Skąd wiemy jak daleko są gwiazdy? Fizyka wśród nas. Wyjaśnia dr Jacek Czakański

Рет қаралды 52,303

2 ай бұрын

To temat, który potrafi działać na wyobraźnię. Odległość do ciała niebieskiego takiego jak Księżyc jesteśmy sobie w stanie wyobrazić. Do Słońca - też. Do Neptuna? Jeszcze jakoś. A do najbliższej gwiazdy? A do innej galaktyki? Tutaj mamy problem, bo nawet nie stworzyliśmy takiej technologii, która byłaby w stanie się tam dostać. Odległości są tak potężne, że wymykają się naszym wyobrażeniom.
Jakie są metody pomiaru odległości w kosmosie? Czym różni się parsek od roku świetlnego, czym jest paralaksa, jak kiedyś szacowano odległości do planet, a jak to wygląda teraz? Z jaką dokładnością jesteśmy w stanie coś stwierdzić?
Na te pytania odpowie dr Jacek Czakański, fizyk jądrowy Planetarium - Śląskiego Parku Nauki w Chorzowie i wykładowca Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Zapraszamy.
👥 Nasze media społecznościowe 👥
📱 / nztz.science
🌟 Ekipa NZTZ 🌟
⭐️ Prowadzenie/Opracowywanie treści: Łukasz Szwej
⭐️ Ekspert: dr Jacek Czakański, Planetarium Śląskie
📽 Video/Grafika: Mateusz Franczyk
🎙 Dźwięk: Kuba Hyrja
✒️ Opracowywanie treści: Kuba Borówka
✒️ Opracowywanie treści: Witold Janik
✒️ Opracowywanie treści: Katarzyna Rok
🔭 Konsultacja merytoryczna/Opracowywanie treści: Tomasz Kisiel
Nie z tej Ziemi to kanał, na którym pokazujemy, że nauka jest dla każdego. Głównie zajmujemy się astronomią, ale odkrywamy nie tylko to, co poza Ziemią, ale także to co tutaj, blisko nas. To reportaże video, shorty, ale i ciekawe rozmowy z naukowcami i youtuberami.

Пікірлер: 108

@jacekr2309 2 ай бұрын

Ależ ten Pan ma doskonale gadane. Słownictwo, dykcja, głos, artykulacja a przy tym wartość merytoryczna... Jestem zachwycony.

@user-ub3pn9is5o Ай бұрын

pięknie zagaduje temat :), za plecami tablice do wykorzystania .....

@krzysztofwitkowski4565 2 ай бұрын

Taki wykład pobudza wyobraźnię , czekam na następne odcinki bo Pana Doktora bardzo miło się słucha

@czarekgajewski556 19 күн бұрын

miło się słucha Pana dr. - ciekawie i zrozumiale dla laika

@ManicYouniverse 2 ай бұрын

Pana Jacka zawsze dobrze posłuchać :) Dzięki za kolejny super odcinek + brawa za pomysłowe intro :)

@elzbietasosnowska9093 2 ай бұрын

Bardzo dziękuję za bardzo ciekawy wykład z tej bardzo obszernej Dziedziny Kosmo.Serdecznie pozdrawiam Elżbieta.

@Piotr_Lask Ай бұрын

Bardzo ciekawy kanał, interesująco prowadzona rozmowa, świetnie opowiedziane. Tylko tak dalej! Dzięki

@NZTZtv Ай бұрын

Dziękuję i polecam inne filmy ☺️

@jacekmalota5571 2 ай бұрын

Bomba. Rewelacja. Co za wiedza i umiejętności przekazywania wiedzy

@Radek.68 2 ай бұрын

Jestem na 17 minucie i... doktor może i ciekawie mówi, ale wielokrotnie się myli i nie zauważa tego. Być może dla niego to są zwykłe lapsusy, ale dla osób nieznających tematu (a widzami tego kanału zapewne i takie są) to już istotne. W 6:51 myśli o Eratostenesie, a mówi Hipparchos, w 10:20 "średnica orbity Ziemi" to... 300 km. Potem (14:15) mówi, że długość orbity ziemskiej to... 149,6 mln km. No nie, to promień orbity i o niego właśnie chodzi (tym jest pc). W 16:37 dowiadujemy się, że rok świetlny, to... "odległość, którą pokonuje czas w ciągu jednego roku". No nie czas, a światło. W 16:58 mówi, że w czasach Hipparchosa odległość do Księżyca została "fatalnie wyznaczona". A prawda jest taka, że Hipparchos wyznaczył ją prawie idealnie, zaledwie z 2% błędem (59 promieni Ziemi). Poza tym on nie robił pomiarów Ziemi i "nie pomylił się o 10%", bo to robił Eratostenes. Aż boję się oglądać dalej.

@ZbyszekJot Ай бұрын

No niestety. On no wszystko przecież wie, tylko jakoś mu myśli błądzą. Trochę szkoda, to nieumyślnie wprowadza widza w błąd, a co najmniej w konsternację.

@peterobara7023 Ай бұрын

@@ZbyszekJot e,tam by wiedział to by powiedział

@starymetall3 Ай бұрын

@@ZbyszekJotbajkopisarz

@TomaszHimen 2 ай бұрын

Szacun dla fizyków :)

@processor2730 2 ай бұрын

Dajcie Panu doktorowi biała tablice i chociaż jeden czarny mazak, by mógł coś namalować przed kamerą. Biedak musi machać rękami, pokazywać "coś" palcem w przestrzeni, a wystarczył by jeden prosty szkic, zamiast tysiąca słów !!!

@peterobara7023 2 ай бұрын

Sodoma..... wszystko poszło na upadline do banderowców synów a Żelek chce jeszcze więcej

@superdooperr Ай бұрын

Z tyłu jest tablica

@alghul66 Ай бұрын

@@processor2730 zgadza się, machać rękoma można przed studentami, którzy ćwiczą regularnie wyobraźnię przestrzenną

@alghul66 Ай бұрын

@@tretowntret7541 każdy doktor tak ma czasami gdy tłumaczy studentom

@agataagata-xf8rn 2 ай бұрын

Dziękuję ❤

@edwardlewandowski2512 2 ай бұрын

Ciekawie👀 pozdrawia Astrofaza 🤚 Kosmos zadziwia i szokuje 🌌 ps.A.Dragan/K.Meissner/S.Bajtlik

@arekkania6349 2 ай бұрын

O! dr stary Lanister ❤

@NZTZtv 2 ай бұрын

Prędzej pokazywaliśmy Panu doktorowi podobieństwo do Bena Kenobiego :) choć sir Lannister też brzmi dumnie.

@witoldp9695 Ай бұрын

W 17 wieku, to palili ,,czatownice " na żywym ogniu ,p.naukowcu. 😂

@adamnowosielski4685 2 ай бұрын

Trzeba przypomniec panu dr 1 AU czyli 1 jednostka astronomiczna czyli odleglosc pomiedzy srodkami dwoch kuleczek - Slonca i Ziemii.

@marianszarf6267 2 ай бұрын

Jeżeli jest bieda, to w Polsce jest subtelna.

@makbot2562 Ай бұрын

Ni w cholerę nie rozumiem, jak się wylicza odległość przy cefeidach! Czegoś tu brakuje!!!

2 ай бұрын

Wydaje mi się logiczne że jeżeli wszechświat się rozszerza to musi być skończony ponieważ nieskończony wszechświat nie mógłby rozszerzać się w samego siebie tracąc przy tym gęstość ot tak z samego siebie. A zatem początkowo musiał być w formie skupionej, a zatem musiał w przeszłości być Big bang. Dlatego moje pytanie brzmi: czy da się oszacować (oczywiście przy założeniu że wszechświat jest "płaski") Jak duży jest cały, ten nieobserwowalny wszechświat?

@processor2730 2 ай бұрын

Jeżeli w realnym świecie oddziaływania nie przekraczają prędkości światła, to z fizycznego punktu widzenia rozszerzający się wszechświat jest "skończony", bo wszystko co jest poza zasięgiem "kuli widzialnego wszechświata" jest nie istotne (może istnieć lub nie istnieć) - po prostu ze względu na całkowity brak oddziaływania w "zasadzie" dla na nie istnieje. Rozważania o istnieniu "Nieba" jest bardziej sensowne, niż rozważanie o tym co jest za kulą widzialnego wszechświata. Podobny sens mają rozważania na temat wieloświatów - jeżeli nie oddziaływują fizycznie, to każdy istnieje sam i dla każdego wszystkie pozostałe nie istnieją! Jeżeli jednak wieloświaty miały wspólny początek - to wtedy było "chwilowe" wzajemne oddziaływanie, a wtedy te światy są częściami jednego prawdziwego wszechświata, choć teraz już tak odległe, że nie oddziałują wzajemnie na siebie.

2 ай бұрын

@@processor2730 Jeżeli wziąć pod uwagę wieloświaty to rzeczywiście nic pewnego nie można powiedzieć. Ale nasz widzialny wszechświat rozszeża się i to co widzimy jest już tak daleko (43 mld lat świetlnych) że warto by wiedzieć jak to wszystko funkcjonuje bo wszystko się rozszeża to znaczy nasz wszechświat i to co jest za granicą widzialnsci oddziaływuje na to co jest na granicy naszej widzialnosci. A reszta po pewnym "długim" czasie przestanie być widzialna dla nas. A więc oddziaływanie istnieje. Zresztą wszystko tworzy jedną całość. Poza tym np. na granicy naszej obserwowalności prawdopodobnie istnieją galaktyki czy zbiory galaktyk powiązane grawitacyjnie dlatego nasza sfera obserwowalna jednak oddziaływuje ze sferą zewnętrzną a więc oddziaływanie jednak istnieje.

@witekmata7220 Ай бұрын

Im dalej są tym szybciej ucieka...to dlaczego zbliża się do nas inna galaktyka. ..?

@user-rx9bq9ih7o 2 ай бұрын

Pan Jacek bardzo ciekawy rozmówca.

@marekwilczak3590 2 ай бұрын

Pan Jacek nie wytłumaczył DLACZEGO ksieżyc tracąc energie przez pływy sie oddala a nie spada

@ZbyszekJot 2 ай бұрын

Księżyc nie traci, a zyskuje energię kosztem ziemi.

@MrIGFarben 2 ай бұрын

@@ZbyszekJot Gdyby zyskiwał to jakim cudem oddaję ją na pływy, dzięki którym możliwe jest w ogóle stworzenie elektrowni w oparciu o to zjawisko? Jeśli na przykład ja wyciągnę z takiej elektrowni kilowatogodzinę to przecież nie bierze się ta energia znikąd. Bierze się ona na 100% kosztem energii kinetycznej Księżyca, bo gdyby nie Księżyc, to by nie było pływów. Moja hipoteza (acz nie jestem pewien czy słuszna) jest taka, że gdyby nie pływy, to Księżyc oddalałby się jeszcze szybciej. Ale temat ciekawy jak ktoś ma inny pomysł to niech napisze.

@PrzemoKab 2 ай бұрын

Na angielskiej Wikipedii pod hasłem "Orbita Księżyca" znalazłem opis przyczyn tego zjawiska. Z tego co zrozumiałem to pływy wody, a równierz ziemi i magmy są przez księżyc wywoływane. Do tego ziemia obraca się szybciej wokół swojej osi niż księżyc wokół ziemi (Ta sama oś). To powoduje, że pływy obracają się wolniej w porównaniu do obrotu ziemi. Efekt jest taki, że spowalnia się obrót ziemi (Dłuższa doba) i przyspiesza obrót księżyca (oddala się od ziemi).

@marekwilczak3590 2 ай бұрын

@@PrzemoKab dziekuję za to wyjaśnienie. Sprawdzę, ale już wiem gdzie szukać

@ZbyszekJot Ай бұрын

@@MrIGFarben Podobnym cudem, jakim na przykład porusza się Twoje auto. Auto porusza się dzięki PRZEPŁYWOWI energii termicznej w ośrodka o mniejszej entropii - komory spalania, czy ogólnie silnika, to ośrodka o większej entropii - atmosfery. Nie da się zbudować 100% wydajnego silnika. No dobra - to może zbyt daleko posunięta analogia ale generalnie elektrownie pływowe wykorzystują energię przepływająca z ziemi na księżyc. Księżyc przy tym przyspiesza, choć paradoksalnie zwalnia :D jednak rośnie jego mement pędu wraz w promieniem jego orbity. Jeśli moment pędu księżyca rośnie, to ziemi musi zmaleć. Dlatego ziemia zwalnia i odległej przyszłości zajdzie tzw tidal lock.

@maciejkaczmarek4681 Ай бұрын

Kapitalna audycja

@paweltluscik1314 2 ай бұрын

materia i antymateria, pozyton i elektron anihilują w postaci pary fotonów. Czy można odwrócić proces ? Z pary bezmasowych fotonów stworzyć elektron i pozyton ale to i tak nie tego artykułu szukałem

@paweltluscik1314 2 ай бұрын

pozdrowienia dla Katowic