaobserwować z wnętrza galaktyki i to wszystko przy oczywistym skończonym czasie życia gwiazd. Wtedy będzie jeszcze latwiej wierzyć w jakiegoś stwórcę niż obecnie W drugą stronę jak cofamy się w przeszłość też zdaje się to tak działać. Fale grawitacyjne związane z początkiem kosmosu są już zbyt słabe by dało się je zaobserwować obecnie. Reasumując im dłużej istnieje kosmos tym mniej wiemy o jego początku a tym samym być może i o jego końcu.

@Herlrzax 2 жыл бұрын

Wspaniała, fascynująca rozmowa.

@andrzejurbaniak8103 2 жыл бұрын

Super wykład . Pomysł z audycją o naturze i paczątkach czasu jest doskonały. Pozdrawiam serdecznie 🙂

@swinki33 2 жыл бұрын

Warto zauważyć, że era Plancka nie jest najmniejszą "porcją" czasu. Znacznie krótszy "odcinek" czasu został zaobserwowany w Nowym Jorku. Jest to mianowicie czas, jaki mija od zmiany świateł na zielone do momentu pierwszego klaksonu. Nie istnieje we Wszechświecie czas krótszy niż wyżej wspomniany.

@elzbietafilipiak3005 Жыл бұрын

Super!

@BM-hv6te Жыл бұрын

😂😁

@jeronims3079 8 ай бұрын

Kiedyś w latach 90ych taki czas był w Warszawie ale...spowolnił

@jasinski1985 2 жыл бұрын

Jak najbardziej chcemy więcej materiałów o czasie :D

@elzbietahoffa6714 Жыл бұрын

Warto obejrzec na Netfix film Ancent Catastrophic w przetlumaczeniu na jezyk Polski Prehistoryczna Apokalipsa. Duzo sie mozna dowiedziec.

@elzbietahoffa6714 Жыл бұрын

@@grzegorzossowiecki1037 ancient sorry pomylka byla.

@elzbietahoffa6714 Жыл бұрын

@@grzegorzossowiecki1037 nie ma ludzi nie omylnych.😅😅

@elzbietahoffa6714 Жыл бұрын

@Grzegorz Ossowiecki sorry ze tak odebrales ,to napewno nie byla zlosliwosc. Tylko przyznanie sie do winy. Pozdrawiam serdecznie.

@Nosttre 2 жыл бұрын

Wspaniały temat, wspaniały gość, super prowadząca, extra radio. Dziękuje i pozdrawiam.

@commenttedireadieu318 Жыл бұрын

Jaki tam wspaniały gość, zadufany pseudonaukowiec, który twierdzi, że już bardzo dużo wiemy, a oni guzik wiedzą... I nigdy się nie dowiedzą bo nasza natura człowiecza jest za mała wobec bezkresu kosmosu. Ale trzeba mieć troszkę pokory s nie twierdzić, że Oj jak my już dużo wiemy. Mamy tylko teorie czegoś, nic więcej!!!

@commenttedireadieu318 Жыл бұрын

Temat owszem wspaniały...

@Nosttre Жыл бұрын

@@commenttedireadieu318 Ogólnie się zgadzam. Jednak gdy nie wiemy jak temat ugryźć lepiej się odnieść do porównań. Zatem porównajmy naszą wiedzę obecnie z wiedzą ludzkich plemion sprzed kilku tysięcy lat, gdy na dźwięk piorunu wnosiliśmy modły a słońce mieliśmy za bóstwo. Trudno określić ile wiemy bo nie znamy kresu odkrycia wszystkiego i tego czy to w ogóle możliwe. Dlatego z tą pokorą się zgadzam i nie widzę potwierdzenia dla arogancji wykładowcy.

@commenttedireadieu318 Жыл бұрын

@@Nosttre tak, w porównaniu z czasami, o których piszesz zgoda. W tym przypadku widzimy progres i jego intensywność, szczególnie w ostatnich stu latach, to wręcz dzieje się w geometrycznie. Tyle, że np nikt nie wie co tak naprawdę trzyma w kupie sam atom, a co dopiero reszta.

@Nosttre Жыл бұрын

@@commenttedireadieu318 spokojnie jak sam wiesz rozwój technologii czy cywilizacji to nie wykres prostoliniowy ale coś na kształt paraboli, kolejne skoki są coraz szybsze. No chyba że nastąpi regres po jakimś kataklizmie. Pozdrowienia.

@belamortadela Жыл бұрын

Pan profesor powiedział, że już bardzo dużo wiemy. W poprzednim zdaniu powiedział, że wielkość zawze zależy od skali i coś jest duże lub małe w zależności do czego porównujemy. Myślę, że z tym co wiemy, może być podobnie. Za np 100, 1000 lat może się okazać, że dzisiaj wiemy bardzo mało. Chociaż teraz nam sie wydaje, że wiemy dużo ;)

@pifi7719 2 жыл бұрын

Temat czasu jest niesamowicie ciekawy. Dziękuję za super audycję.

@dawidlepionka 2 жыл бұрын

Stanisław Bajtlik, nareszcie !!!

@majeranek09 2 жыл бұрын

Istoty czasu jeszcze długo nie rozgryziemy, ale drążenie tematu jest mocno zajmujące. Prosimy :)

@uszamana Жыл бұрын

No ale po co te duplomatołki drążą czas... Tutaj należy drążyć to co było przed powstaniem czasu.

@majeranek09 Жыл бұрын

@@uszamana Możesz sobie drążyć tunel na drugą stronę ziemi. Nikt tego nie zabrania. Naukowcy zadają tylko takie pytania, na które istnieje szansa odpowiedzi.

@4tedi4 2 жыл бұрын

Komentarz dla zasięgu. Pozdrawiam Panią serdecznie!

@gonzogorf7019 2 жыл бұрын

BARDZO więcej o Czasie, poproszę. :)

@krzysztofgil8955 9 ай бұрын

Jedna z lepszych rozmow na yt odnośnie poczatku świata. Dziekuje państwu za taki super material

@KrzysztofChrabaszcz 3 ай бұрын

Konia z rzędem temu, kto naprawdę, ale tak naprawdę - z ręką na sercu - rozumie tę rozmowę. Komentarze, które czytam poniżej, wskazują na to, że ludzie chętnie przysłuchują się tajemniczym rozmowom, których nie rozumieją. Oczywiście komentarze te pełne są ochów i achów pod adresem obojga rozmówców, pod adresem pana Bajtlika, pod adresem pani Karoliny, ale wszystko to kręci się wokół fascynacji nieznanym - oto dotykamy granic wiedzy człowieka. Im bardziej tajemniczo, tym lepiej. Jakież to mądrę, fascynujące i filozoficzne! Zrozumienia tu nie dostrzegam. Grunt to sprawnie operować pewnymi pojęciami i w tym pani Karolina na pewno jest dobra. Jest to nic innego jak swego rodzaju masturbacja umysłowa

@majsterchief 2 жыл бұрын

Pana doktora można słuchać bez końca 😀 Dziękuję Pani za tą rozmowę ☺️👍

@atamtaki9336 11 ай бұрын

Spekulacje i bajki pana Bajtlika. Uwielbiam. Usypiam łagodnie. Ministerstwo powinno dać mu podwyżkę.

@tomeksowa4440 8 ай бұрын

Raczej pana profesora na dzisiaj mozna wiedze okreslic jako zero.

@marbe727 2 жыл бұрын

Dziękuję Pani Karolino ‼️za to, że obraz wyświetlanego podcastu w KZfaq już nie zmienia się z taką szybką częstotliwośćią. Mogę teraz oglądać Pani kanał na 65"TV np. wspólnie z rodziną w czasie posiłku i nie muszę "ciągle" być przywiązany do smartfona.👍 Niektórzy subskrybenci Pani kanału odnosili się do mojej prośby negatywne i nie potrafili zrozumieć tego, że śmiem o coś prosić i zwracałem się do Pani w kwestii poprawy przekazu. Chcę teraz ich skrytykować, bo oni interesują się nauką, więc chyba starają się wiele zrozumieć, a jednak nie potrafią pojąć tego, że ktoś ogląda lub słucha podcastów w TV. Ciekawe, czy wyobrażają sobie np., że ktoś może nie wierzyć w boga lub nie lubieć jajecznicy ❓❓❓

@piotrpiatkowski571 2 жыл бұрын

Ja byłem krytyczny. Zwracam honor

@dominikkurek1155 2 жыл бұрын

Nie rozumiem oglądania tych "radiowych" audycji, ale że rodzinie nie przeszkadza? Podziwiam

@monikadomanska1528 2 жыл бұрын

Mogę słuchać bez końca! 🤩

@wodzimierzkrzaczasty2610 Жыл бұрын

Fascynujące. Jednak z drugiej strony przerażające. A także porażające. Poraża mnie to, jak niewiele osób jest w stanie zrozumieć matematyczne podstawy wymienionych teorii.

@jadwigamarkowicz5356 2 жыл бұрын

Jak zawsze wyśmienita rozmowa. Pytanie: czy prowadzone są badania, doświadczenia, obserwacje by odpowiedzieć np na takie pytania? - o czasoprzestrzeń i połączeniach cząstek w jej strukturze - czym są te połączenia i czy są? - jaka jest ich struktura, jak powstają i jak się utrzymują - jeżeli są, to czy łączą się poprzez nie konkretne cząstki, odpowiednio z mimi np splątane, a w takim przypadku potwierdziłyba się np komunikacja ludzi i ? pomiędzy kim i czym - strukturę tę opisuje np Nassim Haramein, czy jest to przez naukę badane? Jezeli Pani Kasia też zadałaby takie pytania, czy może pojawiłby się Gość w programie? Dziękuję za prowadzone audycje.

@atamtaki9336 11 ай бұрын

Spekulacje i bajki pana Bajtlika. Uwielbiam. Usypiam łagodnie. Ministerstwo powinno dać mu podwyżkę

@syncio7939 2 жыл бұрын

Wróciłem do nagrania bo zapomniałem dać "łapki" Odsłuchałem ponownie... :)

@kimer44 2 жыл бұрын

Wszystkiego wesołego z okazji urodzin Pani Karolino.

@RadioNaukowe 2 жыл бұрын

Dziękuję!

@piotr8090 2 жыл бұрын

Kawusia + Karolina + Radio = miły poranek 😉

@wilhelm.rain. 2 жыл бұрын

Super pomysł, poproszę więcej materiałów o czasie :)

@marekzegarek9591 2 жыл бұрын

Wincyj 🌎🌍🌏

@henrykdomagala6198 Жыл бұрын

pla pla pla- jak czas może się przemieszczać w czasie jest coś czego niema ------jakie to m ą d r e tylko nobel to rozwiąże * * *

@arturkoszykowski9592 2 жыл бұрын

Rozmowa palce lizać. Dziękuje za kolejny, świetny odcinek. Pani zamiast trzymać poziom, Pani Karolino, to ciągle podnosi poprzeczkę. Na zadane pytanie odpowiedź może byc tylko jedna. Tak.

@patrykmodel 2 жыл бұрын

Czas to ludzki wymysl . Jest tylko wieczna jedna chwila.nie ma obserwatora to nie ma czasu.

@user-ie9hu6jl2e 10 ай бұрын

Tak się złożyło, że wysłuchałem w niewielkim interwale dwóch wykładów. Jeden z dr. Bajtlikiem a drugi z prof. Krzysztofem Meissnerem. Z ciekawości zerknąłem jaki był odstęp w powstawaniu obu materiałów. Niewielki, bo ok. jednego roku. Zatem pan doktor raczej "wiedział, ale nie powiedział". Słuchając go nie mogłem oprzeć się wrażeniu, że pomija on wysiłek naukowy swojego kolegi, i to mogącego poszczycić się niemałym dorobkiem, z przecież dość pokrewnej dziedziny. Tym bardziej rzuca się to w oczy, a raczej wpada w ucho, że wspomina Bajtlik postać Sir Rogera Penrose'a, laureata Nagrody Nobla z fizyki z którym Meissner blisko współpracuje przy teorii konforemnej kosmologii cyklicznej. Trochę to dziwne, trochę smutne. Ale może nie ma się czemu dziwić, skoro pracę "cząstkowców", szczególnie tych, którzy patrzą w niebo, pan doktor zdaje się traktować jako coś z pograniczna nauki i voo doo. Niezależnie od powyższego, mówienie na początku trzeciej dekady XXI w. o tym, że jedynie słuszną drogą w nauce jest obserwacja i eksperyment jest, delikatnie mówiąc, niewłaściwe. Od ponad 100 lat większość przełomowych teorii w fizyce, miało swój początek właśnie w spekulacjach, hektolitrach tuszu na kartce papieru i tonach kredy wypisanej na tablicach uczelni. Swoje potwierdzenie w obserwacjach i eksperymentach znajdowały często wiele lat po ich sformułowaniu. Taka zdaje się zresztą jest istota fizyki teoretycznej. Panu doktorowi życzę wiele zdrowia, sukcesów w pracy naukowej i odrobiny pokory.

@symulacrumorlando Жыл бұрын

świetny odcinek, chociaż tak krótko, to bardzo jasno podjęty temat

@banan266 2 жыл бұрын

podobał się ten odcinek, i warto by było pociągnąć temat czasu...

@michakasprzyk3752 2 жыл бұрын

Bardzo ciekawy temat i bardzo fajny podcast:) przesłuchałem już chyba wszystkie odcinki. Pan dr. powiedział że obecnie jest rozpatrywanych wiele ciekawych pomysłów nt. powstania wszechświata, np. natemat jego cykliczności powstawania. Tak się składa że taki pogląd jest przedstawiony w Buddyźmie w zbiorze Abhidharmakośa :) Nie mniej bardzo dziękuję za wszelkie odcinki i życzę wielu wspierających :) W tej chwili sytuacja mi nie pozwala ale jak tylko będę mógł będę wspierał:) Pozdrawiam serdecznie :)

@symulacrumorlando Жыл бұрын

to być może jedna z tych ludzkich spekulacji, która wieki całe przetrwała w doktrynie religijnej, a teraz okaże się krążyć blisko nauki

@sidesignfurniturerestoration 2 жыл бұрын

Wspaniała rozmowa 🕊️, dziękuję. Czas jest bardzo ciekawym zjawiskiem. Jego relatywność, czas w trakcie sytuacji ekstremalnej. Choć rozumiem, że propozycja dotyczy czasu w kontekście fizyki. Posłucham z przyjemnością.

@rafablachucinski1859 4 ай бұрын

Tu się nie zgodzę że im coś dalej tym jest od nas starsze

@rumburaczek1102 2 жыл бұрын

Świetny odcinek, dzięki!

@imbirx 2 жыл бұрын

Zasługujecie na co najmniej o dwa rzędy wielkosci więcej subow.

@RadioNaukowe 2 жыл бұрын

Dopiero się rozkręcamy

@imbirx 2 жыл бұрын

@@RadioNaukowe życzę sukcesów

@rafipoplawski 2 жыл бұрын

😂

@bolesawnawrot7042 Жыл бұрын

@@rafipoplawski Bardzo ciekawy i poluczaiacy poglad

@rafipoplawski Жыл бұрын

@@bolesawnawrot7042 przyznam się szczerze, że sam jestem zaskoczony poziomem swojego komentarza. Mam cichą nadzieje, że powstał on przypadkowo, przez nieuważnie kliknięcie. Fakt, że nie przypominam sobie momentu jego napisania, może to potwierdzać, ale być może po prostu nie pamietam tego specyficznego momentu, tej iluminacji, która umożliwiła mi popełnić tak wysublimowany i błyskotliwy komentarz.

@michaelsedzikowski3669 Жыл бұрын

Wciągający jak dobra książka wywiad, nie tylko z zakresu teorii wszechświata ale również metodologii nauki. 👍👍👍

@atamtaki9336 11 ай бұрын

Spekulacje i bajki pana Bajtlika. Uwielbiam. Usypiam łagodnie. Ministerstwo powinno dać mu podwyżkę

@winstonknowitall4181 2 жыл бұрын

Rewelacyjny gość. Jasność wypowiedzi, brak dygresji, prosty ale precyzyjny język. Łał! WINCYJ Pana Doktora!!!

@grzybeklampucerek4507 Жыл бұрын

Kurcze, mam wrażenie, że ma jakiś problem z płucami... tak ciężko oddycha...

@piotrkowalskix0 Жыл бұрын

Serce

@komar7929 2 жыл бұрын

Super rozmowa. Dziękuję.

@astat1 3 ай бұрын

Super komentarz. Dziękuję.

@slawomirw8714 2 жыл бұрын

Ale co bylo przed Wielkim Wybuchem? Moze nastepna audycja w tym wzgledzie? Nie brak ekspertow mówiących o tym co bylo przed Wielkim Wybuchem? Poza tym skad pewnosc, ze Wszechswiat sie bedzie wiecznie zwiekszal?

@dariuszbartus8885 Жыл бұрын

Cieszę się że odkryłem tą audycje bardzo dużo ciekawych rzeczy można się z niej dowiedzieć. 😁

@ZdzichaJedziesz 2 жыл бұрын

Pani Karlino, czekamy zatem na odcinek o czasie 🙂

@mariuszpoleszczuk8177 2 жыл бұрын

Super odcinek i bardzo zacny gość!

@laudani2008 Жыл бұрын

A co Pan z tego zrozumiał? może Pan opisać?

@mariuszpoleszczuk8177 Жыл бұрын

@@laudani2008 " gdy mnie nie pytają o czas to wiem co to, gdy zapytają to nie wiem " jakoś tak leci ten cytat którym chciałbym odpowiedzieć nt czasu

@SknDL.66 2 жыл бұрын

Czas, chce więcej o czasie :)

@laudani2008 Жыл бұрын

czas ma Pan na codzień. Jeśli tylko jest Pan trochę uważny. Ale Pan potrzebuje autorytetu.

@SknDL.66 Жыл бұрын

@@laudani2008 … i właśnie z tej potrzeby słuchania autorytetow pominę pana komentarz

@marcinkowalski6997 2 жыл бұрын

Świetny kanał, nauka doprowadziła nas tu gdzie jestemy , także należy jej się ukłon, szacunku i podziw , a sama w sobie jest ciekawa .

@uszamana Жыл бұрын

Nauka to zbiorowe ogłupienie które ma sprawić że wszyscy mają wierzyć w to samo. Zresztą co to za wyczyn zgapoac od kogoś wiedzę. Samemu do niej dojść to jest dopiero coś bo masz gwarancję że to jest Twoje a nie z zewnątrz.

@marcinkowalski6997 Жыл бұрын

@@uszamana idź to i powiedz suskiemu będziecie mieć pisiory wroga z kotrym będziecie walczyć NAUKE

@DayWalker966Rip 10 ай бұрын

@@uszamana Religia to zbiorowe ogłupienie. Nie nauka. Pomyliłaś się.

@Micro-bit 2 жыл бұрын

Więcej czasu proszę! :)

@jadzia6687 Жыл бұрын

Dziękuję za b. ciekawy wyklad ❤

@beatakozowska6657 2 жыл бұрын

Odcinek jest swietny👍

@Dariusz-gx2cw 28 күн бұрын

Rewelacja jak zawsze

@spirit_of_the_abyss1020 2 жыл бұрын

48:10 tak to jest taka swoista ignorancja, bo czegoś nie wiemy to cała nauka jest do bani, często spotykam się z takim podejściem. Albo : " Ty interesujesz się astronomią? Przecież to takie nieprzydatne w życiu, bo te rzeczy są tak daleko, że nigdy nikt tam nie poleci, by to sprawdzić". Normalnie ręce opadają...

@DayWalker966Rip 2 жыл бұрын

@@riddick9547 *Wrota niebios należą do zuchwałych i nielicznych* Jakich "niebios"? :D

@DayWalker966Rip 2 жыл бұрын

@@riddick9547 Rozumiem ;) Już myślałem, że wyskoczysz z jakimiś bzdurami z mitologii biblijnej, "życiu wiecznym", "niebie", "nieśmiertelnej duszy" czy tym podobnych bujdach :D

@007arek 2 жыл бұрын

Czyli mamy wspierać naukę niezależnie od ekonomi i jakichkolwiek racjonalnych przesłanek, aby dalej rozwijać jakąś dziedzinę? Nie mówię tutaj konkretnie o astronomii. Ręce opadają jak widać, że nauka staje się religią. Prawdopodobnie powstanie wszechświata zostanie jednym z licznych tematów filozoficznych.

@paparitual8836 2 жыл бұрын

Jak to się dzieje, jaka właściwość czasoprzestrzeni sprawia, że propaguje w niej informacja? Fala elektromagnetyczna jest informacją o zmianie entropi atomu i propaguje w czasoprzestrzeni do momentu, kiedy wywoła zmianę entropi innego atomu. To jest tak dziwne, że brakuje mi aparatu pojęciowego, żeby to sformułować w pytanie.... nieustannie się wymyka definicjom. Czasoprzestrzeń jest czymś, co wykazuje przedziwną właściwość, bo przy bardzo dużych prędkościach następuje zjawisko permutacji pierwiastków, następuje nukleosynteza. Energia przekształca się w masę jąder atomowych. W reaktorach atomowych tą energię odzyskujemy, energia potencjalna znów przekształca się w kinetyczną. To już nikogo nie dziwi, ale dziwi przekształcenie energii kinetycznej w masę.

@adam-nc2hn 2 жыл бұрын

Astrofizyka 👍🏻🌌

@michatarnowski580 2 жыл бұрын

Bardzo pożyteczny wywiad; chyba brakowało takiej syntezy starych i nowych wieści kosmologicznych w wysokiej jakości audio. Osobiście jestem purystą i trochę kręcę nosem na sformułowanie „wiek Wszechświata” i na utożsamianie Wielkiego Wybuchu z początkową osobliwością, bo potem są z tego nonsensy, że WW to „tylko teoria”, rzekomo „podważana”; ale to są drobiazgi do skorygowania jakimś opisem, dymkiem itp. erratą.

@wugie191 2 жыл бұрын

Radio naukowe: racjonalny głos w twoim domu 😁

@tomekmackiewicz710 2 жыл бұрын

Dokładnie, tylko dlaczego tak mało łapek w góre, subskrypcji i oglądalności :)

@karolw.5208 10 ай бұрын

Bardzo lubie Radio Naukowe i gratuluje pani prowadzacej wyboru tematow. Profesorowie sa wspanialymi znawcami swoich tematow, choc na temat polskich akademikow mowi sie zle. Tym razem jednak ze smutkiem powiem, ze za doktorem Bajtlikiem nie nadazalem. Nie jego wina lecz mojej ograniczonej wiedzy i wyobrazni. Pochodzenie wszechswiata pozostanie dla mnie rzecza niezrozumiala.

@piotrmierzwinski2151 28 күн бұрын

Trzeba tu dodać, bo pan dr tego nie powiedział, że ciężkie pierwiastki typu złoto tworzą się w wybuchach supernowych.

@jackkutycki9748 8 ай бұрын

Zrodziliśmy się z popiołu i światła. Teraz mamy problem jak sobie to wyjaśnić lub rozjaśnić, tak żeby sobie wyjaśnić skąd w tej ciemności znalazł się ktoś kto to wszystko włączył. 😮😊

@andrzejbiczewski2925 2 жыл бұрын

Tak . Czas - to jest to!!!!

@alicjamutka8325 2 жыл бұрын

A może nie było skupiska tryliardow materii (kwarków !) w jednym miejscu? Tylko masy skupione lub rozdzielone, poruszające się chaotycznie i zderzające się? Coś się rozszerzało a coś innego się kurczyło?

@rafalkrzysztofik9191 2 жыл бұрын

A czy przypuszczamy co może być tym kosmicznym tłokiem który powoduje że ciemna energia wypełnia wszechswiat? Myślałem że to ciemna energia rozpycha wszechświat a nie tylko wypełnia czy rozrasta się w pustej przestrzeni, bo jeśli to ta energia go rozpycha to w teoretycznym eksperymencie pana doktora nie potrzebny by był żaden tłok

@eremiolo 2 жыл бұрын

Cała audycja tylko po to aby na końcu ogłosić cud wynalezienia szczepionki na C-19? Należałoby teraz obejrzeć najnowsze nagranie z poznańskiego wykładu dr Franca Zalewskiego co odkrył w preparatach (bo nie szczepionkach) na C-19 ale niestety film ten został zablokowany na YT. Cenzura działa sprawnie.

@kamildabrowski7866 2 жыл бұрын

Zastanawia mnie ile razy nasz obecny wszechświat miał prób powstania zanim idealny przepis na warunki początkowe zadziałał i jesteśmy gdzie jesteśmy🤔

@ZdzichaJedziesz 2 жыл бұрын

Na pewno nie wiecej niż nieskończoność minus jeden 😄

@ZdzichaJedziesz 2 жыл бұрын

Zresztą nie wiemy czy twoje pytanie jest w ogóle trafne

@MatsyaAvatar 2 жыл бұрын

Świetne. Osobowości. Pani Karolina i pan Stanisław.

@wiessawmajcher4975 2 жыл бұрын

Witam ! Takie filmy czytam tylko z komentarzy. Czy tak trudno dodać napisy dla głuchych ???

@izkpaw 2 жыл бұрын

Mistrzu! Chylę czoła!

@zenekwit3733 2 жыл бұрын

Podobał się! I poproszę odc. o Czasie!! P. s. Pozdrawiam serdecznie i uczciwie ***

@michaprzybyowski138 2 жыл бұрын

Czy to możliwe, że asymetria układów cząstek elementarnych może dawać odpowiedź na powiązanie fizyki klasycznej i fizyki kwantowej? Czyli np. zależność stanu kwantowego od momentu obserwacji (kot Schrödingera) oraz dalsze tego konsekwencje dla układów wielkoskalowych, tj. podlegających działaniom fizyki klasycznej. Czy uklad wielkoskalowy, jako zbiór statystyczny oddziaływań kwantowych nie może ulegać zmianie w zależności od momentu obserwacji, bo możemy mieć statystycznie np. różnicę uśrednionych stanów kwantowych 1:1 000 000 000 ... ? I w takim wypadku moment obserwacji i "zamrożenia" stanów kwantowych jest w zasadzie nieważny dla układu wielkoskalowego? Czyli takie powiązanie nie ma racji bytu? Może to co pisze jest zupełnie nieprawidłowe, ale jednak mnie bardzo ciekawi...

@brunogaiger9225 2 жыл бұрын

Dobry wyklad i tylko czesciowo wyjasnia pewne sprawy.Tzw.WW i jak powiedzmy powstal.Wielu naukowcow ma inne zdanie.Kosmos i widoczny wszechswiat sa nieskonczone w jaki sposob cos powstalo z niczego.Przekaz reliktowy powie wszystko.Nauka w tej dziedzinie jest w wielkim wyzwaniem i to dopiero ulamek procenta badan.To moje zdanie,ten fragment wszechswiata jest kontrolowany,kosmos jest ogromem i inne powiedzmy obiekty w kosmosie sa tak daleko oddalone,ze nigdy czlowiek nie bedzie mial kontaktu,czyli cywilizacje o ogromnej technice i mozliwosciach,moga wszystko a prawa fizyki sa inne.Ocena wiekuPLANETY ZIEMIA JEST BARDZO WATPLIWA I UKLADU SLONECZNEGO O ktorym mamy mala wiedze,sa w kosmosie wieksze szybkosci niz swiatlo.Nagorsza sprawa jest,ze wielu naukowcow astrofizykow zmienia swoje zdanie w temacie kosmosu,BEDZIE PRZELOM W ODPOWIEDNIM CZASIE.

@RybakosDegeneratos Жыл бұрын

41:52 Ale jak to? Mikrofalowe promieniowanie tła powstało na skutek rekombinacji czyli połączenia dodatnio naładowanych jąder wodoru i helu z elektronami w trwałe struktury atomowe, na skutek zmniejszania się energii (tempeatury) wszechświata, a co za tym idzie niemożności ponownej jonizacji. Nadmiar energii przy rekombinacji kompensowany był emisją fotonu i te fotony to jest mikrofalowe promieniowanie tła, a nie efekt anihilacji. Anihilacja materii i antymaterii miała miejsce 1s. po wielkim wybuchu, a rekombinacja i wyemitowanie promieniowania reliktowego po 380tys. lat. Chyba doktor zastosował jakiś straszny skrót myślowy albo ja już nic nie kumam

@marekchudy8893 2 жыл бұрын

Dziękuję I pozdrawiam

@TheManglerPolishDeathMetal 2 жыл бұрын

Wspaniałe jest to radio

@edwardbrozek8792 Жыл бұрын

Myślę, że pytanie: kiedy zaczął się czas? powinno brzmieć: kiedy zaczął się ruch? A czas to miara tego ruchu. Może nie było takiego momentu kiedy zaczął się ruch, bo trzeba by wtedy założyć, że był też moment całkowitego bezruchu i nagle wszystko zaczęło się poruszać (cząstki).

@panikrystyna1 Жыл бұрын

Najciekawszy jest fragment dotyczący stałych fizycznych. Fundamentalne stałe fizyczne to jest tajemnica na wyciągnięcie ręki.

@c-018rr5 2 жыл бұрын

bardzo ciekawe te wiadomosci .

@BLIHU 2 жыл бұрын

Na 99% żyjemy w symulacji sztucznej inteligencji która przeradza się w materialną.

@sebastiantomczyk4577 11 ай бұрын

Ten brakujący 1% to brak dowodu na tą tezę? 🤔😉

@ThePeppus Жыл бұрын

Jezu jak ja lubię słuchać Pani programu... GE nial ny 😁 Bra wo 😁 moja córka też ma na imię Karolina 😇

@TheTaleon 2 жыл бұрын

Więcej!

@zenonpawlicki8264 2 жыл бұрын

wspaniałe

@beatakozowska6657 2 жыл бұрын

Panie Bajtlik, prosze o wiecej pana na YT 🙏

@piotrjuszczyk1 2 жыл бұрын

Właśnie mnie tak natknęło że jeśli grawitacja jest efektem zakrzywienia czasoprzestrzeni to stała grawitacji nie jest najlepszą ze stałych dotyczących grawitacji.

@zofiaukasiak1432 Жыл бұрын

Fascynujący odcinek!!!!Dziękuję i pozdrawiam.

@zbigniewbraciak110 Жыл бұрын

Pani Karolinka jak zawsze b. dobrze przygotowana

@uniwar286 Жыл бұрын

No tak konkretne pytanie pod koniec rozmowy i pan się jąka, dajmy sobie spokój z tymi odkryciami 😢pozdraionka

@norbertcccp9089 2 жыл бұрын

Super.

@pacykarz2009 2 жыл бұрын

Czy szybkość upływu czasu jest taka sama od zaistnienia Wielkiego Wybuchu do teraz i dalej do końca Wrzechświata? Jeśli w momencie Wielkiego Wybuchu szybkość upływu czasu byłaby nieskończenie duża (jedna z kolejnych sekund = czasowi Plancka) i potem lawinowo spadała aż do osiągnięcia takiej szybkości jak teraz, to wystarczyłoby rozchodzenie się energii z szybkością światła lub mniejszą aby spowodować gwałtowną ekspansję Wrzechświata. Pierwsza sekunda trwania Wrzechświata o długości bieżącej zawierałaby gigantyczną ilość faktycznych coraz dłuższych sekund, w których zachodziłoby rozszerzanie się z prędkością światła lub mniejszą - szybkość inflacji kosmicznej zawsze byłaby równa lub mniejsza niż prędkość światła.

@kjx3307 3 ай бұрын

Super się słucha. Bardzo ciekawe i rzetelne. Naprawdę jestem pod wrażeniem 😊

@whiskymountain6943 2 жыл бұрын

Super!:)

@RAK-photo 2 жыл бұрын

Dobry odcinek. Pan Profesor się tym nie zajmuję ale skoro ja lubię sobie poczytać o nowych teoriach to jest teoria Serbskiego prof z MIT ktory postuluje ze antymateria została wypchnięta po za oddziaływanie materii. Czyli gdy materia się skupiała to w wolnych miejscach skupiała się antymateria tworząc obok nas taki antywszechswiat.

@ZdzichaJedziesz 2 жыл бұрын

To nie jest wyjaśnienie. Byłaby widoczne granice tych stref gdzie dochodziło by do anihilacji. To by też wymagało dodatkowych założeń czyli mnożenia bytów, by uzgodnić tę teorię z obserwacją. Usuwając jeden problem zyskujemy kilka nowych do wyjaśnienia

@RAK-photo 2 жыл бұрын

@@ZdzichaJedziesz jeśli się nad tym zastanowić to nie będzie takiej granicy. Anihilacja będzie wtedy gdy się spotkają. Ale założeniem tej teorii jest to ze te cząstki się odpychają robiąc inne zagięcie czasoprzestrzeni. Dlatego zostały wypchniete i dlatego nie zostały anihilowane. Nie trzeba tu tworzyć żadnych nowych czastek bo są to cząstki materii ale z przeciwnym znakiem, dlatego będą miały jedynie swoich odpowiedników w materii. Gdzieś po prostu stworzyły równoległy wszechswiat z czystej antymaterii. Nie ma to żadnych dodatkowych problemów, dlatego ze Materia jedynie się rozdzieliła według znaków.

@ZdzichaJedziesz 2 жыл бұрын

@@RAK-photo To bardzo karkołomne założenie przy obserwowanej izotropowosci wszechświata. Trzeba by jeszcze zakładać ze wszechświat nie jest izotropowowy a ta część wszechświata w której pozostała nadwyżka antymaterii wypadł poza horyzont zdarzeń i dlatego nie obserwujemy antymaterii, ale tutaj jak zrozumiem mamy do czynienia z alternatywnym antymaterialnym wszechświatem w jakimś większym wieloswiecie. Przyznasz że hipoteza lekkiej asymetri pomiędzy materią i antymaterią jest prostsza.

@RAK-photo 2 жыл бұрын

@@ZdzichaJedziesz izotopowosc zależna jest od skali. Są nadal miejsca właściwie puste jak wielka pustka w Wolarzu która realnie nie powinna mieć miejsca. Pamietajmy ze mowimy tutaj o etapie rozwoju z mechaniki kwantowej a nie z fizyki klasycznej. Nie wierzę w oddzielne wieloswiaty bo to już nie fizyka a raczej SF chyba że mowisz o tym ze mogą być za horyzontem Informacyjnym. Wydaje mi się ze Hipoteza różnej ilośc materii i antymaterii nie jest spójna. Nie Powinno jej powstac wiecej ani mniej, tak mowi fizyka a wiec należy zastanowić się gdzie podziała się ta zaginiona.

@ZdzichaJedziesz 2 жыл бұрын

@@RAK-photo Myślę że trzeba mieć trochę pokory wobec fizyki, bo cały czas nas zaskakuje. Jak powstanie tzw nowa fizyka to będzie można wrócić do tematu. Na to też się nie zanosi szybko, jeżeli dobrze rozumiem problem, to poza nowymi narzędziami badawczym brak nam też odpowiedniego aparatu matematycznego.

@andrzejsikorski9997 Жыл бұрын

Tak jak to istniało nic i w tym nic powstało coś, z niczego. To kpina. Nic z tych wymysłów nie udowodniono. A nauka nie jest nawet w stanie pokazać księżyc na żywo teleskopem, a co dopiero bredzić o rozszerzeniu.

@Bobrzanox 6 ай бұрын

"Cy minuty....👶😻" kocham Pani sluchac ❤️❤️❤️❤️❤️❤️

@cefalloid 2 жыл бұрын

5:47 - co? Czy oni oboje mają nadal telewizory analogowe w których coś 'śnieży'? Serio?

@paweskotnicki8969 2 жыл бұрын

Też mnie to zdziwiło. Może któryś z dostawców telewizji taki program w ofercie posiada.

@andrzejgruszczynski9392 2 жыл бұрын

Ja półanalfabeta pokuszę się o krytykę naukowców których acz kolejek pracę cenię i lubię ale jestem przekonany że właśnie dzięki tym ludziom goniącym za nieznanym doprowadzą do zniszczenia życia na ziemi .Ale wrócę do naukowców ludzie lubią bardzo komplikować sobie życie w każdym aspekcie wynalazkach bardzo skomplikowanych a po czasie taki sam efekt osiągamy małym kosztem i nakladu czasu .I teraz ta uparta teza powstania wszystkiego poprzez wybuch czas powstania wszechświata obliczona od naszego miejsca w wszechświecie ,jak by się te obliczenia miały jeśli to nasze oko można by było wysłać w tym momencie na najdalsza zaopserwowana galaktykę . Teraz o prawach fizyki na pewno te już opisane są ale czy naprawdę niezmienne czy nauka już poznała wszystko NIE .A teraz moja teoria odwrotnie od naukowych zagmatwań .Dla mnie wszechświat to takie perpetum mobile samo niszcząca i budująca na nowo .Co nauka wie o czarnych dziurach ja proponował bym szerzej zająć się tymi które jak już wiadomo pożerają swoje otoczenie wiadomo że tego nie da się zaobserwować z powodu oczywistego czasu ,ale można pokusić się o to co dzieje się z porzartymi obiektami .Była mowa o stałej gęstości wszechświata i o tym świadczy właśnie ciągłe budowanie się galaktyk na zewnątrz poprzez przyciąganie wyrzuconych przez czarne dziury rozdrobnionych pierwotnych (jeszcze nie zbadanych )cząsteczek .I jeszcze jedno cały wszechświat wedłóg mnie to wielka nie wiadoma i przypadkowa kondensacji masy w gwiazdach galaktykach polegająca na przypadkowym przyciąganiu się różnych masowo cząstek ,i z tego właśnie powodu dochodzi do kolizji gwiazd planet i galaktyk ,które mają swoją moc oddziaływania na siebie powiększając swoją masę a co za tym idzie możliwości odziałowywania na pobliskie obiekty .A teraz wrzucę do naszego układu słonecznego .Gidzies wyczytałem że księżyc się oddala od ziemi (czy to możliwe)według mnie jak najbardziej z bardzo prostej przyczyny księżyc nabiera masy to się tyczy wszystkich planet tylko może w różnym stopniu jak wiadomo wszystkie ciała się przyciągają na wzajem i jest to zależne od masy ciała od siły odśrodkowej która jak wiadomo działa podczas ruchu obrotowego czyli wirowego ,i teraz niech na księżyc spadnie większa masa meteorytów jak na ziemię to jak to wpłynie na prawo iły odśrodkowej? Kiedyś jak zdarzy przed ekspansja słoneczka to poprostu urwie się z pod panowania ziemskiego przyciągania .TO TYLE GLĘDZENIA PÓŁANALFABETY